Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędziowie: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędzia del. WSA Rafał Wolnik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 15 grudnia 2017 r. sygn. akt III SA/Kr 1156/17 w sprawie ze skargi Wojewody M. na uchwałę Rady Powiatu N. z dnia [...] czerwca 2017 r., nr [...] w przedmiocie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalania opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej od dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. oddala wniosek Powiatu N. o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 grudnia 2017 r., sygn. akt III SA/Kr 1156/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wojewody M. (dalej jako: wojewoda, organ nadzoru) na uchwałę Rady Powiatu N. (dalej jako: rada powiatu) z dnia [...] czerwca 2017 r., nr [...] , w przedmiocie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalania opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej od dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, oddalił skargę.
W uzasadnieniu powyższego wyroku zawarto następujące ustalenia faktyczne:
Wojewoda zaskarżył przedmiotową uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wnosząc o stwierdzenie jej nieważności w części, tj. w zakresie § 4 ust. 2 lit. g, § 6 ust. 1 pkt 2 lit. g oraz ust. 2 pkt 1 lit. f i § 8 ust. 1 pkt 3 załącznika do uchwały. Uchwale tej zarzucił istotne naruszenie prawa, w tym w szczególności art. 194 ust 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (obecnie: Dz. U. z 2018 r. poz. 998), zwanej dalej u.w.r., poprzez przekroczenie delegacji ustawowej.
Organ nadzoru wskazał, że jego zdaniem sformułowanie "inne ważne przyczyny/inna uzasadniona okoliczność" nie stanowi gwarancji równego traktowania obywateli. Zapisy takie kreują odmienną sytuację prawną obywateli, bowiem przywołane zwroty nie mają przypisanego znaczenia, wobec czego zastosowanie uchwały będzie zależało od swobodnej interpretacji osoby wydającej decyzję w sprawie odstąpienia od ustalania opłaty wobec osób zobowiązanych, umarzania należności z tytułu opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, rozłożenia na raty lub odroczenia terminu płatności. Zgodnie z intencją ustawodawcy (art. 194 ust 2 u.w.r.) organ stanowiący powinien określić wszystkie szczegółowe warunki stanowiące podstawę umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty. Użycie przez radę zwrotu "inne ważne przyczyny/inna uzasadniona okoliczność" czyni z katalogu okoliczności katalog otwarty, który uprawnia organ wykonawczy do rozszerzenia okoliczności, o których mowa w uchwale. Stworzenie katalogu otwartego jest niezgodne z wolą ustawodawcy również dlatego, że deleguje kompetencję na inny podmiot niż organ upoważniony. Ze względu na powyższe, w ocenie organu nadzoru doszło do istotnego naruszenia art. 194 ust. 2 u.w.r., które to naruszenie powoduje nieważność uchwały rady gminy w zaskarżonej części.
W odpowiedzi na skargę rada powiatu wniosła o jej oddalenie wskazując, że treść zakwestionowanych paragrafów podyktowana została niemożliwością przewidzenia i zapisania wszelkich sytuacji, w których uchwała znajduje zastosowanie oraz, że zwrot "inne ważne przyczyny/inna uzasadniona okoliczność" bierze pod uwagę konieczność zagwarantowania wszystkim obywatelom jednakowego traktowania. Nie sposób bowiem określić w uchwale wszystkich możliwych przypadków, jakie mogą wystąpić w rodzinie osoby zobowiązanej do ponoszenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, które uzasadniałyby (na podstawie zgromadzonego w wyniku postępowania materiału dowodowego) wydanie decyzji o odstąpieniu, umorzeniu, rozłożeniu na raty czy też odroczeniu terminu płatności opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Rada powiatu nie zgodziła się z twierdzeniem wojewody, że fakt zaistnienia tożsamego zapisu w poprzedniej uchwale podjętej przez radę powiatu nie może świadczyć o zgodności owych zapisów z przepisami u.w.r. Przyjęcie takiej interpretacji godzi w główne zasady postępowania administracyjnego określone w art. 8 § 2 k.p.a., tj. zasadę pewności prawa, jak również zawartą w art. 7a k.p.a. zasadę przyjaznej interpretacji prawa. Nakaz respektowania utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym stanowi jeden z elementów zasady równego traktowania. Organy powinny trzymać się utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym, aby strona miała możliwość racjonalnego zaplanowania swoich działań, co pozwoli jej uniknąć niekorzystnych skutków prawnych swojego działania.