Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska Sędziowie: NSA Jolanta Sikorska del. WSA Agnieszka Miernik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta [...] o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta [...] a Wojewodą [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku S.M. o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem do zasiłku rodzinnego w części dotyczącej dziecka M. T. postanawia: oddalić wniosek.
Prezydent Miasta [...] wnioskiem z 4 kwietnia 2018 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego zaistniałego pomiędzy tym organem a Wojewodą [...]. We wniosku wyjaśnił, że S. M. zwróciła się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w [...] o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego waz z dodatkami do zasiłku rodzinnego na dzieci S. M. i M. T. na okres od [...] grudnia 2017 r. do [...] października 2018 r. Wniosek w części dotyczącej S. M. został rozpatrzony.
Organ podał, że S. M. we wniosku wskazała, że ani ona ani żaden członek jej rodziny nie przebywają poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w [...] wezwał S. M. do dostarczenia w terminie trzech miesięcy tytułu wykonawczego odpisu podkreślającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty lub odpisu protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, odpisu zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem lub innego tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, zobowiązujących do alimentów na rzecz dziecka M. T..
W odpowiedzi na powyższe wezwanie S. M. [...] lutego 2018 r. złożyła w Ośrodku kopię postanowienia Sądu Rejonowego w [...] V Wydział Rodzinny i Nieletnich Sygn. akt [...] o udzieleniu zabezpieczenia powództwa małoletniej M. T. o alimenty oraz oświadczenie zawierające informację, że ojciec dziecka M. T. przebywa w Holandii. Następnie [...] lutego 2018 r. uzupełniła treść wniosku o dane członka rodziny przebywającego poza granicami Polski.
Mając powyższe na uwadze Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w [...] Dział świadczeń rodzinnych działając na podstawie art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2017r. poz. 1952 ze zm.), powoływanej dalej jako "ustawa o świadczeniach rodzinnych", przekazał wniosek S. M. o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami do tego zasiłku do Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego w [...].
Wojewoda [...] przy piśmie z [...] stycznia 2018 r., powołując się na art. 21 ustawy o świadczeniach rodzinnych, zwrócił ww. wniosek S. M. z informacją, że nie jest możliwe ustalenie, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Poinformował jednocześnie, że w celu ustalenia, czy w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, do przedmiotowego wniosku należy dołączyć dokumenty lub oświadczenie, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej, wskazujące dokładne okresy zamieszkiwania (wskazanie adresu zamieszkania) wykonywania pracy/prowadzenia działalności na własny rachunek (ewentualnie pobierania zasiłku dla bezrobotnych), uprawnienia do świadczeń M. T. w Holandii.
Prezydent Miasta [...] podniósł, że w jego ocenie wszelkie działania zamierzające do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, w tym sporządzanie pism, zawiadomień, wezwań do uzupełnienia dokumentacji lub dopełnienia innych czynności jest możliwe dopiero po ustaleniu właściwości organu przez [...]Urząd Wojewódzki w [...] - czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Wskazał, że podjęcie przez Ośrodek ww. czynności w sytuacji, gdy członek rodziny przebywa poza granicami Polski przed dokonaniem przez wojewodę stosownych ustaleń wykracza poza właściwość Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w [...] i mogłoby doprowadzić do naruszenia przepisów. Powołując się na art. 19 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369), powoływanej dalej jako "K.p.a.", podniósł, że w myśl zasady przestrzegania z urzędu swojej właściwości przez organy administracji publicznej, nie może podjąć żadnej czynności w postępowaniu w przypadku nieustalenia przez wojewodę czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Wskazał, że zgodnie z art. 23a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, Ośrodek zobowiązany jest przekazać wniosek z dokumentami do wojewody. Od momentu zaś przekazania wniosku to wojewoda powinien podejmować wszelkie czynności zmierzające do ustalenia, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w tym pozyskiwać od wnioskodawcy wszelkie istotne dokumenty i informacje mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.