Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Leszek Włoskiewicz Sędziowie Elżbieta Stebnicka (spr.) NSA Jolanta Sikorska Protokolant Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2007r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wojewody [...] o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Wojewodą [...] a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w K. w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie rozpatrzenia wniosku J. Z. o stwierdzenie nieważności decyzji w sprawie przejęcia na własność Skarbu Państwa nieruchomości rolnej postanawia: oddalić wniosek
UZASADNIENIE:
Pismem z dnia 19 października 2006 r. Wojewoda [...] złożył do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Samorządowym Kolegium Odwoławczym w K. a Wojewodą [...] poprzez wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia wniosku J. Z. o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 21 lutego 1969 r. nr [...] orzekającej przejęcie na własność Skarbu Państwa bez odszkodowania opuszczonej nieruchomości rolnej położonego we wsi C., stanowiącej własność S. Z. wraz ze wszystkimi składnikami majątkowymi związanymi z tą nieruchomością.
W uzasadnieniu tego wniosku Wojewoda [...] wskazał następujący stan faktyczny. J. Z. pismem z dnia 4 sierpnia 2006 r. skierowanym niewłaściwie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. za pośrednictwem Starostwa Powiatowego w J. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nieważności wskazanej decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w O. Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2006 r. nr [...] Starosta J. stwierdził swoją niewłaściwość w sprawie i przekazał wniosek J. Z. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. Samorządowe Kolegium Odwoławcze również uznało się za niewłaściwe w sprawie i postanowieniem z dnia 27 września 2006 r. nr [...] przekazało przedmiotowy wniosek do Wojewody [...] jako organu właściwego w sprawie.
Uzasadniając wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego Wojewoda [...] podniósł, iż kwestionowana przez J. Z. decyzja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 21 lutego 1969 r. została wydana na podstawie art. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz. U. nr 39, poz. 174) w brzmieniu nadanym nowelą z dnia 15 lipca 1961 r. (Dz. U. Nr 32, poz. 61). Wymieniona ustawa została uchylona przez ustawę z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. nr 11, poz. 79) i żaden późniejszy akt prawny nie przewidywał już przejęcia na własność Państwa nieruchomości rolnych opuszczonych przez właścicieli, a co za tym idzie organy administracji publicznej utraciły właściwość do wydawania decyzji administracyjnych w tym zakresie. Natomiast w ustawie z dnia 26 marca 1982 r. w art. 39 ust. 1 i 2 określono sankcje karne dla właściciela wyłączającego grunty z produkcji bez zezwolenia, bądź użytkującego je niezgodnie z przeznaczeniem, a w ust. 4 tego przepisu przewidziano wydanie decyzji o pozbawieniu prawa użytkowania nieruchomości stanowiących własność Państwa lub nakazaniu zwrotu nieruchomości poprzedniemu właścicielowi. W przypadku odmowy przejęcia gruntów przez właściciela grunty te mogły być decyzją naczelnika gminy przejęte na własność Państwa bez odszkodowania (art. 39 ust. 6 w zw. z art. 45 ust. 1). Wojewoda [...] podkreślił jednak, że przejęcie nieruchomości rolnej w trybie ustawy z 13 lipca 1957 r. (znowelizowanej w 1961 r.) ma zupełnie inny charakter niż to określone w art. 39 ust. 6 ustawy z 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Ponadto wskazał, że w myśl art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (Dz. U. nr 22, poz. 268 ze zm.) wojewoda jest organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów kpa tylko wtedy, gdy stanowi tak przepis szczególny. Stwierdził, że skoro obecnie nie istnieje żaden taki przepis szczególny, który dawałby wojewodzie prawo do orzekania w zakresie przejmowania na własność Państwa gospodarstw opuszczonych, to należy odnaleźć inny organ, który na gruncie obecnego stanu prawnego byłby właściwy rzeczowo w tych sprawach. Zdaniem Wojewody [...] po reformie administracji publicznej z 1990 r. wskazany typ spraw należałby do zadań o znaczeniu lokalnym, a tym samym organem właściwym byłby odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta (jeżeli przejęcie byłoby na rzecz gminy) lub starosta (gdy na rzecz Skarbu Państwa), a zatem w konsekwencji organem wyższego stopnia stosownie do regulacji kpa byłoby właściwe miejscowo samorządowe kolegium odwoławcze. Stąd też zdaniem Wojewody [...] to właśnie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. winno rozpoznać wniosek J. Z. o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w J. z dnia 21 lutego 1969 r. Przywołał też dwa orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego - sygn. akt II OW 34/05 i II OW 33/05 - które jego zdaniem potwierdzają przedstawione stanowisko.