Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Izabella Kulig - Maciszewska po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 17 czerwca 2011 r., sygn. akt II SA/Sz 580/11 o oddaleniu wniosku A. D. o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi A. D. na działanie Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w B. postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę wniosku o przyznanie prawa pomocy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie postanowieniem z dnia 17 czerwca 2011 r. sygn. akt II SA/Sz 580/11, odmówił A. D. przyznania prawa pomocy w sprawie z jej skargi na działanie Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w B.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd podał, że skarżąca wniosła skargę na działanie Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w B.w przedmiocie usług opiekuńczych, zarzucając między innymi, iż usługi te świadczone są w zbyt małym wymiarze z uwagi na jej ciężką chorobę i sytuację materialną, a kierownik Ośrodka Pomocy społecznej całkowicie lekceważy jej stan zdrowia oraz opinie lekarza rodzinnego. Jednocześnie skarżąca wniosła o przyznanie prawa pomocy załączając oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Sąd I instancji stwierdził, iż w sprawie zachodzi przesłanka, o której mowa w art. 247 p.p.s.a., zgodnie z którym prawo pomocy nie przysługuje stronie w razie oczywistej bezzasadności skargi. Sąd podniósł, iż skarga jest oczywiście bezzasadna wtedy, gdy bez potrzeby głębszej analizy prawnej nie ulega najmniejszej wątpliwości, że nie może być ona uwzględniona. W ocenie Sądu I instancji w sprawie zachodzi oczywista bezzasadność skargi, bowiem wniesiona skarga ma charakter tzw. "skargi powszechnej", jaką strona niezadowolona z działania organu może wnieść w trybie przepisów Działu VIII Kodeksu postępowania administracyjnego, zatytułowanego - "Skargi i wnioski". Przedmiotem skargi powszechnej może być bowiem zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw (art. 227 K.p.a.).
Sąd i instancji wskazał, iż sąd administracyjny nie jest właściwy do rozpoznawania skarg powszechnych, dlatego też z uwagi na oczywistą bezzasadność skargi oddalił wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła A. D.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, która ma na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. Przyznanie prawa pomocy ustawodawca uzależnił od spełnienia dwóch przesłanek. Pierwszą z nich reguluje art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej "p.p.s.a.", który uzależnia przyznanie prawa pomocy od wykazania przez stronę, że nie ma ona środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym) lub, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym). Druga z przesłanek została określona treścią art. 247 p.p.s.a. i ma charakter negatywny. Oznacza to, że jej wystąpienie wyklucza możliwość przyznania prawa pomocy chociażby spełniona została przesłanka przyznania prawa pomocy z art. 246 § 1 p.p.s.a.