Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 17 lutego 2009 r., sygn. akt II SAB/Sz 123/08 odmawiające P. J. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi P. J. na bezczynność Prokuratora Apelacyjnego w Szczecinie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia oddalić zażalenie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie postanowieniem z dnia 17 lutego 2009 r., sygn. akt II SAB/Sz 123/08, odmówił P. J. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie jego skargi na bezczynność Prokuratora Apelacyjnego w Szczecinie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że we wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący podał, iż zamieszkuje sam, nie posiada żadnych nieruchomości, ani rzeczy ruchomych, a jego miesięczny dochód stanowią świadczenia z ZUS w kwocie [...] zł, z MOPR [...] zł i z "urzędu" [...] zł. Jednocześnie, jako wydatki skarżący wskazał [...] zł miesięcznie z tytułu alimentów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wskazał, iż co do zasady, sytuacja materialna skarżącego powinna uzasadniać pozytywne rozpatrzenie jego wniosku. Jednakże, zdaniem Sądu zasada rozpatrzenia wniosku o prawo pomocy w sposób zindywidualizowany, to znaczy odrębnie w każdej sprawie, nie może być stosowana automatycznie w sytuacji, gdy osoba żądająca ochrony sądowej celowo i wyłącznie dla własnej satysfakcji wynikającej z samego wdania się w spór wnosi skargi do sądu.
Tymczasem taka właśnie sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie. Z repertorium Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie wynika bowiem, że P. J. licząc od dnia 1 października 2008 r. do dnia 5 lutego 2009 r. wniósł ogółem 288 skarg i wniosków do tegoż sądu, przy czym tylko w grudniu 2008 r. wniósł 121 skarg na bezczynność organu, podczas gdy w tym samym okresie od innych podmiotów wpłynęło 35 skarg na bezczynność.
W ocenie Sądu pierwszej instancji, powyższe świadczy o tym, że P.J. wnosząc skargi do Sądu w omawianych sprawach nie działa w imię ochrony swych słusznych praw, lecz korzysta z nich w sposób nadmierny i bez żadnej, logicznie uzasadnionej potrzeby.
W tej sytuacji Sąd uznał, że domaganie się przez skarżącego przyznania prawa pomocy, a zatem domaganie się przerzucenia kosztów postępowań sądowych w jego sprawach na Skarb Państwa, stanowi przejaw dążności do nadużywania tego prawa i kłóci się z ratio legis instytucji prawa pomocy.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego P. J. żądając jego uchylenia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy nie jest ona w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Z treści tego przepisu wynika zatem, iż to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek przedstawiania wszelkich istotnych okoliczności dotyczących jego sytuacji materialnej, której analiza umożliwia rozpatrzenie wniosku o przyznanie prawa pomocy.
W przedmiotowej sprawie wprawdzie z podanych przez skarżącego informacji wynika, iż jego dochody nie są zbyt wysokie, jednakże, jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji, przy rozpoznawaniu wniosku skarżącego należy również wziąć pod uwagę jego działalność skargową. Z ustaleń Sądu wynika bowiem, że P. J., mimo że - jak podał - utrzymuje się z niskiego dochodu, jest w stanie ponieść koszty wnoszonych przez siebie licznych skarg i zażaleń. Powyższe zaś, może wskazywać, iż składane przez wnioskodawcę oświadczenia o stanie majątkowym nie odzwierciedlają jego rzeczywistej sytuacji finansowej i jest on w stanie pokryć również koszty niniejszego postępowania .
Z tych względów, Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzekł jak w postanowieniu.