Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2006 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. B., J. Ł. i W. Ł. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 25 stycznia 2006 r., sygn. akt II SAB/Ke 2/05 odrzucające skargę A. B., J. Ł. i W. Ł. na bezczynność Wojewody Świętokrzyskiego w przedmiocie wydania decyzji o wyłączenie nieruchomości spod działania dekretu PKWN o reformie rolnej postanawia uchylić zaskarżone postanowienie odmówić przyznania kosztów postępowania kasacyjnego
A. B., W. Ł. i J. Ł. wniosły w dniu 25 czerwca 2004 r. skargę na bezczynność Wojewody Świętokrzyskiego polegającą na zaniechaniu rozpoznania sprawy i niewydaniu decyzji w sprawie z ich wniosku z dnia 22 sierpnia 2003r. o stwierdzenie na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 1 marca 1945r., że zabudowana domem mieszkalnym - zabytkowym pałacem nieruchomość obejmująca aktualnie działkę ewidencyjną nr 581/3 położoną w Z., gmina S., dla której Sąd Rejonowy w [...] prowadzi księgę wieczystą KW Nr 43377, będąca własnością M. z W. Ł., nie podpada pod działanie przepisu art. 2 ust.1 lit. e dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. z 1945r. Nr 3, poz. 13 z późn.zm.).
Skarżące podniosły, iż mimo uzupełnienia wniosku o dokumenty wskazane przez organ w piśmie z dnia 25 września 2003r. Nr [...] i mimo upływu terminów przewidzianych w art. 35 kpa Wojewoda Świętokrzyski nie wydał w przedmiotowej sprawie decyzji i nie dokonał żadnej czynności zmierzającej do rozpatrzenia wniesionego podania. Skarżące wskazały również, że wystąpiły w dniu 2 czerwca 2004r. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z zażaleniem na bezczynność organu, jednakże ich działanie nie przyniosło efektów.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda Świętokrzyski wniósł o jej oddalenie wywodząc, iż podanie skarżących nie czyni zadość wymogom wynikającym z treści § 6 powołanego rozporządzenia. Wobec faktu, iż organ wzywał strony do uzupełnienia wniosku, zaistniały podstawy do pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Na rozprawie organ zmodyfikował swoje stanowisko w sprawie wnosząc o odrzucenie skargi z powodu niewyczerpania toku instancji w postępowaniu administracyjnym.
Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2006 r., sygn. akt II SAB/Ke 2/05 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach odrzucił skargę A. B., J. Ł. i W. Ł. na bezczynność Wojewody Świętokrzyskiego w przedmiocie wydania decyzji o wyłączenie nieruchomości spod działania dekretu PKWN o reformie rolnej.
W uzasadnieniu Sąd I instancji podał, iż zgodnie z art. 52 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) skargę ( w tym także skargę na bezczynność) można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba, że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Wyczerpanie trybu zaskarżenia w stadium administracyjnym jest warunkiem dopuszczalności skargi (postanowienie NSA z dnia 24 marca 1999r. sygn.akt III SA 7254/98, LEX nr 43843). Wniesienie skargi na bezczynność organu jest dopuszczalne wówczas, gdy strona wyczerpała tryb przewidziany w art. 37 kpa, albowiem zażalenie o którym mowa we wskazanym przepisie jest równoznaczne ze środkiem zaskarżenia w rozumieniu art. 52 § 1 p.p.s.a. i spełnia kryterium "wyczerpania środków zaskarżenia" w rozumieniu art. 52 § 2 p.p.s.a.Zgodnie z art. 37 § 1 kpa, na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 lub ustalonym w myśl art. 36 stronie służy zażalenie do organu administracji publicznej wyższego stopnia. Samo wniesienia zażalenia nie jest równoznaczne ze spełnieniem warunku, o którym mowa w art. 52 § 1 p.p.s.a. O spełnieniu tego warunku można mówić dopiero po rozpoznaniu wniesionego środka zaskarżenia przez organ administracji publicznej, ewentualnie w sytuacji, gdy organ nie rozpoznaje zażalenia w terminie przewidzianym w art. 35 kodeksu postępowania administracyjnego ( jeden miesiąc) dopiero po upływie tego terminu. Jak podał Sąd w rozpoznawanej sprawie skarżące złożyły skargę na bezczynność Wojewody Świętokrzyskiego w dniu 25 czerwca 2004r., natomiast zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi jako organu wyższego stopnia, jak wynika z akt sprawy, nosi datę 2 czerwca 2004r. W ocenie Sądu, warunek określony w art. 52 § 1 p.p.s.a. w postaci "wyczerpania środków zaskarżenia" nie został spełniony. Podano, iż w dniu wniesienia skargi na bezczynność wprawdzie postępowanie zażaleniowe zostało otwarte, ale nie zostało wyczerpane, ponieważ dla Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie upłynął jeszcze ustawowy termin rozpoznania zażalenia. Skarga więc jako przedwczesna, wniesiona bez wyczerpania środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym jest niedopuszczalna. Zgodnie z poglądami doktryny, prawo nie przewiduje możliwości konwalidacji skargi, jeżeli jest ona niedopuszczalna.