Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Anna Łukaszewska - Macioch (spr.) po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 26 lutego 2009 r., sygn. akt II SAB/Sz 52/09 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi P. J. na bezczynność Prokuratora Okręgowego w Szczecinie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie postanowieniem z dnia 26 lutego 2009 r. sygn. akt II SAB/Sz 52/09 odmówił P. J. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie z jego skargi na bezczynność Prokuratora Okręgowego w Szczecinie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej.
W uzasadnieniu Sąd wskazał, że P. J. w złożonym wniosku o przyznanie prawa pomocy wykazuje niskie dochody, jednakże w ocenie Sądu oświadczenie złożone na urzędowym druku oraz dane wynikające z dokumentów źródłowych nie są pełne i nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącego.
Istotne bowiem znaczenie ma całokształt okoliczności dotyczących szeroko pojmowanej działalności skargowej, w świetle której wyżej postawiona teza, co do rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącego jest uzasadniona. Nie można pominąć bowiem, że wniosek P. J. rozpatrywany był na posiedzeniu niejawnym, na wokandę którego zostało skierowanych jeszcze około 25 innych wniosków o przyznanie prawa pomocy złożonych przez tego samego skarżącego w sprawach dotyczących tego samego przedmiotu i przeciwko temu samemu organowi. Ponadto, jak wynika z repertorium Sądu, tylko w okresie od 1 października 2008r. do 5 lutego 2009r. P. J. wniósł ogółem 288 skarg i wniosków, przy czym tylko w grudniu 2008 r. wniósł 121 skarg na bezczynność organu, zaś w okresie od 1 października 2008 r. do dnia 5 lutego 2009 r. skarg od innych podmiotów na bezczynność organu wpłynęło 35. Powyższe - w ocenie Sądu - świadczy o tym, że P. J. wnosząc skargi do sądu nie działa w imię ochrony swych praw, lecz korzysta z nich w sposób nadmierny i bez żadnej, logicznie uzasadnionej potrzeby. Domaganie się przez skarżącego przyznania prawa pomocy, dość często przyjeżdżającego ze Świnoujścia do Sądu w Szczecinie oraz ponoszącego nakłady związane ze składaniem w Sądzie skarg, a zatem domaganie się przerzucenia kosztów postępowań sądowych w jego sprawach na Skarb Państwa, stanowi przejaw dążności do nadużywania tego prawa i kłóci się z ratio legis instytucji prawa pomocy.
P. J. złożył zażalenie na to postanowienie, jako całkowicie pozbawione logiki procesowej i zasad doświadczenia życiowego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie ma usprawiedliwionej podstawy.
Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym, następuje gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Zatem to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek przedstawiania wszelkich istotnych okoliczności dotyczących jego sytuacji materialnej, której analiza umożliwia rozpatrzenie wniosku o przyznanie prawa pomocy. Niewątpliwie taką istotną okolicznością, mającą wpływ na ocenę, czy w sprawie zostały spełnione przesłanki określone w art. 246 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy, jest fakt prowadzenia - jak wskazał Sąd I instancji - szeroko pojmowanej działalności skargowej P. J. Liczba wniesionych przez stronę skarg oraz zażaleń - niewątpliwie wymagająca pewnych nakładów - wskazuje bowiem, że skarżący jest w stanie ponosić koszty postępowania. Należy bowiem mieć na uwadze, że instytucja przyznania prawa pomocy stanowi odstępstwo od zasady określonej w art. 199 powołanej ustawy, zgodnie z którym koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie ponoszą strony. Stąd strona zobowiązana jest - składając wniosek o przyznanie przedmiotowego prawa - przedstawić wszelkie okoliczności dowodzące, że mimo podjęcia wszelkich starań, nie jest w stanie, ze względu na swoją sytuację majątkową i rodzinną, ponieść jakichkolwiek, czy też pełnych kosztów postępowania.