Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Iwona Bogucka po rozpoznaniu w dniu 23 października 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. S. na postanowienie w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania sądowego zawarte w punkcie 4 wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt IV SAB/Gl 55/18 w sprawie ze skargi A. S. na przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez S. Sp. z o.o. w T. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie zawarte w pkt 4 wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt IV SAB/Gl 55/18 i w tym zakresie przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez ten Sąd.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, po rozpoznaniu skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez S Sp. z o.o. w T. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, wyrokiem z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt IV SAB/Gl 55/18, umorzył postępowanie w zakresie zobowiązania Spółki do rozpatrzenia wniosku skarżącego o udostępnienie informacji publicznej (pkt 1), stwierdził, że organ dopuścił się przewlekłości postępowania, która nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (pkt 2), oddalił skargę w zakresie wniosku o wymierzenie organowi grzywny (pkt 3), zasądził od Spółki na rzecz strony skarżącej kwotę 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego (pkt 4).
W uzasadnieniu pkt 4 wyroku wskazano, że mając na względzie art. 205 § 1-2 P.p.s.a., do niezbędnych kosztów postępowania należało zaliczyć wpis w wysokości 100 zł, ponieważ dopiero wniesienie skargi skutkowało udostępnieniem informacji publicznej. Natomiast Sąd nie zasądził kosztów zastępstwa procesowego z uwagi na fakt, że nie były to koszty niezbędne. Zauważono, że skarżący jest adwokatem, a w sprawie wniosku o dostęp do informacji publicznej był pełnomocnikiem osoby fizycznej. Sąd podkreślił, że skarga w sprawie o udzielenie informacji publicznej nie należy do skomplikowanych i jej wniesienie niewątpliwie nie przekracza możliwości profesjonalnego pełnomocnika. Ustanowienie przez wnioskodawcę, będącego adwokatem, profesjonalnego pełnomocnika procesowego nie było konieczne, a tym samym koszty z tym związane nie mogą zostać zakwalifikowane do kosztów niezbędnych.
W zażaleniu skarżący zaskarżył pkt 4 wyroku, zarzucając naruszenie art. 200 P.p.s.a. poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji nieprzyznanie pełnego zwrotu kosztów postępowania z pominięciem kosztów zastępstwa procesowego. Zarzucono także naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 205 § 2 w zw. z art. 201 § 1, art. 54 § 3 P.p.s.a., poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, polegające na uznaniu, że wynagrodzenie adwokata reprezentującego stronę może zostać zakwalifikowane jako niezbędne koszty postępowania, w zależności od zawodu wykonywanego przez stronę. Przesłanki wskazane w art. 205 §2 P.p.s.a. jasno wskazują, że do niezbędnych kosztów postępowania strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego zalicza się ich wynagrodzenie, nie pozostawiając w gestii sądu możliwości odmowy uznania kosztów zastępstwa procesowego jednego adwokata jako kosztów niezbędnych.
Naczelny Sąd Administracyjny rozważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne. Zgodnie z art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. − Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, dalej: P.p.s.a.) w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt lub podjął zaskarżoną czynność albo dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Do niezbędnych kosztów postępowania strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego, według art. 205 § 2 P.p.s.a., zalicza się ich wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.