Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Janina Antosiewicz (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak sędzia WSA del. Mirosław Gdesz Protokolant asystent sędziego Katarzyna Kasprzyk po rozpoznaniu w dniu 4 stycznia 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wojewody Wielkopolskiego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Wojewodą Wielkopolskim a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Pile w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku Z.Z. o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Miasta i Gminy Oborniki z dnia [...] czerwca 1979 r. nr [...] orzekającej o nadaniu na własność T.G. nieruchomości nr [...] o powierzchni ogólnej 0,4600 h położonej w L. oraz ustalającej cenę nabycia postanawia: wskazać Wojewodę Wielkopolskiego jako organ właściwy do rozpatrzenia wniosku Z.Z.
Wojewoda Wielkopolski wnioskiem z dnia 30 sierpnia 2011 r. (wpływ do Sądu 8 września 2011 r.) wystąpił o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Pile, który z organów jest właściwy do rozpatrzenia wniosku Z. Z. o stwierdzenie nieważności decyzji nr [...] Naczelnika Miasta i Gminy Oborniki z dnia [...] czerwca 1979 r. znak [...] o nadaniu na własność T. G. nieruchomości nr 120 o pow. 0,4600 ha, położonej w L..
W uzasadnieniu wniosku podano, iż o stwierdzenie nieważności ww. decyzji Naczelnika Miasta i Gminy Oborniki wystąpił w dniu 6 września 2010 r. Z. Z. składając pismo do Wojewody Wielkopolskiego.
Wojewoda Wielkopolski na podstawie art. 65 K.p.a. przekazał wniosek w dniu 7 lipca 2011 r. Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Pile, które z kolei w dniu 12 sierpnia 2011 r. zwróciło wniosek Wojewodzie uznając się za niewłaściwe w tej sprawie. Kolegium stwierdziło, że organem właściwym w sprawach określonych w art. 4 ust. 1 oraz art. 11 dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolna i osadnictwem rolnym jest starosta. Artykuł 19a dekretu stanowi, iż zadania starosty są zadaniami z zakresu administracji rządowej. Stąd wywodzą się kompetencje wojewody jako organu wyższego stopnia. Wynika to z przepisu art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206), w myśl którego do właściwości organu administracji rządowej w województwie należą obecnie wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie, niezastrzeżone w odrębnych ustawach na rzecz innych organów. Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 7 tej ustawy wojewoda jest również organem wyższego stopnia w rozumieniu K.p.a.
Wojewoda w uzasadnieniu swego wniosku o rozstrzygnięcie sporu powołuje się na przeważającą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego dot. art. 3 ust. 1 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, że właściwość wojewody jako organu wyższego stopnia w sprawach z zakresu administracji nie aktualizuje się, gdy sprawy z zakresu administracji rządowej zostały przekazane do właściwości organów jednostek samorządu terytorialnego (tak np. postanowienia NSA z dnia 21 stycznia 2009 r. sygn. akt I OW 28/09 oraz z dnia 5 lipca 2011 sygn. akt I OW 53/11). W takiej sytuacji, stosownie do przepisów art. 17 pkt 1 K.p.a., art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) oraz art. 8 ust. 1 i 2, art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), art. 5 ust. 1 i art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.), organem wyższego stopnia są co do zasady samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne, tj. dotyczące spraw określonego rodzaju, stanowią inaczej (np. art. 9a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Zdaniem Wojewody interpretacja przedstawiona przez Kolegium prowadzi do pozbawienia normatywnego znaczenia przepisów przewidujących w poszczególnych rodzajach spraw z zakresu administracji rządowej kompetencję wojewody jako organu wyższego stopnia. Po wejściu w życie ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie były by one bowiem zbędne, co kłóci się z zasadą racjonalności prawodawcy. Nie zostały one przez ustawodawcę uchylone, zatem są konieczne, aby wojewoda w tych rodzajach spraw posiadał kompetencje organu wyższego stopnia.