Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Lidia Ciechomska - Florek po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia R. A. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 12 grudnia 2016 r., sygn. akt III SA/Kr 1192/16 w zakresie oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi R. A. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Krakowie z dnia 6 czerwca 2016 r., Nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego postanawia: oddalić zażalenie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 12 grudnia 2016 r., sygn. akt III SA/Kr 1192/16, działając na podstawie art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej: p.p.s.a.), odmówił przywrócenia terminu do wniesienia skargi R. A. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Krakowie z dnia 6 czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego. Przedstawiając stan sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: Sąd pierwszej instancji) wyjaśnił, że R. A. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą: A. w J. (dalej: skarżący), reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Krakowie (dalej: Dyrektor IC) z dnia 6 czerwca 2016 r., którą postanowieniem z dnia 16 września 2016 r. Sąd odrzucił, jako wniesioną z uchybieniem 30-dniowego terminu do jej wniesienia. Pismem z dnia 10 października 2016 r. pełnomocnik skarżącego złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi wyjaśniając, że powodem niedotrzymania terminu była nagła choroba pracownika - aplikanta adwokackiego. Pełnomocnik skarżącego wyjaśnił, że upoważniony do odbioru korespondencji kierowanej do kancelarii, aplikant adwokacki odebrał decyzję Dyrektora IC z dnia 6 czerwca 2016 r. w piątek 23 czerwca 2016 r., jednakże z uwagi na nagłą chorobę jej faktyczne dostarczenie do kancelarii nastąpiło 27 czerwca 2016 r. Pełnomocnik skarżącego dodał nadto, że inny aplikant pracujący w kancelarii nieświadomy faktu, że przesyłka od Dyrektora IC została odebrana w dniu 23 czerwca 2016 r. oznaczył ją prezentatą z datą 27 czerwca 2016 r., a następnie ta sama data została wpisana do elektronicznej książki korespondencji kancelarii, w której odnotowywane są upływające terminy na składanie pism procesowych. Dodatkowo pełnomocnik podniósł, że skarga wniesiona została 26 lipca 2016 r. z uwagi na zmienioną organizację pracy kancelarii w związku z trwającymi wówczas Światowymi Dniami Młodzieży. W ocenie pełnomocnika skarżącego, w sytuacji wystąpienia obiektywnej przeszkody w postaci nagłej choroby pracownika oraz błędnego oznaczenia daty odbioru decyzji niedotrzymanie terminu do wniesienia skargi nastąpiło w sposób niezawiniony przez skarżącego. Wewnętrzna organizacja pracy w kancelarii była w ocenie skarżącego prawidłowa, co z kolei traktowane jest jako dochowanie staranności warunkującej brak winy w uchybieniu terminu. Rozpoznając wniosek o przywrócenie terminu Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że stosownie do art. 86 § 1 p.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Wnosząc o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w jego uchybieniu (art. 87 § 1 i 2 p.p.s.a.). Sąd pierwszej instancji dokonując merytorycznej oceny wniosku wyjaśnił, że zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie przyjmuje się bardzo rygorystyczne kryteria oceny postawy osoby, która dokonała czynności procesowej po terminie (por. poglądy przytoczone przez B. Adamiak [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, 8 wydanie, Warszawa 2006, s. 334 i n.), w związku z czym "przywrócenie terminu nie jest dopuszczalne, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa" (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 października 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 560/00, niepubl.; por. również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 maja 1997r., sygn. akt SA/Sz 630/96, LEX nr 30748). W konsekwencji brak winy w uchybieniu terminu możemy przyjąć tylko wtedy, gdy strona nie mogła przeszkody usunąć, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku (E. Iserzon, J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, teksty, wzory i formularze, wydanie IV, Warszawa 1970, s. 136; postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 października 2002 r., sygn. akt V SA 793/02, Monitor Prawniczy 2002 r., nr 23, s.1059). Dopuszczenie się choćby lekkiego niedbalstwa, czy niedostateczna staranność w prowadzeniu spraw, skutkują odmową przywrócenia terminu do dokonania określonej czynności. W orzecznictwie przyjmuje się nadto, że do niezawinionych przyczyn uchybienia terminu w ujęciu art. 86 § 1 p.p.s.a. zalicza się między innymi chorobę, ale nie każdą, a wyłącznie taką, która miała nagły i obłożny charakter (powodując zwłaszcza konieczność hospitalizacji) i nie pozwalała na wyręczenie się inną osobą. Sam fakt choroby, a nawet dysponowanie zwolnieniem lekarskim nie świadczy jeszcze o braku winy w uchybieniu wiążącego stronę terminu. W ocenie Sądu pierwszej instancji analiza przedmiotowego wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi prowadziła do konkluzji, że wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie, ponieważ pełnomocnik skarżącego nie uprawdopodobnił przesłanki braku winy w uchybieniu terminu do wniesienia skargi. Okoliczności faktyczne powołane we wniosku tj. choroba aplikanta związana z nagłym zatruciem pokarmowym, uniemożliwiająca kontakt z pracownikami kancelarii nie wskazywały na to, że uchybienie terminu nastąpiło na skutek zdarzeń wyjątkowych czy szczególnych, których nie można było uniknąć i które mogłyby usprawiedliwiać działanie pełnomocnika skarżącego. Co więcej, wzajemne relacje pomiędzy pełnomocnikiem, a pracownikiem upoważnionym do odbioru korespondencji oraz obieg dokumentów w kancelarii, nie mogą mieć wpływu na bieg terminów sądowych. Nagła choroba - zatrucie pokarmowe pracownika upoważnionego do odbioru korespondencji kierowanej do kancelarii nie jest okolicznością uprawdopadabniającą brak winy profesjonalnego pełnomocnika skarżącego. W ocenie Sądu pierwszej instancji nie była to choroba uniemożliwiająca posłużeniem się osobą trzecią w dostarczeniu korespondencji. Argument pełnomocnika, odnoszący się do zmienionej organizacji pracy Kancelarii z uwagi na trwające wówczas w Krakowie Światowe Dni Młodzieży, w ocenie Sądu pierwszej instancji nie stanowiły również trudności nie do przezwyciężenia.