Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Anna Łukaszewska - Macioch po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 23 czerwca 2010 r. sygn. akt II SO/Wr 8/09 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie z wniosku D. W. o wymierzenie grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu we W. postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu postanowieniem z dnia 23 czerwca 2010 r. sygn. akt II SO/Wr 8/09 odmówił przyznania prawa pomocy D. W. w zakresie całkowitym w sprawie z wniosku D. W. o wymierzenie grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu we W..
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że w odpowiedzi na wezwanie o uiszczenia wpisu sądowego od zażalenia D. W. złożyła na urzędowym formularzu kolejny wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych i ustanowienia adwokata wskazując, że łączny dochód jej oraz jej męża wynosi 2.453 zł netto. Wśród posiadanych składników majątkowych wymieniła udziały we własności działek gruntu o łącznej pow. 2.500 m2.
Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2010 r. referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu odmówił przyznania skarżącej prawa pomocy.
Od tego postanowienia skarżąca wniosła sprzeciw, wskazując m.in., że ,,wydane postanowienia nie mają nic wspólnego z prawem ani z praworządnością".
Wydając zaskarżone w niniejszej sprawie postanowienie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wskazał, że odmowa uwzględnienia wniosku skarżącej jest następstwem braku wykazania przez wnioskodawczynię spełniania przesłanki do przyznania prawa pomocy. W rozpoznawanej sprawie przesłanką do uwzględnienia kolejnego wniosku strony o przyznanie prawa pomocy może być tylko stwierdzenie, że od chwili wydania poprzedniego orzeczenia w tym przedmiocie uległa zmianie (na niekorzyść) sytuacja materialna skarżącej. To na wnioskodawczyni ciążył obowiązek wskazania takich zmienionych okoliczności i wykazania, że te okoliczności uzasadniałyby obecnie przyznanie skarżącej prawa pomocy, w zakresie całkowitym. W niniejszej sprawie warunek ten nie został spełniony, bowiem skarżąca takiego rodzaju okoliczności - mimo wezwania - nie wskazała. Natomiast treść sprzeciwu jest całkowicie nie na temat. Wobec tego Sąd stwierdził, że sytuacja wnioskodawczyni (w stosunku do badanej przy rozpoznaniu poprzedniego wniosku) nie uległa zmianie. W tej sytuacji oceniając możliwości uiszczenia przez skarżącą kosztów sądowych Sąd doszedł do przekonania, że jest ona w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść wymagane na tym etapie postępowania koszty sądowe.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła skarżąca wnosząc o jego uchylenie oraz zmianę, bowiem w jej ocenie, jest ono bezwzględnie nieważne.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Instytucja prawa pomocy powinna być traktowana jako wyjątek od ogólnej zasady ustanowionej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej jako "P.p.s.a.", zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
W niniejszej sprawie podstawowe znaczenie ma fakt, że jest to drugi wniosek w przedmiocie prawa pomocy złożony w tym samym postępowaniu przez skarżącą. Jak wynika z akt sprawy postanowieniem z dnia z dnia 2 października 2009 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie D. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 10 lipca 2009 r. o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym. Postanowienie to jest więc prawomocne (art. 168 § 1 P.p.s.a.). Nie wyklucza to możliwości ponownego ubiegania się przez stronę o przyznanie prawa pomocy z uwagi na treść art. 243 § 1 zdanie pierwsze P.p.s.a. jednak Sąd pierwszej instancji rozpoznając kolejny wniosek o przyznanie prawa pomocy nie może odstąpić od oceny sytuacji materialnej wnioskodawczyni zawartej we wskazanym wcześniej prawomocnym postanowieniu. Zgodnie bowiem z art. 170 P.p.s.a., orzeczenie prawomocne wiąże zarówno strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe.
Nie ulega wątpliwości, że nowy wniosek w przedmiocie przyznania prawa pomocy nie wskazuje na zmianę okoliczności faktycznych, ani też prawnych w stosunku do tych, które stanowiły podstawę odmowy przyznania D. W. prawa pomocy postanowieniem z dnia 10 lipca 2009 r.
W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny w całości podzielił stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym postanowieniu.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.