Stanowisko Zarządu Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, zmierzające do podjęcia czynności które wywołuja skuteki cywilne - do zawarcia umowy dzierżawy bez konieczości organizowania konkursu ofert, należy do spraw z zakresu administracji publicznej i tym samym podlega kontroli sądowadministracyjnej.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Małgorzata Stahl po rozpoznaniu w dniu 24 września 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej w sprawie ze skargi kasacyjnej W. S.A. z siedzibą w W. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 60/15 w sprawie ze skargi W. S.A. z siedzibą w W. na stanowisko Zarządu Dzielnicy W. z dnia [...] września 2014 r., nr: [...] w przedmiocie wyrażenia zgody na zawarcie umów dzierżawy postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 31 marca 2015 r. odrzucił skargę W. S.A z siedzibą w W. na stanowisko Zarządu Dzielnicy [...] nr [...] z dnia [...] września 2014 r. w przedmiocie wyrażenia zgody na zawarcie umów dzierżawy bez konieczności organizowania konkursu ofert.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd I. instancji wskazał, że ze Statutu Dzielnicy [...] stanowiącego załącznik Nr 9 do uchwały Nr [...] Rady W. z dnia [...] stycznia 2010 r., wynika, iż Zarząd Dzielnicy wyraża swoją wolę w formie uchwał - § 50 ust. 1 Statutu Dzielnicy. Powyższe oznacza, że zaskarżone stanowisko Zarządu uznać należy za niezformalizowaną formę jego działania. Ponadto podał, że w zaskarżonym stanowisku Zarząd Dzielnicy wyraża jedynie zgodę na dzierżawę nieruchomości. Do oddania nieruchomości w dzierżawę dochodzi zaś w wyniku zawarcia umowy cywilno - prawnej, nie zaś wydania decyzji administracyjnej czy też postanowienia, gdyż brak jest tu elementu administracyjnego - władczego. W ocenie Sądu, z uwagi na powyższe, uznać należy, iż przedmiotowa skarga nie dotyczy żadnego z przypadków określonych w art. 3 § 2 p.p.s.a., a żaden z przepisów ustaw szczególnych nie przewiduje w tym zakresie kontroli sądów administracyjnych.
W skardze kasacyjnej W.S.A z siedzibą w W. zarzucił Sądowi I. instancji naruszenie art. 3 § 2 pkt 4, art. 134 § 1 w zw. z art. 135 poprzez ich niezastosowanie oraz art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a. poprzez jego zastosowanie. Ponadto zarzucił naruszenie § 50 ust. 1 Statutu Dzielnicy [...] stanowiącego załącznik Nr 9 do uchwały Nr [...] Rady W. z dnia [...] stycznia 2010 r.
W ocenie skarżącego kasacyjnie zgoda na odstąpienie od procedury przetargowej na dzierżawienie działki stanowi władztwo administracyjne. Podniósł, że nawet, gdy finalnie dochodzi do zawarcia umowy dotyczącej danej nieruchomości, to etap ten poprzedzony jest władczą decyzją, iż organ administracji przeznaczy nieruchomość do dzierżawy i nie będzie organizował przetargu, mimo, że z przepisów wynika taki obowiązek. Bez zaskarżonego aktu nie byłoby możliwe zawarcie tej umowy bez przetargu. Podkreślił, że nie ważne jest czy ten akt to decyzja, uchwała, stanowisko - liczy się jego treść i znaczenie.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną pełnomocnik Zarządu Dzielnicy Śródmieście podał, że z treści art. 3 § 2 p.p.s.a. jednoznacznie wynika, iż do właściwości sądów administracyjnych należą sprawy związane z wykonywaniem przez samorząd terytorialny władzy publicznej. Kwestie związane z gospodarowaniem mieniem samorządu, takie jak oddawanie tego mienia w najem czy dzierżawę nie są związane z wykonywaniem takiej władzy, a są zwykłymi czynnościami cywilno-prawnymi. W konsekwencji ewentualne kwestie i zagadnienia powstałe na gruncie gospodarowaniem mieniem samorządu terytorialnego, a taką jest niniejsza sprawa, należą do właściwości sądów powszechnych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Skarga kasacyjna została oparta na usprawiedliwionych podstawach.
Właściwość sądów administracyjnych wyznacza przepis art. 184 Konstytucji RP, który stanowi, że sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej w zakresie określonym w ustawie. Z brzmienia tego przepisu wynika, że zakres kontroli działalności administracji publicznej sprawowanej przez sądy administracyjne określa ustawa. Zakres kontroli działalności administracji publicznej sprawowanej przez sądy administracyjne wyznacza przede wszystkim art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych wskazując, że sądy administracyjne w zakresie swojej właściwości sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, chyba że ustawa stanowi inaczej. Zaznaczyć również trzeba, że właściwość sądów administracyjnych obejmuje rozpatrywanie skarg na określone prawne formy działania administracji publicznej (art. 3 § 2 p.p.s.a.) oraz inne sprawy z zakresu działalności administracji publicznej, jeżeli ustawa tak stanowi (art. 3 § 3 i art. 4 p.p.s.a.), przez wskazanie spraw, w których wyraźnie wyłączona jest właściwość sądów administracyjnych (art. 5 p.p.s.a.). Taki sposób określenia zakresu kontroli działalności administracji publicznej sprawowanej przez sądy administracyjne nie oznacza zamykania drogi sądowej, gdyż przyjęcie braku właściwości sądów administracyjnych w określonych sprawach nie wyklucza samo przez się rozpoznania tych spraw w ramach właściwości sądów powszechnych w odpowiednim postępowaniu.