Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej D. L. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 listopada 2015 r., sygn. akt II SA/Wa 1305/15 o odrzuceniu skargi D. L. na uchwałę Zarządu Dzielnicy [...] m. st. Warszawy z dnia [...] lutego 2014 r. nr [...] w przedmiocie uregulowania tytułu prawnego do lokalu postanawia: oddalić skargę kasacyjną. 6
Postanowieniem z dnia 12 listopada 2015 r., sygn. akt II SA/Wa 1305/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę D. L. na sprecyzowaną w sentencji uchwałę Zarządu Dzielnicy [...] m. st. Warszawy.
Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że przedmiotową uchwałą orzeczono o niezakwalifikowaniu i nieumieszczeniu D. L. na liście osób zakwalifikowanych do udzielenia pomocy mieszkaniowej poprzez skierowanie do zawarcia umowy najmu zajmowanego lokalu nr [...] położonego przy ul. [...] w Warszawie. Organ stwierdził, że strona była najemcą tego mieszkania na podstawie umowy najmu z dnia [...] stycznia 2002 r., która została wypowiedziana z powodu zadłużenia czynszowego, niezamieszkiwania najemcy w lokalu oraz podnajęcia go osobom trzecim bez zgody właściciela.
Powyższa uchwała stała się przedmiotem skargi D. L. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 w związku z art. 52 § 3 i art. 53 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalej: P.p.s.a.
Odrzucając skargę Sąd I instancji wskazał, że zasady gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, zostały uregulowane w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. nr 31, poz. 266 ze zm.). Ustawa ta nie daje podstaw prawnych do załatwienia spraw przyznania lokali - zawarcia umowy najmu lokalu - w formie jakiegokolwiek aktu administracyjnego. Kwestia zapewnienia lokali mieszkalnych z mieszkaniowego zasobu gminy należy do zadań własnych gminy (art. 4 ust. 1 i 2 tej ustawy), które ta realizuje jako zadania z zakresu administracji publicznej. Jednak żądanie zawarcia umowy najmu lokalu jest załatwiane na drodze cywilnej. Zarówno oferta zawarcia umowy, którą skarżąca złożyła organowi, jak i sama czynność zawarcia umowy najmu, stanowią czynności cywilnoprawne. Treścią wniosku skarżącej było uregulowanie tytułu prawnego do konkretnego zajmowanego lokalu nr [...] przy ul. [...] w Warszawie. Podstawą działań organu był więc przepis § 39 ust. 1 pkt 1 uchwały Rady m. st. Warszawy z dnia 9 lipca 2009 r., nr LVIII/1751/2009, zgodnie z którym, na wniosek osoby, której wcześniej wypowiedziano umowę najmu na podstawie art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, gdy przyczyną rozwiązania stosunku prawnego było zadłużenie spowodowane pogorszeniem sytuacji materialnej najemcy, dopuszcza się ponowne zawarcie umowy najmu, której przedmiotem będzie ten sam lub inny lokal o mniejszej powierzchni, jeżeli: 1. osoba ta nieprzerwanie zamieszkuje w tym lokalu, a w przypadku pracowni do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki - nieprzerwanie ją użytkuje w tym celu; 2. ustała przyczyna, z powodu której została rozwiązana umowa najmu, przy czym warunek ten uważa się za spełniony również w przypadku, jeśli jest podpisane oraz realizowane porozumienie dotyczące spłaty zadłużenia. Powołując się na postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 lipca 2013 r., sygn. akt I OSK 931/13 (publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, orzeczenia.nsa.gov.pl), Sąd I instancji uznał, że uchwałę Zarządu Dzielnicy polegającą na odmowie przedłużenia umowy najmu lokalu należy zakwalifikować jako oświadczenie woli jednej ze stron umowy najmu, tj. Miasta Stołecznego Warszawy, złożone przez jej organ. Odmowa zawarcia ponownej umowy najmu lokalu jest czynnością z zakresu władztwa właścicielskiego gminy (dominium), a nie aktem z zakresu władztwa publicznego (imperium). Zdaniem Sądu I instancji działania organu w tego typu przypadkach nie mają charakteru administracyjnoprawnego. Nie jest tu rozstrzygana kwestia tego, czy danej osobie może być udzielona pomoc w zakresie zaspokojenia jej potrzeb lokalowych z wykorzystaniem lokali znajdujących się w mieszkaniowym zasobie gminy, czy też nie. W takich sprawach rozstrzygnięcie administracyjnoprawne ma miejsce wcześniej i skutkuje umieszczeniem wnioskodawców na liście oczekujących na najem lokalu mieszkalnego z zasobu mieszkaniowego gminy, a następnie skierowaniem tych osób do zawarcia umowy najmu konkretnego lokalu. W sprawach takich jak niniejsza organ wyraża jedynie wolę kontynuowania najmu konkretnego (zajmowanego wcześniej na podstawie umowy najmu) lokalu mieszkalnego z zasobów mieszkaniowych Miasta Stołecznego, po uregulowaniu przez najemców zaległości czynszowych. Mając powyższe na względzie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 i § 3 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji tego postanowienia.