Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2004 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia J. D. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 16 czerwca 2004 r. sygn. akt SAB/Bd 65/03 o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi J. D.na bezczynność Burmistrza Miasta i Gminy Solec Kujawski w przedmiocie postępowania ewidencyjnego p o s t a n a w i a: - oddalić zażalenie- U Z A S A D N I E N I E Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 16 czerwca 2004 r. odmówił udzielenia prawa pomocy J. D. w zakresie całkowitym. Strona wniosła do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie na to postanowienie zarzucając, że Sąd nie rozważył przedstawionych przez nią argumentów. Skarżący podniósł, że obecnie znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, ponieważ z powodu niemożliwości prowadzenia działalności gospodarczej nie osiąga żadnych przychodów. Żądanie zawarte we wniosku z dnia 17.03.2004 r. ( a nie jak błędnie podała Strona z dnia 19.03.2004 r. ) dotyczyło zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata, a więc przyznania pomocy w zakresie całkowitym, natomiast w uzasadnieniu zażalenia wniesionego do Naczelnego Sądu Administracyjnego Strona skarżąca wyjaśnia, że wniosek ostatecznie dotyczył ustanowienia w sprawie adwokata, a nie zwolnienia od kosztów sądowych. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /zwanej dalej p.p.s.a./ ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Trzeba przede wszystkim podkreślić, że udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe. Zapobiegliwości i przezorności w tym zakresie należy szczególnie wymagać od osób toczących spory sądowe w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Wszakże samodzielna działalność gospodarcza prowadzona na własny rachunek wiąże się, ze swej istoty, z ryzykiem ponoszenia wszystkich związanych z nią konsekwencji, w tym kosztów - także sądowych. Ze wspomnianego przepisu art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. wynika, że ciężar udowodnienia braku możliwości pokrycia kosztów postępowania spoczywa na wnioskującym o przyznanie prawa pomocy. W związku z tym zgodnie z art. 252 § 1 p.p.s.a. wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach, a jeżeli wniosek składa osoba fizyczna, ponadto dokładne dane o stanie rodzinnym oraz oświadczenie strony o niezatrudnieniu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym. Podkreślenia wymaga fakt, że Sąd jest związany zakresem żądania strony przedstawionym we wniosku. Ze złożonego przez Skarżącego oświadczenia, o którym mowa w art. 252 § 1 p.p.s.a., obiektywnie nie wynika, że nie jest on w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowoadministracyjnego. Strona skarżąca ograniczyła się jedynie do przedstawienia takich danych, które mogły świadczyć o jej złym stanie majątkowym i braku dochodów, co nie jest równoznaczne z niemożliwością pozyskiwania środków materialnych. Skarżący oświadczył, że od 2000 r. jest zarejestrowany w P.U.P. w Bydgoszczy Filia Solec Kujawski jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku, w związku z czym czteroosobowa rodzina pozostaje na utrzymaniu żony Skarżącego, która otrzymuje wynagrodzenie miesięczne w kwocie 2.131 zł brutto. Nie oznacza to jednak niemożliwości podjęcia przez Skarżącego działań mających na celu znalezienie zatrudnienia. Należy również wziąć pod uwagę możliwość uzyskania pomocy od innych członków rodziny. Jak sam Skarżący oświadczył w jego przypadku taka pomoc miała miejsce. Przyjęty przez Wojewódzki Sąd Administracyjny stan faktyczny Naczelny Sąd Administracyjny uznał za prawidłowy. W przedstawionych okolicznościach nie można więc, zdaniem Sądu, mówić o rzeczywistym braku możliwości poniesienia przez Skarżącego jakichkolwiek kosztów sądowych. Zgodnie z art. 197 § 2 p.p.s.a. do postępowania toczącego się na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej, a zatem należy przyjąć, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach zażalenia. Stosownie do art. 176 p.p.s.a. zażalenie powinno między innymi zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części oraz wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany. W zażaleniu Strona skarżąca zaskarża w całości postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, wnosi o jego uchylenie i przyznanie prawa pomocy zgodnie z wnioskiem z dnia 17.03.2004 r. Z uzasadnienia zażalenia wynika jednak, że dotyczy ono części zaskarżonego orzeczenia, dotyczącej odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata. Mając powyższe na uwadze Sąd przyjął, że Skarżący wnosi o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym - ustanowienia w sprawie adwokata, jednakże nie wykazał on dostatecznie zasadności swego wniosku o przyznanie mu prawa pomocy i dlatego jego zażalenie na postanowienie WSA w Bydgoszczy Sąd uznał za nieuzasadnione. Z tych względów i na podstawie art. 184 p.p.s.a. w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. Sąd orzekł jak w sentencji. mr
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 10 listopada 2004 r.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie:
Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2004 r.
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia J. D.
od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 16 czerwca 2004 r. sygn. akt SAB/Bd 65/03 o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi J. D. na bezczynność Burmistrza Miasta i Gminy Solec Kujawski w przedmiocie postępowania ewidencyjnego p o s t a n a w i a:
- oddalić zażalenie-
U Z A S A D N I E N I E
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 16 czerwca 2004 r. odmówił udzielenia prawa pomocy J. D. w zakresie całkowitym.
Strona wniosła do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie na to postanowienie zarzucając, że Sąd nie rozważył przedstawionych przez nią argumentów. Skarżący podniósł, że obecnie znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, ponieważ z powodu niemożliwości prowadzenia działalności gospodarczej nie osiąga żadnych przychodów.
Żądanie zawarte we wniosku z dnia 17.03.2004 r. ( a nie jak błędnie podała Strona z dnia 19.03.2004 r. ) dotyczyło zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata, a więc przyznania pomocy w zakresie całkowitym, natomiast w uzasadnieniu zażalenia wniesionego do Naczelnego Sądu Administracyjnego Strona skarżąca wyjaśnia, że wniosek ostatecznie dotyczył ustanowienia w sprawie adwokata, a nie zwolnienia od kosztów sądowych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /zwanej dalej p.p.s.a./ ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Trzeba przede wszystkim podkreślić, że udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe. Zapobiegliwości i przezorności w tym zakresie należy szczególnie wymagać od osób toczących spory sądowe w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Wszakże samodzielna działalność gospodarcza prowadzona na własny rachunek wiąże się, ze swej istoty, z ryzykiem ponoszenia wszystkich związanych z nią konsekwencji, w tym kosztów - także sądowych.
Ze wspomnianego przepisu art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. wynika, że ciężar udowodnienia braku możliwości pokrycia kosztów postępowania spoczywa na wnioskującym o przyznanie prawa pomocy. W związku z tym zgodnie z art. 252 § 1 p.p.s.a. wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach, a jeżeli wniosek składa osoba fizyczna, ponadto dokładne dane o stanie rodzinnym oraz oświadczenie strony o niezatrudnieniu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym. Podkreślenia wymaga fakt, że Sąd jest związany zakresem żądania strony przedstawionym we wniosku.