Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi M. M. o wznowienie postępowania w sprawie zwolnienia od kosztów sądowych zakończonego postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 września 2015 r., sygn. akt I OZ 1271/15 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi M. M. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Warszawie w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia 20 sierpnia 2014 r. o przeprowadzenie kwerendy archiwalnej dotyczącej M. B. postanawia: odrzucić skargę o wznowienie postępowania.
M. M. w dniu 29 grudnia 2015 r., złożył skargę o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej wydaniem postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2015r. (SAB/Wa 546/15), utrzymanego w mocy postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lipca 2015 r., sygn. akt I OZ 1271/15.
Postanowieniem tym Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie skarżącego na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 lipca 2015 r., sygn. akt II SAB/Wa 546/15 odmawiające przyznania prawa pomocy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 276 p.p.s.a., do skargi o wznowienie postępowania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej. Jednakże, gdy do wznowienia postępowania właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny, stosuje się odpowiednio przepisy art. 175. Odesłanie to oznacza, że skargę o wznowienie może sporządzić wyłącznie adwokat lub radca prawny, zaś w sprawach podatkowych również doradca podatkowy a w sprawach własności przemysłowej również rzecznik patentowy (art. 175 § 1 i 3 p.p.s.a.). Ograniczeń tych nie stosuje się, gdy skargę o wznowienie sporządza sędzia, prokurator, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa albo profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, będący stroną, jej przedstawicielem lub pełnomocnikiem oraz w przypadku prokuratora oraz Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka (art. 175 § 2 p.p.s.a.). Oznacza to, że skarga powinna być sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika, pod rygorem jej odrzucenia (por. postanowienie NSA z dnia 13 maja 2009r., wydane w sprawie II OZ 393/09) W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że niedopełnienie tego obowiązku jest brakiem nieusuwalnym skargi o wznowienie postępowania, który powoduje odrzucenie skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 w związku z art. 193 i 276 p.p.s.a. (por. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2015, s. 1121, Teza 6 do art. 276 i powołane tam orzecznictwo). W niniejszej sprawie skarga o wznowienie postępowania została sporządzona osobiście przez skarżącego. Nie spełnia ona zatem kryterium określonego w art. 175 p.p.s.a., nie została sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika a skarżący nie wykazał, że należy do kręgu podmiotów wymienionych w art. 175 § 2 p.p.s.a.
Ponadto skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym (art. 277 p.p.s.a.). Termin liczy się od dnia w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji od dnia w którym o orzeczeniu dowiedziała się strona. W niniejszej sprawie skarżący powołuje się na nowe okoliczności, które wyszły na jaw, nieznane organowi. Na dowód tego przedkłada zaświadczenie o zaleganiu wobec Wspólnoty Mieszkaniowej na dzień 30 września 2015 r. kwoty 4044, 63 zł.
Wskazywana zaległość dotyczyła skarżącego, nie sposób więc przyjąć, by okoliczność ta nie była znana M. M. przed wystawieniem przedkładanego pisma. W tej sytuacji przyjąć należało, że nie został spełniony również warunek z art. 277 p.p.s.a. Sam fakt braku wiedzy sądu odnośnie wysokości zaległości nie mógł być przy ocenie zachowania terminu do wystąpienia z żądaniem wznowienia istotny. Okoliczność ta w aspekcie analizowanej normy nie miała bowiem żadnego znaczenia. Istotna w takim przypadku jest tylko data, w której strona dowiedziała się o podstawie wznowienia.
Skoro skarga nie została oparta na ustawowej podstawie wznowienia, została nadto wniesiona po upływie terminu należało na podstawie art. 280 § 1 w zw. z art.276 p.p.s.a. orzec jak w sentencji postanowienia.