Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Beata Cieloch, Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia NSA (del.) Danuta Małysz (sprawozdawca), Protokolant Marta Wyszkowska, po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. U. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 grudnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 1198/12 w sprawie ze skargi K. U. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 27 sierpnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od K. U. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2012r. sygn.akt I SA/Gd 1198/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę K. U. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 27 sierpnia 2012r. w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych.
W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan sprawy:
K. U. (podatnik, skarżący) w okresie od 9 stycznia 2007r. do 30 kwietnia 2009r. zawarł 102 umowy sprzedaży akcji P. S.A., w związku z którymi nie złożył deklaracji dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych, uważając, że umowy te, z uwagi na ich zawarcie za pośrednictwem Domu Maklerskiego P. S.A., objęte są zwolnieniem, o którym mowa w art.9 pkt 9 ustawy z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2007r. Nr 68, poz.450 ze zm.), zwanej dalej także "ustawą o pcc.". Pośrednictwo Domu Maklerskiego P. S.A. polegało, w ocenie podatnika, na wykonaniu czynności przeksięgowania akcji, zarejestrowania umów, wprowadzenia zmian w księgach akcyjnych i innych czynności związanych z publicznym obrotem papierami wartościowymi. Akcje zdeponowane były w depozycie bankowym i o taki depozyt została zawarta umowa z Domem Maklerskim. Podatnik zwrócił także uwagę, że wpis do księgi akcyjnej, będący rzeczywistym momentem nabycia praw korporacyjnych wynikających z posiadanych akcji, dokonywany był na wniosek i poprzez Dom Maklerski, który za swoje czynności pobierał prowizje.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w T. decyzją z dnia 14 czerwca 2012r. określił podatnikowi zobowiązanie podatkowe w podatku od czynności cywilnoprawnych od umów, o których mowa wyżej (wymienionych w rozstrzygnięciu decyzji ze wskazaniem kwoty podatku od każdej z nich, a także sumy tych kwot). W uzasadnieniu decyzji wyraził pogląd, że w odniesieniu do przedmiotowych umów sprzedaży akcji nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art.9 pkt 9 ustawy o pcc. Stwierdził, że akcje mogą być zakwalifikowane do instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz że Dom Maklerski jest firmą inwestycyjną w rozumieniu tej ustawy, nie można jednak uznać, że sprzedaż akcji nastąpiła za pośrednictwem Domu Maklerskiego. Pośrednictwo ma miejsce w sytuacji, gdy strony zawierają umowę wskutek starań pośrednika lub poprzez wykorzystanie go jako zastępcy, natomiast zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala przyjąć takiej funkcji Domu Maklerskiego odnośnie zawartych przez podatnika umów. Organ podniósł, że preambuła umów sprzedaży zawiera sformułowanie, iż sprzedający zaproponował kupującemu nabycie określonej ilości akcji a kupujący wyraził wolę ich zakupu, ponadto zaś wskazano w nich, że przez podpisanie umowy kupujący kwituje odbiór kwoty stanowiącej cenę bądź płatność nastąpi przelewem w dniu podpisania umowy, umowa stanowi pisemne oświadczenie sprzedającego o przeniesieniu akcji w rozumieniu art.339 Kodeksu spółek handlowych, podatnik uczestniczył też osobiście przy zawieraniu wszystkich umów. Organ wskazał nadto, że z informacji Domu Maklerskiego zawartych w pismach z dnia 27.01.2011r. i z dnia 13.10.2011r. wynika, iż Dom Maklerski nie brał udziału w przedmiotowych transakcjach sprzedaży akcji, a także iż brak takiego pośrednictwa nie oznaczał prawnej nieskuteczności tych czynności prawnych. W konsekwencji organ I instancji uznał, że umowy te nie są objęte zakresem zwolnienia, o którym mowa w art.9 pkt 9 lit.b ustawy o pcc.