Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz /spr./ po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. R. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 13 kwietnia 2016 r., sygn. akt IV SO/Wr 12/16 odrzucające wniosek Z. R. o ukaranie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu grzywną w trybie art. 115 p.p.s.a za przewlekłość postępowania i odmowę wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2016 r., sygn. akt IV SO/Wr 12/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił wniosek Z. R. o ukaranie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu grzywną w trybie art. 115 p.p.s.a za przewlekłość postępowania i odmowę wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia [...] stycznia 2013 r.
Sąd podał, że w dniu 29 kwietnia 2013 r. skarżący wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku okresowego. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą IV SA/Wr 255/13. Następnie pismem z dnia 4 marca 2016 r. złożonym do akt tej sprawy skarżący złożył m.in. wniosek " o ukaranie organu administracyjnego - Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu grzywną w trybie art. 115 p.p.s.a w maksymalnej ustawowo obowiązującej kwocie za przewlekłość postępowania i odmowę wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji SKO z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...]. Sprawę powyższego wniosku Sąd wyłączył do odrębnego rozpoznania i zarejestrował pod sygnaturą akt IV SO/Wr 12/16.
Sąd pierwszej instancji przytaczając treść art. 149 § 1 i 2 P.p.s.a. stwierdził, że wniosek o wymierzenie może stanowić integralny wniosek związany ze skargą na przewlekłość postępowania, a zatem może być rozpoznany jedynie wówczas, gdy została złożona stosowna skarga na przewlekłość postępowania. Tymczasem w niniejszej sprawie skarżący pomimo złożenia wniosku o wymierzenie organowi grzywny za przewlekłość postępowania organu nie złożył skargi na przewlekłość postępowania organu w kwestionowanym zakresie. Brak skargi na przewlekłość postępowania organu uniemożliwia Sądowi dokonanie oceny, czy istotnie doszło do przewlekłości postępowania i czyni niedopuszczalnym wydanie orzeczenia w zakresie wymierzenia organowi grzywny. Sąd odnotował, że skarga złożona w sprawie o sygn. akt IV SA/Wr 255/13, do akt której wpłynął wniosek o wymierzenie organowi przedmiotowej grzywny nie dotyczyła przewlekłości postępowania organu, lecz aktu administracyjnego, tj. decyzji w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku okresowego. Z tego względu Sąd uznał, że nie jest możliwe merytoryczne rozpoznanie wniosku, albowiem odrębny wniosek skarżącego o wymierzenie organowi grzywny za przewlekłe prowadzenie postępowania jest niedopuszczalny, wobec braku uprzedniego lub równoczesnego wniesienia skargi na przewlekłość organu administracyjnego.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył skarżący, wnosząc o jego uchylenie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
Na wstępie należy podkreślić, iż skarżący we wniosku z dnia 4 marca 2016 r. wniósł o ukaranie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu grzywną za przewlekłość postępowania i odmowę wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...]. Jako podstawę żądania wniosku skarżący wskazał art. 115 P.p.s.a., zgodnie z którym na wniosek skarżącego lub organu, złożony przed wyznaczeniem rozprawy, może być przeprowadzone postępowanie mediacyjne, którego celem jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa (§1). Stosownie zaś do § 2 tego przepisu postępowanie mediacyjne może być prowadzone mimo braku wniosku stron o przeprowadzenie takiego postępowania.
Możliwość wymierzenia organowi za przewlekłe prowadzenie postępowania daje sądowi przepis art. 149 § 2 P.p.s.a. Stwierdzić trzeba, że pomimo wskazania przez skarżącego podstawy żądania, tj. art. 115 P.p.s.a. Sąd pierwszej instancji stosownie do art. 134 P.p.s.a. nie był związany wskazaną przez skarżącego podstawą prawną i prawidłowo uznał, że żądanie stanowiło wniosek o ukaranie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu grzywną, o której mowa w art. 149 § 2 P.p.s.a.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że Sąd pierwszej instancji zasadnie uznał, że wniosek o wymierzenie organowi grzywny za przewlekłe prowadzenie postępowania stanowi integralny wniosek związany ze skargą na przewlekłość postępowania i może zostać rozpoznany tylko w sytuacji, gdy została złożona stosowna skarga na przewlekłość postępowania. Podkreślić bowiem należy, że wymierzenie grzywny jest związane z oceną prowadzenia przez organ postępowania administracyjnego i ustalenia stanu przewlekłości. Możliwość wymierzenia przez Sąd grzywny jest zatem konsekwencją rozpatrzenia przez Sąd skargi na przewlekłość postępowania. Skoro zatem skarżący nie złożył skargi na przewlekłość postępowania w kwestionowanym zakresie, to Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zasadnie uznał, że wniosek o wymierzenie grzywny jest niedopuszczalny i postanowił o jego odrzuceniu.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, w oparciu o art. 184 w zw. z art. 197 § 1 i 2 P.p.s.a., postanowił jak w sentencji.