Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rajewska po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2012 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia L. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 21 marca 2012 r., sygn. akt III SA/Gd 3/12 oddalające wniosek L. J. o wyłączenie sędziego WSA Jolanty Sudoł od rozpoznania sprawy ze skargi L. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...] września 2011 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego postanawia: oddalić zażalenie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku postanowieniem z dnia 21 marca 2012 r., sygn. akt III SA/Gd 3/12 oddalił wniosek L. J. o wyłączenie sędziego WSA Jolanty Sudoł od rozpoznania sprawy ze skargi L. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...] września 2011 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego.
W uzasadnieniu Sąd I instancji podał, że skarżący w piśmie z dnia 23 lutego 2012 r. (data wpływu) wniósł o wyłączenie od rozpatrzenia jego sprawy sędziego WSA Jolanty Sudoł. Argumentując swoje żądanie, wskazał, że sposób przeprowadzenia rozprawy dyskwalifikuje przewodniczącego wydziału i cały skład orzekający. Sposób zreferowania sprawy był stronniczy i wybiórczy, w szczególności pominięto fakt, że w G. nie istnieje jednostka samorządu terytorialnego, która zgodnie z ustawą ma świadczyć pomoc społeczną, jako zadanie obowiązkowe. Przewodnicząca składu orzekającego, sędzia WSA Jolanta Sudoł prowadziła sprawę z obrazą przepisów prawa, nie udzielała skarżącemu informacji pouczeń ani wskazówek.
Sąd I instancji wskazał, że podstawy wyłączenia sędziego określają art. 18 § 1 i art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 14.03.2012 r., poz. 270 - dalej powoływana jako P.p.s.a.). Przepis art. 18 § 1 P.p.s.a. wymienia sprawy, w których sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy, natomiast stosownie do art. 19 P.p.s.a. niezależnie od przyczyn wyłączenia wymienionych w art. 18 P.p.s.a. sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność, która mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. L. J. wnosząc o wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy, nie wskazał jakichkolwiek przesłanek określonych we wskazanych przepisach, natomiast z oświadczenia sędziego z dnia 27 lutego 2012 r. wynika, że nie zachodzą jakiekolwiek podstawy uzasadniające wniosek o wyłączenie.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł L. J., domagając się jego zmiany. Podniósł, że zaskarżone orzeczenie poświadcza nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, a zatem stanowi dowód przestępstwa określonego art. 271 kodeksu karnego. Dlatego też postanowienie winno być zmienione, albowiem stronnicze działanie sędzi Jolanty Sudoł jest aż nadto widoczne.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jako pozbawione uzasadnionych podstaw nie zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja wyłączenia sędziego ma charakter procesowej gwarancji jego bezstronności w konkretnym postępowaniu, czego warunkiem jest niezależność sędziego zarówno od organów państwa, jak i od stron. Wyłączenie sędziego ma służyć stworzeniu takich warunków sprawowania urzędu sędziowskiego, które eliminują możliwość wywierania nacisków na sędziego z którejkolwiek strony (M. Romańska [w:] T. Woś, H. Knysiak- Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2005, str. 151). Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy. Poza wypadkami wyłączenia z mocy samego prawa - art. 18 § 1 P.p.s.a., wyłączenie sędziego następuje na wniosek wówczas, jeżeli zachodzą takie okoliczności, które mogłyby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego (art. 19 P.p.s.a.).