Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie Sędzia del. NSA Grzegorz Jankowski (spr.) Sędzia NSA Elżbieta Kremer po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2020 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku Dyrektora Generalnego [...] o rozstrzygniecie sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Burmistrzem Miasta i Gminy [...] w sprawie rozpoznania wniosku S.P. o wznowienie postępowania w sprawie przejęcia na własność państwa gospodarstwa rolnego p o s t a n a w i a wskazać Dyrektora Generalnego [...] jako organ właściwy w sprawie
Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wnioskiem z dnia
8 stycznia 2020 r. zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Burmistrzem Miasta i Gminy [...] poprzez wskazanie organu właściwego do rozpoznania wniosku S.P. z dnia 16 czerwca 1997 r. oraz z dnia 6 czerwca 2018 r. o wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną Naczelnika Miasta i Gminy w [...] z dnia [...]lipca 1981 r. nr [...] w sprawie przejęcia na własność państwa bez odszkodowania i w stanie wolnym od obciążeń gospodarstwa rolnego o pow. [...] ha z budynkami (dz. nr [...]) położonego we wsi [...], stanowiącego poprzednio własność S. i W. małżonków P.
Uzasadniając wniosek organ wyjaśnił, że pismem z dnia [...] sierpnia 2018 r. S.P. złożył do Starosty [...] wniosek o wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną Naczelnika Miasta i Gminy w [...] z dnia [...] lipca 1981 r. nr [...]. Starosta pismem z dnia [...] czerwca 2018 r. poinformował wnioskodawcę o przekazaniu jego wniosku Dyrektorowi Generalnemu [...] jako organowi właściwemu do jego rozpoznania, na podstawie art. 58 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Z dokumentacji nadesłanej przez Burmistrza Miasta i Gminy [...] wynikało, że S.P. już wnioskiem z dnia [...] czerwca 1997 r. występował do Burmistrza Miasta i Gminy [...] o "anulowanie decyzji nr [...] z dnia[...] lipca 1981 r. (...)". Podanie to zostało zakwalifikowane jako wniosek o wznowienie postępowania, rozpoznany odmownie decyzją Burmistrza Miasta i Gminy [...] z dnia [...] sierpnia 1997 r. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] grudnia 1997 r. Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek zamiejscowy [...] wyrokiem z dnia 4 listopada 1999 r. sygn. akt II SA/Wr 174/98 uchylił decyzję SKO w [...] oraz decyzję wydaną w pierwszej instancji. Sprawa została zwrócona organowi pierwszej instancji, który po przeprowadzeniu w dniu [...] lutego 2000 r. rozprawy administracyjnej, wydał decyzję o odmowie wznowienia postępowania, przy czym decyzja ta nie została opatrzona datą i nie została doręczona stronie. Zdaniem Dyrektora Generalnego [...] postępowanie wszczęte pismem strony z dnia [...] czerwca 1997 r. nie zostało formalnie zakończone, bowiem organ pierwszej instancji tj. Burmistrz Miasta i Gminy [...] wydał decyzję, która nie weszła do obrotu prawnego (bez daty i nie doręczył jej wnioskodawcy). W tej sytuacji Dyrektor Generalny [...] nie może prowadzić postępowania toczącego się już w tej samej sprawie przed innym organem, stąd też przekazał sprawę do rozpatrzenia Burmistrzowi Miasta i Gminy [...].
Następnie, zawiadomieniem z dnia [...] sierpnia 2019 r. Burmistrz Miasta i Gminy [...] przekazał Dyrektorowi Generalnemu [...] wniosek strony z dnia [...] czerwca 1997 r. jako organowi właściwemu do jego rozpoznania.
Burmistrz Miasta i Gminy [...] w odpowiedzi na wniosek wniósł o wskazanie Dyrektora Generalnego [...] jako organu właściwego w sprawie rozpoznania wniosku S.P. z dnia [...] czerwca 1997 r. o wznowienie postępowania zakończonego ostateczną decyzją Naczelnika Miasta i Gminy w [...] z dnia [...] lipca 1981 r. Wyjaśnił, że weryfikując obecnie ocenę swojej właściwości w sprawie kierował się ustaleniami Naczelnego Sądu Administracyjnego, który rozstrzygał spór kompetencyjny. W postanowieniu z dnia 13 sierpnia 2008 r. sygn. akt. I OW 33/08 Sąd ten wskazał, że organem, który przejął kompetencje wynikające z art. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18.04.1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym jest Agencja Nieruchomości Rolnych. Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa nie należy do jednostek samorządu terytorialnego lecz do Agencji Nieruchomości Rolnych, w tym gospodarowanie nieruchomościami przejętymi na podstawie decyzji administracyjnej wydanej w oparciu o art. 2 ust. 2 ww. ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18.04.1955 r. o uwłaszczeniu (...). Także w postanowieniu z dnia 11 marca 2008 r. sygn. akt I OW 138/07 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że organem właściwym w sprawie wznowienia postępowania dotyczącego przejęcia na własność Skarbu Państwa opuszczonego gospodarstwa rolnego na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu (...), jest Agencja Nieruchomości Rolnych. Tożsame stanowisko NSA zajął w postanowieniach o sygn. I OW 82/07 i I OW 94/07.