Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia K.M.-W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 8 stycznia 2018 r., sygn. akt: II SA/Bk 934/17 o odmowie przywrócenia terminu w sprawie ze skargi K.M.-W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia [..] października 2017 r., znak: [..] w przedmiocie zasiłku celowego postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku postanowieniem z dnia 8 stycznia 2018 r., sygn. akt: II SA/Bk 934/17 odmówił K.M.-W. przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia [..] października 2017 r., znak: [..] w przedmiocie zasiłku celowego.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia [..] października 2017 r., znak: [..], mimo dwukrotnego awizowania nie została przez skarżącą podjęta z Urzędu Pocztowego w terminie, co skutkowało przyjęciem fikcji doręczenia z dniem 3 listopada 2017 r. Skarżąca, po wystąpieniu o ponowne przesłanie decyzji i otrzymaniu od organu jej kopii, w piśmie z dnia 6 grudnia 2017 r. wskazała, że z przyczyn od niej niezależnych decyzja nie została jej doręczona, co uniemożliwia jej obronę swoich praw. Sąd pismo te potraktował jako skargę zawierającą wniosek o przywrócenie terminu do jej wniesienia. Zdaniem Sądu nie zaszły jednak okoliczności przemawiające za przywróceniem terminu, skarżąca nie wskazała bowiem przyczyn z jakich nie mogła odebrać korespondencji, ani nie podważyła skuteczności dokonanego doręczenia.
W piśmie z dnia 29 stycznia 2018 r. K.M.-W. wniosła zażalenie na powyższe postanowienie Sądu, domagając się przywrócenia terminu do zaskarżenia decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia [..] października 2017 r., znak: [..]. W piśmie tym skarżąca podniosła, że nie ma gwarancji, że awizo było pozostawione, poza tym w tym czasie miała zwolnienie lekarskie i nie przebywała pod swoim adresem zamieszkania, a gdy tylko dowiedziała się o korespondencji, próbowała ją uzyskać.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw. Zgodnie z przepisem art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 1369) zwanej dalej p.p.s.a., skargę do sądu wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. W niniejszej sprawie bezspornym jest, że w wyniku fikcji doręczenia skuteczne doręczenie decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia [..] października 2017 r. nastąpiło w dniu 4 listopada 2017 r. i nie ma podstaw, aby doręczenie te w obecnym stanie sprawy podważać. W takiej zaś sytuacji skarżąca mogła wystąpić z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia skargi.
Rozpoznając zawarty w piśmie skarżącej z dnia 6 grudnia 2017 r. wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia [..] października 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku słusznie stwierdził, że nie zaszły podstawy do jego uwzględnienia.
Stosownie do przepisu art. 86 § 1 p.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu do dokonania określonej czynności procesowej. Brak winy w uchybieniu terminu powinien być oceniany z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o własne interesy. Zgodnie z art. 87 § 2 p.p.s.a., we wniosku o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy. Ustawodawca nie wymaga w tym zakresie przeprowadzenia dowodu, uznając za wystarczające uprawdopodobnienie okoliczności świadczących o braku winy strony w uchybieniu terminu. Kryterium braku winy wynikające z art. 86 § 1 p.p.s.a. jako warunek przywrócenia terminu, wiąże się z obowiązkiem zachowania szczególnej staranności strony przy prowadzeniu własnych spraw. O braku winy w niedopełnieniu obowiązku zachowania terminu do dokonania czynności procesowej można mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody niedającej się przezwyciężyć. Oceniając wystąpienie powyższej przesłanki, Sąd obowiązany jest przyjąć obiektywny miernik staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o własne interesy. Oznacza to, że strona wnosząca wniosek, celem uprawdopodobnienia braku swojej winy w uchybieniu terminu, powinna wskazać na okoliczności, które nastąpiły nagle i niespodzianie, uniemożliwiając prawidłowe dokonanie czynności procesowej. Ponadto zgodnie z art. 87 § 2 p.p.s.a. konieczne jest wykazanie, że mimo dołożenia szczególnej oraz należytej staranności przy dokonywaniu czynności, do której strona jest zobowiązana, nie było możliwe przezwyciężenie przeszkody powstałej w dochowaniu terminu nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku (por. postanowienie NSA z 22 listopada 2013 r., sygn. akt: II FZ 989/13). Chodzi więc nie tylko o uprawdopodobnienie okoliczności wskazujących na brak winy, lecz także wykazanie, że zaistniała sytuacja stanowiła niemożliwą do przezwyciężenia przyczynę niedochowania terminu. Tymczasem skarżąca jako okoliczność uzasadniającą wniosek podniosła wyłącznie, że z przyczyn od niej niezależnych nie odebrała korespondencji. Dopiero w zażaleniu na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku skarżąca usiłuje z jednej strony poddać pod wątpliwość skuteczność doręczenia pisząc: "a kto mi zaręczy, gdzie listonosz zostawił mi to awizo może w drzwiach może zwyczajnie spiesząc się rzucił na schody kto mi podważy że nie było tak a nie inaczej że zwyczajnie wiatr mógł zwiać kartkę"; z drugiej strony przyznaje, że nie przebywała pod swoim adresem zamieszkania (nie podając w jakim okresie) i że ma dowody na to, że przebywała na zwolnieniu lekarskim, nie przedstawiając jednak na tę okoliczność ani zaświadczeń ani wyjaśnień. Nie sposób zatem przychylić się do nieuprawdopodobnionych w jakikolwiek sposób twierdzeń skarżącej. Nie wskazała ona bowiem przyczyn, dla których zaniedbała swoje interesy, nie informując organu, że opuszcza miejsce zamieszkania na dłuższy czas, a mając świadomość, że może w tym czasie zostać do niej skierowana decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku, wydana w wyniku złożonego przez nią odwołania od decyzji Burmistrza T. z dnia [..] sierpnia 2017 r., znak: [..]. W postępowaniu administracyjnym przed organem pierwszej instancji skarżąca potrafiła zaś poinformować organ o swojej długotrwałej nieobecności w miejscu zamieszkania.
Podkreślenia wymaga, że także hipotetyczne "przebywanie na zwolnieniu lekarskim" samo przez się nie stanowi podstawy do przywrócenia terminu. Konieczne jest w takim przypadku wykazanie przez wnioskodawcę, że jego stan zdrowia był takiego rodzaju, że nie pozwalał na osobiste wykonanie czynności. Nie każda choroba jest bowiem przeszkodą do dokonania określonej czynności procesowej. Dlatego powołanie się przed Sądem na okoliczność choroby wymaga wykazania, że była to taka choroba, która uniemożliwiła osobiste działanie stronie. Tymczasem na okoliczność choroby wykluczającej możliwość podjęcia jakichkolwiek działań w swojej sprawie skarżąca nie powołała jakiejkolwiek argumentacji.
Z powyższych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny zażalenie uznał za pozbawione usprawiedliwionych podstaw, co skutkowało oddaleniem zażalenia w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a.