Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Irena Kamińska Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Sędzia del. WSA Marek Wroczyński po rozpoznaniu w dniu 14 października 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza Miasta Ostróda o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta Ostróda a Burmistrzem Miasta Sulejówek w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku P.R. w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej postanawia: wskazać Burmistrza Miasta Ostróda jako organ właściwy do rozpoznania wniosku
Dnia [...] lutego 2015 r. się do Naczelnego Sądu Administracyjnego wpłynął wniosek Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ostródzie, działającego z upoważnienia Burmistrza Miasta Ostródy, o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Burmistrzem Miasta Sulejówek, a Burmistrzem Miasta Ostródy w sprawie dotyczącej przyznania pomocy niefinansowej w formie skierowania do domu pomocy społecznej P. R., wszczętej na wniosek opiekuna A. Z..
Jako podstawę prawną wniosku wskazano art. 22 § 3 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267, ze zm. dalej kpa), art. 15 § 1 pkt 4 w związku z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 poz. 270, ze zm., dalej ppsa) i Zarządzenie nr [...] Burmistrza Miasta Ostródy z dnia [...] maja 2004 r. w sprawie udzielenia upoważnienia Dyrektorowi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ostródzie (dalej Dyrektor MOPS w Ostródzie) do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że dnia [...] grudnia 2014 r. do MOPS w Sulejówku wpłynął wniosek A. Z., zam. w S. ul. Ś., będącego opiekunem prawnym P. R. (dalej podopieczny), osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej, o umieszczenie w domu pomocy społecznej podopiecznego zam. w O. ul. P..
MOPS w Sulejówku, uznając się za niewłaściwy do prowadzenia sprawy, przekazał ww. wniosek wraz z dokumentacją do MOPS w Ostródzie, celem rozpatrzenia zgodnie z właściwością, powołując się na posiadanie przez A. Z. prawa współwłasności lokalu mieszkalnego położonego na terenie O., w którym zamieszkuje P. R. i znaczne zadłużenie miasta Sulejówek, powodujące konieczność wnikliwej analizy każdego wniosku o pomoc w formie świadczeń pomocy społecznej, jako okoliczności uzasadniających brak właściwości gminy miejskiej Sulejówek.
A. Z. jest co prawda współwłaścicielem nieruchomości położonej na terenie miasta O., jak stwierdził MOPS w Sulejówku, okoliczność ta nie ma jednak wpływu, tym bardziej istotnego, na ustalanie miejsca zamieszkania tej osoby. A. Z. nie mieszka bowiem i nie przebywa na terenie miasta O., nie był i nie jest tu zameldowany, a krótkotrwałe i sporadyczne wizyty ograniczają się jedynie do odwiedzin podopiecznego. A. Z. od lat mieszka i przebywa na terenie S., tam prowadzi swoje sprawy życiowe i brak jakichkolwiek przesłanek, które pozwalałyby przyjąć, że planuje w tej kwestii jakiekolwiek zmiany.
Trudna sytuacja finansowa gminy miejskiej Sulejówek, zdaniem wnioskującego MOPS w Ostródzie, w żaden sposób nie ma powiązania z procedurą ustalania właściwości gminy w kontekście udzielania świadczeń z pomocy społecznej. Nie przewidują tego ani zapisy ustawy o pomocy społecznej, ani też przepisy regulujące postępowanie cywilne. Sytuacja finansowa wielu gmin jest trudna, co jednak nie upoważnia ich do ekwilibrystycznej interpretacji obowiązujących przepisów.
Z treści zawiadomienia o przekazaniu wniosku wynika, że MOPS w Sulejówku ma pełną świadomość istnienia licznego orzecznictwa odnoszącego się do stosowania art. 27 Kodeksu cywilny (Dz. U. "1964 nr 16 poz. 93" [winno być "2014, poz. 121 ze zm."], dalej kc) w kontekście art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz.163, dalej ups); znany jest także fakt, że praktyka gmin w tym zakresie ukształtowana została właśnie przez orzecznictwo, tj. gminy, na terenie których zamieszkują opiekunowie osób ubezwłasnowolnionych kierują do domów pomocy społecznej osoby pozostające pod ich opieką i pokrywają koszty pobytu niezależnie od tego, czy osoby ubezwłasnowolnione są mieszkańcami danej gminy czy też nie są.