Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Dzbeńska po rozpoznaniu w dniu 15 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P. J. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 20 sierpnia 2009 r., sygn. akt II SAB/Łd 57/09 w sprawie ze skargi P. J. na bezczynność Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Ł. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2009 r. sygn. akt II SAB/Łd 57/09 odmówił przyznania P. J. prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie jego skargi na bezczynność Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Ł. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, Sąd pierwszej instancji wskazał, że oświadczenie skarżącego, zawarte na formularzu urzędowym, okazało się niewystarczające do oceny jego rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych. Wobec powyższego, zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z dnia 30 lipca 2009 r., wezwano stronę do złożenia: odpisów zeznań rocznych o wysokości dochodów (zarówno z tytułu wynagrodzenia za pracę, jak i z tytułu prowadzonej działalności) osiągniętych w 2008 r. przez skarżącego, zaświadczenia pracodawcy o wysokości aktualnego dochodu osiąganego przez skarżącego na podstawie umowy o pracę, wyciągów i wykazów z posiadanych przez skarżącego rachunków bankowych z okresu ostatnich trzech miesięcy, wyjaśnienia, jakiego rodzaju działalność prowadzi skarżący, wraz z zaświadczeniem o wpisie tej działalności do właściwego rejestru oraz wszelkich informacji o kredycie zabezpieczonym hipoteką na domu skarżącego (w jakiej instytucji, w jakim celu, na jakich warunkach, w jakiej wysokości, a także kto jest zobowiązany do jego spłaty), w terminie 7 dni pod rygorem odmowy przyznania prawa pomocy.
W odpowiedzi na powyższe, skarżący odmówił złożenia żądanych przez Sąd wyjaśnień i dokumentów, podnosząc iż na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy zawarł wszystkie informacje o swoim stanie majątkowym. Uznał, że wezwanie go do podania szczegółowych i czasochłonnych w przygotowaniu dokumentów jest sprzeczne z konstytucyjnym zapisem o prawie obywatela do sądu. Stwierdził również, że jego żądanie udzielania przez szkołę informacji publicznych, uzasadnione jest ważnym interesem społecznym i również z tego powodu powinien zostać zwolniony od konieczności ponoszenia kosztów sądowych.
Odmawiając przyznania prawa pomocy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził, że brak jest przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Sąd wskazał, że warunkiem przyznania stronie prawa pomocy jest wykazanie przez nią, iż spełnia ustawowe przesłanki. W interesie strony leży zatem przedstawienie wszelkich okoliczności, które wskazywałyby na fakt pozostawania w trudnej sytuacji materialnej. Ocena zdolności płatniczych nie sprowadza się bowiem tylko do stwierdzenia, że wnioskodawca uzyskuje lub nie uzyskuje dochodów, ale również polega na zbadaniu, czy posiada on majątek oraz czy posiada obiektywnie rozumianą zdolność do zdobycia potrzebnych środków finansowych.
Oświadczenie skarżącego, zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy, uznać należało za daleko niewystarczające, nie wskazano w nim żadnych okoliczności wskazujących na trudną sytuację życiową, materialną czy zdrowotną skarżącego. Ponadto, skarżący nie wykonując wezwania do uzupełnienia braków wniosku pozbawił Sąd możliwości pełnej oceny jego zdolności płatniczych, co wiąże się z brakiem wykazania podstaw do przyznania prawa pomocy.