Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Ewa Dzbeńska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędzia WSA del. Rafał Wolnik Protokolant starszy asystent sędziego Maciej Kozłowski po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Ełku o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta Ełku a Burmistrzem Miasta Suchowola w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku A. B. o udzielenie pomocy finansowej w formie zasiłku okresowego postanawia: wskazać Burmistrza Miasta Suchowola jako organ właściwy w sprawie.
Wnioskiem z dnia 30 grudnia 2014 r. Prezydent Miasta Ełku wniósł o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy nim a Burmistrzem Miasta Suchowola w przedmiocie wskazanie organu właściwego do rozpoznania wniosku A. B. o udzielenie pomocy finansowej w formie zasiłku okresowego.
W uzasadnieniu Prezydent Miasta Ełku wskazał, że A. B., zamieszkały w miejscowości N. (ostatnio zameldowany na pobyt stały w Ełku przy ul. [...] - wymeldowany administracyjnie z dniem 31 grudnia 2008 r.) zwrócił się do Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Suchowoli o udzielenie pomocy finansowej w formie zasiłku okresowego.
Pismem z dnia 18 grudnia 2014 r. Burmistrz Miasta Suchowola przekazał ww. wniosek wskazując, iż organem właściwym w sprawie jest Prezydent Miasta Ełku.
W ocenie wnioskodawcy brak jest jednak podstaw do uznania wskazanego stanowiska za prawidłowe. A. B. nie można bowiem uznać za osobę bezdomną w świetle definicji zawartej w art. 6 pkt 8 ustawy o pomocy społecznej. Z akt sprawy wynika jednoznacznie, że wnoszący o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej zamieszkuje w lokalu swojej siostry, który spełnia definicję lokalu mieszkalnego i zajmuje w tym lokalu osobny pokój. W lokalu tym został również przeprowadzony wywiad środowiskowy. Ponadto A. B. oświadczył, że zamieszkuje u siostry w zamian za pomoc w gospodarstwie rolnym.
W odpowiedzi na ww. wniosek Burmistrz Miasta Suchowola wniósł o wskazanie Prezydenta Miasta Ełku jako organu właściwego w sprawie, wskazując że siostra A. B. nie jest zobowiązana do udzielenia schronienia dla swojego brata. Nie może ona zagwarantować mu dłuższego pobytu w lokalu ze względu na fakt, że nie jest właścicielką budynku mieszkalnego.
W tej sytuacji, w ocenie Burmistrza Miasta Suchowola, właściwy do rozpatrzenia podania o przyznanie zasiłku okresowego jest Prezydent Miasta Ełku, na którego terenie działania ww. był ostatnio zameldowany na pobyt stały.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje: właściwość miejscowa organów udzielających świadczeń z pomocy społecznej uregulowana została w art. 101 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163 ze zm.). Stosownie do tych regulacji, właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie (ust. 1). Od zasady tej przewidziano wyjątek w odniesieniu do osób bezdomnych. W myśl art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej w stosunku do tych osób właściwą miejscowo jest gmina ostatniego ich zameldowania na pobyt stały.
Na użytek ustawy o pomocy społecznej ustawodawca zdefiniował pojęcie osoby bezdomnej, wskazując w art. 6 pkt 8 tej ustawy, że jest to osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowana na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także niezamieszkała w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. Przepis powyższy przewiduje dwa odrębne stany faktyczne pozwalające na uznanie osoby za bezdomną. Pierwszy odnosi się do osoby, która nie mieszka w lokalu mieszkalnym i jednocześnie nie posiada stałego zameldowania, drugi natomiast odnosi się do sytuacji, kiedy osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym posiada stałe zameldowanie w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. W przypadku każdego z tych stanów przewidziane w ustawie przesłanki muszą występować kumulatywnie.