1. Przepis par. 27 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin /t.j. Dz.U. 1988 nr 2 poz. 10/ jest niezgodny z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin /Dz.U. nr 40 poz. 286; zm. Dz.U. 1984 nr 52 poz. 296; Dz.U. 1986 nr 42 poz. 202; Dz.U. 1988 nr 19 poz. 132/; 2. Ustala trzymiesięczny termin, licząc od dnia doręczenia niniejszego orzeczenia, w którym powinna zostać usunięta niezgodność przepisu par. 27 ust. 4 wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 r. z przepisem art. 2 pkt 4 powołanej ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin; w wypadku nieusunięcia tej niezgodności przepis par. 27 ust. 4 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 r. traci moc z upływem tego terminu.
W myśl art. 33a ust. 1 i 3 Konstytucji PRL oraz art. 1 ust. 1 i 2 powołanej ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym, przedmiotem oceny aktów ustawodawczych jest ich zgodność z Konstytucją, zaś przedmiotem oceny innych aktów normatywnych - ich zgodność z Konstytucją i aktami ustawodawczymi.
Konstytucja PRL nie przewiduje natomiast możliwości kontroli ustaw i innych aktów normatywnych przez Trybunał Konstytucyjny z jakichkolwiek innych, pozaprawnych punktów widzenia, zwłaszcza ich celowości lub słuszności. Prowadzona przez Trybunał Konstytucyjny kontrola aktów normatywnych dotyczy wyłącznie konstytucyjności prawa.
Uwzględniając zakres upoważnień normotwórczych zawartych w przepisach powołanej ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. należy stwierdzić, że Rada Ministrów wydając na ich podstawie rozporządzenie z dnia 28 marca 1983 r. nie była władna zawrzeć w nim definicję "gospodarstwa rolnego", a więc materię unormowaną w art. 2 pkt 4 tej ustawy. Zgodnie bowiem z konstytucyjną konstrukcją rozporządzenia, wynikającą z art. 41 pkt 8 i art. 42 pkt. 2 Konstytucji PRL, warunkiem dopuszczalności rozporządzenia jest, aby zawarta w nim regulacja mieściła się w granicach upoważnienia ustawy i ustanowiona została w celu jej wykonania. W konkretnym wypadku warunek ten nie wystąpił, bowiem ustawa samodzielnie uregulowała tę materię /art. 2 pkt 4/, w związku z czym w tym zakresie nie zachodziła potrzeba jej wykonania w drodze rozporządzenia. Stąd także wspomniany brak w tym względzie upoważnienia normotwórczego.
Niezależnie od tego stwierdzić należy, że przepis ten faktycznie zmienia określony ustawą zakres obowiązkowego ubezpieczenia rolników indywidualnych i członków ich rodzin. Zmienia bowiem ustawową definicję gospodarstwa rolnego, która wyznacza krąg podmiotów podlegających i korzystających z praw stąd wynikających.
W świetle art. 32 ust. 1 i 2 uchwały Sejmu PRL z dnia 31 lipca 1985 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym przewidywane usunięcie niezgodności prawa w zbyt odległym terminie nie może być uznane za przesłankę do odroczenia rozprawy i tym samym do odstąpienia od rozstrzygnięcia tej kwestii przez Trybunał.