Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 19 września 2018 r. sygn. akt II SAB/Go 59/18 w sprawie ze skargi M. K. na bezczynność Rady Gminy w B. w przedmiocie dopuszczenia do prac Rady podczas sesji Rady postanawia oddalić skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim postanowieniem z 19 września 2018 r., II SAB/Go 59/18, odrzucił skargę M. K. na bezczynność Rady Gminy w B. w przedmiocie dopuszczenia do prac Rady podczas sesji Rady. W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, że zgodnie z art. 50 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej jako: "p.p.s.a."), uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. Uprawnionym do wniesienia skargi jest również inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi (§ 2). Przepisem szczególnym w stosunku do powyższej regulacji ogólnej jest art. 101a ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994; dalej jako: "u.s.g."), na podstawie którego M. K. wniósł rozpoznawaną w niniejszej sprawie skargę na bezczynność Rady Gminy B. w zakresie dopuszczenia go do prac Rady podczas sesji Rady 28 lutego 2018 r. W myśl art. 101a u.s.g. przepisy art. 101 stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób trzecich. Natomiast w art. 101 ust. 1 u.s.g. przewidziano, że każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. A zatem skargę z art. 101a u.s.g. może wnieść osoba, której z mocy prawa przysługuje uprawnienie do żądania określonego działania organu gminy, odpowiadającego obowiązkowi tego organu. Skarga z art. 101a ust. 1 u.s.g. stanowi specyficzną skargę na bezczynność organu gminy, niezależną od skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania określonej w art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. Wprawdzie skarżący w części wstępnej skargi wskazuje siebie jako osobę fizyczną. Jednakże z uzasadnienia skargi jednoznacznie wynika, że nie broni on w niniejszej sprawie swojego indywidualnego interesu jako osoba fizyczna, lecz jako sołtys T. Uzasadniając przysługujący mu interes prawny do wniesienia skargi wskazał na pełnioną przez siebie funkcję, uważając, że istnieje bezpośredni związek między zaskarżoną w skardze odmową dopuszczenia go do prac Rady Gminy B., a jego indywidualną i prawnie gwarantowaną sytuacją jako sołtysa. To właśnie naruszenie przysługującego mu jako sołtysowi prawa stanowiło w jego ocenie uzasadnienie do wniesienia przedmiotowej skargi. Skarżący nie wskazuje zatem na naruszenie swego indywidualnego interesu jako osoby piastującej funkcję organu wykonawczego jednostki pomocniczej gminy, lecz w istocie naruszenie interesu tego organu. Prawo do brania udziału w pracach rady gminy skarżący wywodzi z art. 37a u.s.g., zgodnie z którym przewodniczący organu wykonawczego jednostki pomocniczej może uczestniczyć w pracach rady gminy na zasadach określonych w statucie gminy, bez prawa udziału w głosowaniu. Przewodniczący rady gminy jest każdorazowo zobowiązany do zawiadamiania, na takich samych zasadach jak radnych, przewodniczącego organu wykonawczego jednostki pomocniczej o sesji rady gminy. Powyższe prawo skarżący wywodzi również z § 12 Statutu Rady Gminy B. z 28 września 2001 r., stanowiącego że przewodniczący organu wykonawczego jednostki pomocniczej uczestniczy w pracach Rady z urzędu. Przewodniczący może zabierać głos na sesjach, nie ma jednak prawa do udziału w głosowaniu. Zgodnie z art. 36 ust. 1 u.s.g. sołtys jest organem wykonawczym w sołectwie, będącym w świetle art. 5 u.s.g. jednostką pomocniczą gminy. W ocenie Sądu sołtys jako organ wykonawczy sołectwa nie posiada własnego interesu prawnego w toku wykonywania swych zadań i kompetencji, który wymagałby ochrony prawnej przewidzianej art.101 i 101a u.s.g. W orzecznictwie podkreśla się bowiem, że art. 101 ust. 1 u.s.g., a w konsekwencji także art. 101a ust. 1 u.s.g., nie odnosi się do naruszenia interesu prawnego jednego organu gminy przez inny organ gminy, byłoby to bowiem sprzeczne z istotą, celem oraz funkcjami ustrojowymi jednostek samorządu terytorialnego (por. postanowienia NSA: z 26 listopada 2009 r. I OSK 1584/09, z 18 listopada 2014 r., II OSK 3044/14, z 15 kwietnia 2014 r., II GSK 38/14, wyrok NSA z 20 listopada 2009 r., II GSK 206/09, z 10 stycznia 2018 r., II GSK 4237/17). Powyższe rozważania należy analogicznie odnieść także do organów jednostki pomocniczej gminy jakim jest sołectwo. Tym samym, sołtysowi jako organowi wykonawczemu jednostki pomocniczej gminy nie przysługuje prawo zaskarżenia bezczynności rady gminy na podstawie art. 101a u.s.g. Droga sądowa nie jest przewidziana dla rozstrzygania wewnętrznych sporów pomiędzy organami, w tym przypadku między organem wykonawczym sołectwa, a organem uchwałodawczym gminy. Stąd też w ocenie Sądu zachodzi przypadek oczywistego braku naruszenia interesu prawnego skarżącego, wynikający z samej treści skargi i niewymagający dokonania żadnych dodatkowych ustaleń, który w świetle orzecznictwa może stanowić podstawę odrzucenia skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z 5 czerwca 2014 r., II OSK 1332/14, postanowienie NSA z 27 stycznia 2011 r., II FSK 2500/10, postanowienie WSA w Szczecinie z 18 maja 2015 r., II SAB/Sz 57/15).