Wniosek w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku G. L. w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy w S. znak [...] o przejęciu na własność państwa za świadczenia emerytalne gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 5,96 Ha, położonego w obrębach M. i W.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Stahl, Sędziowie NSA Barbara Adamiak/spr./, Zbigniew Rausz, Protokolant Anna Harwas, po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2006r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Chełmie o rozstrzygnięcie sporu pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Chełmie a Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku G. L. w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy w S. z dnia [...] grudnia 1986r. znak [...] o przejęciu na własność państwa za świadczenia emerytalne gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 5,96 Ha, położonego w obrębach M. i W. postanawia: wskazać Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi jako organ właściwy do rozpoznania wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Gminy w S. z dnia [...] grudnia 1986r. znak [...] o przejęciu na własność państwa za świadczenia emerytalne gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 5,96 Ha, położonego w obrębach M. i W.

Uzasadnienie strona 1/5

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Chełmie wniosło o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy w S. z [...] grudnia 1986 r. znak [...] o przejęcie na własność państwa za świadczenie emerytalne gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 5,96 ha, położonego w obrębach M. i W. W uzasadnieniu wniosku wskazało, że postanowieniem z [...] maja 2005 r. znak [...] Minister Rolnictwa przekazał do załatwienia Kolegium wniosek G. L. dotyczący stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy w S. z [...] grudnia 1986 r. nr [...]. W myśl przepisu art. 157 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia, przepis zaś art. 17 k.p.a. określa te organy. Wątpliwości pojawiają się wówczas, gdy nastąpiła zmiana właściwości rzeczowej organów załatwiających tego typu sprawy, albo sprawy nie są już załatwiane w formie decyzji administracyjnej. Właściwym do wydania decyzji, której stwierdzenia nieważności dotyczy postępowanie był właściwy naczelnik gminy jako organ administracji państwowej stopnia podstawowego. Wynikało to z ustawy obowiązującej od 1 stycznia 1983 r., tj. ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz.U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133 ze zm.). W myśl art. 59 ust. 3 tej ustawy przekazanie gospodarstwa rolnego Państwu następowało na podstawie decyzji terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego. Organy te jednak przestały istnieć z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 291 ze zm.), zaś ich kompetencje przejęły organy gmin i administracji rządowej. Z dniem 27 maja 1990 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy gminę, a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 34, poz. 198 ze zm.), która przepisem art. 5 pkt 19 sprawy dotyczące wydawania decyzji o przejęciu gospodarstwa rolnego przez Państwo z art. 59 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin przekazała do właściwości rządowej administracji. Z kolei art. 5 ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw, został skreślony przez art. 12 ustawy z dnia 29 grudnia 1998r. o zmianie nie których ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. Nr 162, poz. 1126). Sama ustawa z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin straciła moc z dniem 1 stycznia 1991 r. na podstawie art. 122 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w art. 58 ust. 2 w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 20 czerwca 1992 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. Nr 58, poz. 280) stanowiła, że przejęcie nieruchomości na rzecz Państwa i ustalenie odpłatności następuje w drodze decyzji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (obecnie Agencji Nieruchomości Rolnych). Przepis art. 58 ust. 4 zawiera upoważnienie do wydania rozporządzenia określającego szczegółowo zasady i tryb postępowania w sprawach o przejmowanie nieruchomości na własność Skarbu Państwa, w oparciu o które zostało wydane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 18 listopada 1992 r. w sprawie stwierdzenia niemożliwości sprzedaży nieruchomości przez osoby uprawnione do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego rolników oraz przyjmowania tych nieruchomości na własność Skarbu Państwa.

Strona 1/5