Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Barbara Mleczko-Jabłońska po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia M. S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 14 grudnia 2017 r., sygn. akt III SAB/Wr 24/17 w zakresie odrzucenia wniosku o przywrócenie terminu do wnioskowania o skierowanie rozpatrywania sprawy w postępowaniu zwykłym w sprawie ze skargi M. S. na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie rozpoznania wniosku o umorzenie składek na ubezpieczenie społeczne postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu postanowieniem z dnia 14 grudnia 2017 r., sygn. akt III SAB/Wr 24/17, odrzucił wniosek M. S. o przywrócenie terminu do wnioskowania o skierowanie rozpatrywania sprawy w postępowaniu zwykłym w sprawie ze skargi M. S. na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie rozpoznania wniosku o umorzenie składek na ubezpieczenie społeczne.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że skarżący nie uchybił terminowi do złożenia "wniosku o skierowanie rozpatrywania sprawy w postępowaniu zwykłym", którego przywrócenia się domagał, zatem wniosek w tym przedmiocie - jako niedopuszczalny - podlegał odrzuceniu na podstawie art. 88 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.; dalej: p.p.s.a.).
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył skarżący, wnosząc o jego uchylenie lub zmianę.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 86 § 1 p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sadowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Jak stanowi art. 88 p.p.s.a., spóźniony lub z mocy ustawy niedopuszczalny wniosek o przywrócenie terminu sąd odrzuci na posiedzeniu niejawnym.
Niedopuszczalność wniosku o przywrócenie terminu ma miejsce w następujących sytuacjach: gdy uchybienie terminu nie powoduje dla strony postępowania sądowoadministracyjnego ujemnych skutków w zakresie tego postępowania (art. 86 § 2 p.p.s.a.); gdy wniosek dotyczy terminu, który nie podlega przywróceniu (np. wniosek o przywrócenie terminu materialnoprawnego), lub terminu związanego z upływem określonej fazy postępowania sądowoadministracyjnego (np. przywrócenie terminy do złożenia wniosku o zwrot kosztów postępowania); gdy nie nastąpiło uchybienie terminowi; gdy wniosek nie dotyczy terminu procesowego; gdy z uwagi na stan sprawy przywrócenie terminu stało się nieaktualne (zob. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2015, s. 478).
W rozpoznawanej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 4 października 2017 r. po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. S. na bezczynność ZUS w rozpoznaniu sprawy o umorzenie składek - oddalił skargę w całości. Sentencję wyroku doręczono stronie 23 października 2017 r. Następnie, skarżący wniósł o przywrócenie terminu do "wnioskowania o skierowanie rozpatrywania sprawy w postępowaniu zwykłym".
Zgodnie z art. 119 pkt 4 p.p.s.a. sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Natomiast art. 122 p.p.s.a stanowi, że sąd rozpoznający sprawę w trybie uproszczonym może przekazać sprawę do rozpoznani na rozprawie. Skierowanie sprawy na rozprawę może nastąpić zarówno z inicjatywy sądu, jak i na wniosek strony. Ustawa p.p.s.a. nie przewiduje terminu do złożenia takiego wniosku. Ponadto, nie jest on dla sądu wiążący. Podkreślić także należy, że wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym ma tę samą moc, co wyrok wydany na rozprawie.
Zdaniem NSA, Sąd I instancji prawidłowo odrzucił wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o skierowanie sprawy na rozprawę jako niedopuszczalny. Niewątpliwie przekazanie sprawy do rozpoznania na rozprawie może nastąpić tylko przed wydaniem wyroku przez sąd. Po tym czasie nie jest możliwe skierowanie sprawy (już wszak rozpoznanej w trybie uproszczonym) na rozprawę. Nie jest też możliwe przywrócenie terminu do dokonania czynności, której termin nie został przewidziany w ustawie, a ponadto, z uwagi na stan sprawy, tj. wydanie wyroku, czynność ta nie mogłaby już być dokonana w tym postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.