Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Gminy L. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 września 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 2002/13 o odmowie przywrócenia terminu do złożenia odpisów skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi Gminy L. B. na decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: oddalić zażalenie
Pismem z dnia 1 sierpnia 2014 r. pełnomocnik skarżącej Gminy L. B. został wezwany do usunięcia braków formalnych skargi kasacyjnej w terminie 7 dni pod rygorem jej odrzucenia poprzez nadesłanie trzech egzemplarzy odpisów skargi kasacyjnej poświadczonych za zgodność z oryginałem. Wezwanie sądu skutecznie doręczono pełnomocnikowi skarżącej w dniu 7 sierpnia 2014 r. Termin do uzupełnienia braków skargi kasacyjnej upłynął z dniem 14 sierpnia 2014 r. Pismem z dnia 27 sierpnia 2014 r. (data stempla pocztowego) pełnomocnik strony skarżącej wniósł o przywrócenie terminu do złożenia trzech odpisów skargi kasacyjnej, jednocześnie załączając brakujące odpisy poświadczone za zgodność z oryginałem. W uzasadnieniu powyższego wniosku pełnomocnik strony skarżącej wskazał, iż uchybienie terminu nastąpiło z powodu zaistnienia przeszkody, której strona nie mogła usunąć w wyznaczonym terminie. W czasie wskazanym do usunięcia braku pełnomocnik przebywał za granicą i nie miał możliwości podpisania odpisów skargi, względnie poświadczenia ich za zgodność z oryginałem w zakreślonym terminie 7 dni. Ponadto zaznaczył, że w niniejszej sprawie nie ustanawiał dalszych pełnomocników substytucyjnych. Oceniając powyższy wniosek Sąd I instancji uznał, iż pełnomocnik strony skarżącej nie wykazał w nim przesłanek wskazujących na brak winy w uchybieniu terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej. Podał co prawda, iż w terminie do usunięcia braku formalnego skargi kasacyjnej przebywał za granicą i nie miał możliwości podpisania odpisów skargi, względnie poświadczenia ich za zgodność z oryginałem w terminie 7 dni, jednakże okoliczność ta nie zwalniała go, zdaniem Sądu, od terminowego wykonywania swoich obowiązków. W przypadku gdy czasowo (np. z powodu wyjazdu za granicę) pełnomocnik nie może pełnić swoich obowiązków powinien ustanowić substytuta, do czego, jak wynika z akt niniejszej sprawy skarżąca, Gmina L. B. go upoważniła. Mając na uwadze powyższe Sąd stwierdził, iż okoliczności, na które powołano się we wniosku nie stanowią pozytywnej przesłanki do przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła Gmina L. B. zarzucając Sądowi I instancji błędne przyjęcie, że przesyłając trzy odpisy skargi kasacyjnej w postaci kserokopii, nie wykonała wezwania do uzupełnienia jej braków formalnych. W uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik skarżącej powołał się na pogląd wyrażony w orzecznictwie sądów administracyjnych, zgodnie z którym odrzucenie pisma tylko z tego powodu, że strona nadesłała niepoświadczoną za zgodność z oryginałem kopię tego pisma jest nadmiernym formalizmem. Poza tym Sąd I instancji winien był ocenić, komu należy doręczyć odpis skargi kasacyjnej i czy brak odpisów skargi w liczbie określonej w wezwaniu uniemożliwia nadanie skardze kasacyjnej dalszego biegu.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie mogło odnieść zamierzonego skutku, gdyż jest oczywiście chybione.
Stosownie do treści art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalej: P.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek przywróci termin. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana w terminie siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia, uprawdopodobniając równocześnie okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu (art. 87 § 1 i 2 P.p.s.a.). Z powyższego unormowania wynika, że brak winy w uchybieniu terminu stanowi konieczną i podstawową przesłankę przywrócenia terminu. Brak winy jako przesłanka zasadności wniosku o przywrócenie terminu polega na dopełnieniu obowiązku dołożenia co najmniej zwykłej w danych okolicznościach staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Oceniając wystąpienie tej przesłanki, sąd przyjmuje obiektywny miernik staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o swoje interesy, a w szczególnych przypadkach (gdy chodzi o czynności procesowe, zwłaszcza powierzone fachowemu pełnomocnikowi) miernik podwyższony. O braku winy w uchybieniu terminowi mówi się jedynie wtedy, gdy strona (lub jej pełnomocnik) nie mogła usunąć zaistniałej przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Żadnej z tych przesłanek nie wykazał pełnomocnik skarżącej Gminy, wnosząc o przywrócenie uchybionego terminu i ograniczając się do informacji, że przyczyną był jego wyjazd za granicę. Należy zatem uznać, że w rozpoznawanej sprawie pełnomocnik skarżącej Gminy uchybił terminowi do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej z przyczyn, które nie sposób uznać za niezawinione. Wskazać należy, że dokonanie tak prostej czynności jak poświadczenie za zgodność z oryginałem odpisów skargi kasacyjnej i nadesłanie ich do sądu mogło zostać wykonane przez substytuta pełnomocnika skarżącej Gminy, do którego ustanowienia pełnomocnik miał stosowne umocowanie, co jest powszechnie stosowane w praktyce, jak też inną upoważnioną osobę. Tym bardziej, że przeszkoda nie była nagła, a termin wystarczający. Fachowy pełnomocnik jest wszak zobowiązany do dołożenia w tej materii szczególnej staranności, a jej brak wywołuje skutek wprost dla reprezentowanego podmiotu.
Odnosząc się natomiast do zarzutów podnoszonych w zażaleniu stwierdzić należy, iż nie mają one żadnego związku z kwestią uchybienia terminowi przez pełnomocnika skarżącej Gminy, a dotyczą próby podważenia samej zasadności wezwania pełnomocnika do nadesłania poświadczonych za zgodność z oryginałem odpisów skargi kasacyjnej, jak też skutku innego wykonania zarządzenia. Pozostają zatem bez znaczenia dla aktualnie rozpoznawanej sprawy przywrócenia uchybionego terminu. Obecny skład Naczelnego Sądu Administracyjnego nie podziela poglądu przedstawionego w zażaleniu w tej materii. Niepodobna wszak określić ustawowo nałożonego obowiązku i skutku jego niewykonania jako zbyt formalistycznych, zaś dołączenia kserokopii dokumentu jako realizacji obowiązku dołączenia odpisu pisma. Potwierdza to stanowisko zapadła w podobnym przedmiocie uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 grudnia 2013r., sygn. akt I OPS 13/13 (ONSAiWSA z 2014r., nr 3, poz. 39).
W takiej sytuacji zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o odmowie przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi należało uznać za prawidłowe.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 1 i 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji niniejszego postanowienia.