Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych /Dz.U. nr 228 poz. 2255 ze zm./ przyjmuje regułę, że orzecznictwo w sprawach zasiłków rodzinnych należy do właściwości organów administracji publicznej, a do postępowania przed tymi organami w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Brak przepisu szczególnego stanowiącego o prawie odwołania od tych decyzji do sądu powszechnego powoduje, że obowiązuje tok instancji przyjęty w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego /Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1071 ze zm./. Brak regulacji szczególnej wyłącza bowiem prawo przeniesienia sprawy rozstrzygniętej decyzją administracyjna na drogę postępowania przed sądem powszechnym.
Art. 477[8] par. 2 Kpc nie może zatem stanowić samoistnej regulacji wyłączającej tok instancji w postępowaniu administracyjnym oraz właściwości sądów administracyjnych do orzekania w sprawach skarg na decyzje w sprawach świadczeń rodzinnych podejmowanych przez organy administracji publicznej.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Jurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 18 października 2005 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. oraz skargi kasacyjnej Anny G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 lutego 2005 r., sygn. akt IV SA/Po 13/05 o odrzuceniu skargi Anny G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 25 listopada 2004 r. (...) w przedmiocie dodatku do zasiłku rodzinnego p o s t a n a w i a 1. uchylić zaskarżone postanowienie 2. skargę kasacyjną Anny G. odrzucić.
Postanowieniem z dnia 25 lutego 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu na podstawie art. 58 par. 1 pkt 1 i par. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ odrzucił skargę Anny G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 25 listopada 2004 r. (...) w przedmiocie dodatku do zasiłku rodzinnego.
Jak wskazał Sąd, z dniem 1 maja 2004 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych /Dz.U. nr 228 poz. 2255/ regulująca między innymi zagadnienia dotyczące dodatków do zasiłku rodzinnego. Art. 34 pkt 2a ppkt 1 powołanej wyżej ustawy, znowelizował z dniem 1 maja 2004 r. brzmienie art. 477[8] ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego w ten sposób, że właściwości sądów rejonowych przekazane zostały sprawy dotyczące świadczeń rodzinnych.
Zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. jak i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji wydane zostały po wejściu w życie tej nowelizacji. W związku z tym wniesiona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarga podlega odrzuceniu.
W skardze kasacyjnej na powyższe postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. wniosło o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia i rozpoznanie sprawy co do istoty. Zdaniem skarżącego przedmiotowe postanowienie zostało wydane z naruszeniem przepisów postępowania mającego istotny wpływ na wynik sprawy /art. 174 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/
Według skarżącego Sąd naruszył prawo w tym w szczególności art. 34 pkt 2 ppkt 1, art. 20 ust. 1, 2, 3 w zw. z art. 3 pkt 11 oraz art. 48 ust. 2 pkt 2 - ustawy o świadczeniach rodzinnych poprzez błędne przyjęcie przy orzekaniu a w konsekwencji błędne ustalenie, iż wszystkie sprawy z zakresu świadczeń rodzinnych /bez względu na rodzaj organu orzekającego w I instancji/ zostały z dniem 1 maja 2004 r. przekazane do właściwości sądów rejonowych.
Przy wydaniu orzeczenia Sąd naruszył także art. 15 i 17 Kpa dotyczące zasady dwuinstancyjności oraz art. 3 par. 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - dotyczący zasady sądowej kontroli administracji publicznej.
Popełniając błąd w orzeczeniu naruszył także art. 58 par. 1 pkt 1 i par. 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi niesłusznie odrzucając skargę - jako wniesioną do niewłaściwego sądu. Kluczem do wydania błędnego orzeczenia przez Sąd poprzez naruszenie cyt. prawa procesowego był fakt, iż Sąd orzekając i wywodząc jw. przyjął m.in. błędne rozumowanie i ustalenie treści przepisów co do organów właściwych występujących w niniejszej sprawie /art. 3 pkt 11 ustawy Prawo o świadczeniach rodzinnych/ i organów rentowych określonych w art. 476 par. 1 Kpc. Owe dwa rodzaje organów i wiążące się z nimi postępowania wynikają z art. 20 ust. 1, 2, 3 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, lecz mimo to orzekają one niezależnie od siebie: organy właściwe: burmistrzowie, wójtowie, prezydenci miast oraz organy rentowe: określone w art. 476 par. 4 Kpc.