I SA/Bd 619/10 POSTANOWIENIE Dnia 29 lipca 2010 r. Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy Sarah Sobecka-Kucharczyk po rozpoznaniu w dniu 29 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J.M. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi J.M. i H.M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowej postanawia zwolnić skarżącego od kosztów sądowych
J.M., odpowiadając na wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 500 zł wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych.
Skarżący wraz z żoną są osobami niezdolnymi do samodzielnej egzystencji, wymagającymi opieki ze względu na zły stan zdrowia. Wnioskujący przewlekle choruje, przeszedł trzy operacje oraz odbył chemio i radioterapię. Jako majątek wskazał dom, 38 ha nieruchomości rolnej oraz maszyny rolnicze. Podał, że ostatnie dwa lata przyniosły stratę w produkcji rolnej. Opisując stan rodzinny wskazał, że we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje trzech synów z rodzinami, w tym czworo wnuków. Z uzasadnienia wniosku wynika również, że jeden z synów skarżącego, w następstwie wypadku, któremu uległ, wymaga opieki.
W sprawie zważono, co następuje:
Postępowanie przed sądem administracyjnym toczy się według przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej p.p.s.a.
Rozpoznając wniosek na wstępie należy zaznaczyć, że zgodnie z przepisem art.246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Przesłanką zwolnienia od kosztów sądowych nie jest brak jakichkolwiek wolnych środków finansowych (oszczędności) na ich opłacenie, ale niemożność ich wygospodarowania z uzyskanych przychodów z uwagi na to, że całość zużywana jest na niezbędne utrzymanie strony, z których nie można zrezygnować lub czasowo ograniczyć, bowiem są one nieodzowne. Świadczy o tym określenie " konieczne" użyte przez ustawodawcę w odniesieniu do słowa "utrzymanie".
W ocenie referendarza sądowego przedstawiona przez J. M. sytuacja majątkowa daje podstawy do uwzględnienia złożonego wniosku. Wprawdzie ustawodawca przy ocenie zasadności zwolnienia od kosztów sądowych nakazuje stosowanie surowych kryteriów oceny, to jedyna przesłanka, która decyduje o przyznaniu pomocy prawnej ma charakter materialny. Ponadto, w kontekście zasadności zwolnienia od kosztów sądowych zwrócić należy uwagę na dwa aspekty. Po pierwsze, że przyznanie bądź odmowa przyznania prawa pomocy winna zawsze wynikać z wzajemnej oceny dwóch elementów : kosztów, jakie musi ponieść strona na poczet prowadzonego postępowania oraz jej aktualnej kondycji finansowej. Po drugie, że przez " uszczerbek konieczny dla utrzymania siebie i rodziny", o którym mowa w art.246 p.p.s.a., należy rozumieć taką sytuację, kiedy ponoszenie kosztów postępowania nie pozwoli stronie zaspokoić podstawowych potrzeb życia codziennego.
Uwzględniając zatem złożone przez skarżącego oraz jego żonę we wniosku o udzielenie pomocy prawnej oświadczenia stwierdzić należało, że możliwości płatnicze małżonków M. są znacznie ograniczone. Również informacje zawarte w aktach administracyjnych sprawy potwierdzają zaprezentowaną przez wnioskujących argumentację odnośnie sytuacji finansowej, w której się znajdują. Tym bardziej, że z decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] wynika, że organ stosował wobec strony instytucję umorzenia zaległości podatkowych na podstawie tych samych okoliczności faktycznych i przy niezmiennej sytuacji dochodowej wnioskującego.