Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz /spr./ po rozpoznaniu w dniu 26 września 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia K. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 8 czerwca 2017 r. sygn. akt II SA/Rz 899/16 o odmowie przywrócenia terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku w sprawie ze skargi K. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krośnie z dnia [...] maja 2016 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 19 lipca 2016 r. referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie ustanowił na rzecz skarżącego adwokata z urzędu, którym został wyznaczony B. G. (pismo Okręgowej Rady Adwokackiej w Rzeszowie z dnia 29 lipca 2016 r.) Wskazany wyżej pełnomocnik został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy, stawił się także na rozprawie w dniu 25 stycznia 2017 r. wnosząc o uwzględnienie skargi i zasądzanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oświadczając, że koszty te nie zostały pokryte w całości ani w części.
Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie oddalił skargę K. G. na opisana w sentencji postanowienia decyzję. Wyroku uprawomocnił się w dniu 25 lutego 2017 r.
W dniu 24 maja 2017 r. wpłynął wniosek K. G. reprezentowanego przez jego brata J. G. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 25 stycznia 2017 r. Do wniosku dołączony został wniosek o sporządzenie uzasadnienia. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że w dniu 18 maja 2017 r. pełnomocnik skarżącego J.G. przypadkowo ustalił, na podstawie informacji zawartych na stronie internetowej WSA w Rzeszowie, że skarga K. G. na opisaną w sentencji postanowienia decyzję została oddalona wyrokiem WSA w Rzeszowie z dnia 25 stycznia 2017 r., a termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku upłynął z dniem 1 lutego 2017 r. Skarżący i jego pełnomocnik byli przekonani, że na wyznaczenie terminu posiedzenia Sądu oczekuje się ponad rok. Informacji o posiedzeniu Sądu spodziewali się ze strony WSA w Rzeszowie oraz od pełnomocnika ustanowionego z urzędu. Z nieustalonych przyczyn, z naruszeniem obowiązujących procedur, ani WSA w Rzeszowie, ani też profesjonalny pełnomocnik, nie powiadomili skarżącego, ani jego pełnomocnika w osobie jego brata, o wyznaczonym na dzień 25 stycznia 2017 r. posiedzeniu Sądu, ani też oddaleniu skargi i przysługującym prawie do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Adwokat uchybił swoim obowiązkom polegających na "interesowaniu się sprawą" i działaniu na korzyść skarżącego. Zatem z niezawinionych przyczyn skarżący ani jego nieprofesjonalny pełnomocnik nie mieli możliwości złożenia w ustawowym terminie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 25 stycznia 2017 r., bowiem nie posiadali wiedzy o posiedzeniu Sądu, na którym wyrok ten zapadł. Do wniosku skarżący dołączył skierowaną do Okręgowej Rady Adwokackiej w Rzeszowie skargę na "bezczynność" adw. B. G. w powyższej sprawie z wnioskiem o wyciągnięcie wobec niego konsekwencji w trybie postępowania dyscyplinarnego.
Postanowieniem z dnia 8 czerwca 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny odmówił przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. W ocenie Sądu, skarżący nie uprawdopodobnił braku winy w uchybieniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, który upływał w niniejszej sprawie w dniu 1 lutego 2017 r. Fakt, że w rozpoznawanej sprawie skarżący działał w postępowaniu sądowym przez fachowego pełnomocnika miał kluczowe znaczenie przy ocenie miernika staranności wymaganego przy czynnościach procesowych strony. Brak wiedzy o posiedzeniu Sądu i będący jego konsekwencją brak wiedzy o treści zapadłego na tym posiedzeniu wyroku, skutkujący niezłożeniem w terminie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, nie może stanowić okoliczności świadczącej o braku winy strony w uchybieniu terminu do dokonania tej ostatniej czynności. W sytuacji, gdy strona korzysta z zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika, to jego działania i zaniedbania podlegają ocenie w kontekście niezawinionego uchybienia terminowi, a nie działania czy zaniedbania samej strony. Sąd w takiej sytuacji mógłby ewentualnie dokonywać oceny, czy sam pełnomocnik nie napotkał takich przeszkód, które mogą świadczyć o braku po jego stronie winy w uchybieniu terminowi do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienie wyroku. Takich jednak strona nie wskazała. Brak informacji o wyznaczonych posiedzeniach Sądu ze strony pełnomocnika, a tym samym zaniedbania obowiązkom i czynnościom procesowym reglamentowanym terminami ustawowymi mogą być oceniane wyłącznie w kontekście odpowiedzialności dyscyplinarnej czy odszkodowawczej pełnomocnika, ale nie mogą stanowić okoliczności skutkującej przywróceniem stronie terminu do dokonania czynności procesowej. Skoro zatem nieterminowe złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia było efektem opóźnień czy zaniedbań profesjonalnego pełnomocnika, to skutki takich działań, ponosi mocodawca.