Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Włoskiewicz (spr.) Sędziowie NSA Edward Janeczko Roman Hauser po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2004 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi S. M. o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gdańsku w sprawie ze skargi S. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia [...] sygn. akt [...] w przedmiocie zasiłku okresowego p o s t a n a w i a: oddalić skargę o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania
S. M., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843) oraz na art.15 Dyrektywy Rady z dnia 29 czerwca 2000 r. Nr 2000/43/WE, wniósł o "stwierdzenie przewlekłości postępowania, naruszenia prawa", zasądzenie na jego rzecz odszkodowania od Skarbu Państwa w kwocie 10.000 zł oraz zwolnienia z opłaty sądowej. S. M. podniósł, że od dnia 15 czerwca 2004 r., kiedy to złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, skargę na decyzję Wojewody Pomorskiego, sprawa nie została rozpoznana.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga ta nie jest zasadna i podlega oddaleniu.
Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania - stosownie do art. 1 ust. 1 powoływanej ustawy - może być uwzględniona, w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa strony, na skutek działania lub bezczynności sądu, do rozpoznania jej sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy, o zwłoce można mówić wówczas, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej, niż jest to konieczne dla wyjaśnienia istotnych w sprawie okoliczności faktycznych i prawnych. Analizując, czy w sprawie nastąpiła przewlekłość postępowania, należy uwzględnić ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, biorąc pod uwagę charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich wniesionych do sądu spraw bez nieuzasadnionej zwłoki.
W rozpoznawanej sprawie, po terminowym i prawidłowym wykonaniu wstępnych czynności sądowych (przesłaniu odpisu skargi organowi), sprawa oczekuje na wyznaczenie terminu rozprawy.
Stosownie do przepisu § 31 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 września 2003 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 169, poz. 1646) sprawy wniesione do sądu rozpoznaje się według kolejności ich wpływu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zasada rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oznacza, że sprawa skarżącego nie może być rozpoznana (nie można wyznaczyć terminu rozprawy) przed rozpoznaniem spraw wniesionych wcześniej. Istnieje jednak podstawa do rozpoznania sprawy poza kolejnością, w drodze zarządzenia prezesa sądu, jeżeli jest to uzasadnione (§ 31 ust. 2 powołanego rozporządzenia). Skorzystanie z tego trybu wymaga wystąpienia z takim wnioskiem przez stronę oraz podania okoliczności uzasadniających rozpoznanie sprawy poza kolejnością. Ponadto, obowiązująca od 1 stycznia 2004 r. ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) przewiduje postępowanie uproszczone. Tryb ten pozwala na szybsze rozpoznanie sprawy bez wyznaczania rozprawy, jednakże w przypadku, o którym mowa w art. 119 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, konieczny jest odpowiedni wniosek strony. Stwarza to możliwość szybkiego rozpoznania zwłaszcza spraw, których stopień faktycznej i prawnej zawiłości nie jest znaczny a charakter sprawy i jej znaczenie dla strony przemawia za szybkim rozpoznaniem sprawy.
Ze skargi na przewlekłość postępowania, ani też z akt sprawy nie wynika, aby S. M. występował z wnioskiem o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a tym samym skarżący nie wykorzystał środków pozwalających na szybsze rozpoznanie jego sprawy, bez oczekiwania na rozpoznanie według kolejności wpływu.
W tym stanie rzeczy, orzeczono jak powyżej.