Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Kacprzak (spr.) Sędziowie NSA Małgorzata Borowiec del. WSA Marzenna Linska-Wawrzon Protokolant asystent sędziego Ewelina Ryszka po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej R. T. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2010 r. sygn. akt VII SA/Wa 171/10 w sprawie ze skargi R. T. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania w sprawie ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i wypadkowego postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.
Przedmiotem skargi kasacyjnej jest postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2010 r., sygn. akt VII SA/Wa 171/10 odrzucające skargę R. T. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania.
Powyższy wyrok został wydany w następującym stanie sprawy:
W dniu [...] maja 2008 r. pełnomocnik R.T. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we Wrocławiu z wnioskiem o wznowienie postępowania zakończonego decyzją z dnia [...] listopada 2005 r. nr [...] stwierdzającą, iż w okresie od [...] wrześniu 2000 r. do [...] grudnia 2004 r. R. T. podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność.
We wniosku pełnomocnik domagał się wzruszenia prawomocnej decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. w związku z art. 83a ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez przyjęcie za udowodnione wyjście na jaw nowych dowodów i nowych okoliczności faktycznych istniejących dla sprawy. W uzasadnieniu pełnomocnik wskazał, że nową okolicznością lub nowym dowodem był fakt zawieszenia działalności gospodarczej przez wnioskodawczynię z uwagi na jej stan zdrowia. Fakt ten wyszedł na jaw w trakcie postępowania przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu w sprawie odwołania od decyzji z dnia [...] lutego 2006 r. określającej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy.
Dyrektor Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu decyzją z dnia [...] października 2009 r. nr [...] odmówił wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją z dnia [...] listopada 2005 r., wskazując na niedochowanie terminu przewidzianego w art. 148 § 1 k.p.a. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że skarżąca o okoliczności stanowiącej przesłankę do wznowienia wiedziała już w momencie składania odwołania od decyzji z dnia [...] lutego 2006 r. nr [...] tj. w dniu [...] lutego 2006 r. Organ podkreślił, że sam fakt uzyskania świadomości prawnego znaczenia okoliczności faktycznej lub dowodu na podstawie otrzymanego w dniu [...] kwietnia 2008 r. wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu wraz z uzasadnieniem - nie wpływa na zachowanie terminu wynikającego z wymienionego przepisu k.p.a.
Po rozpatrzeniu odwołania R. T. od decyzji z dnia [...] października 2009 r., Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, ale z innych przyczyn niż wskazane w uzasadnieniu organu I instancji.
W uzasadnieniu decyzji Prezes ZUS wskazał, że analizując przesłankę dopuszczalności wznowienia postępowania, należy brać pod uwagę art. 269 k.p.a., który stanowi, iż decyzje określone w innych przepisach jako prawomocne uważa się za ostateczne. Jeżeli jednak z tych przepisów wynika, że dotyczą one decyzji od których nie wniesiono odwołania (jak w tej sprawie) to tryb wznowienia postępowania zostaje wyłączony. W myśl art. 269 k.p.a. do prawomocnych decyzji ZUS nie stosuje się przepisów k.p.a., które dotyczą decyzji ostatecznych. Wśród przesłanek zastosowania niektórych nadzwyczajnych trybów weryfikacji decyzji administracyjnych przepisy k.p.a. wymieniają ostateczny charakter decyzji, przepis art. 145 § 1 k.p.a. nie może być zastosowany w przypadku decyzji prawomocnych. Decyzje organu rentowego dotyczące ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych z chwilą ich wydania są aktami ostatecznymi. Decyzje te stają się aktami prawomocnymi w przypadku niewniesienia odwołania lub oddalenia odwołania przez Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Podsumowując Prezes ZUS przyznał, że z powodu braku możliwości zastosowania art. 145 k.p.a. należało utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję.