Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Urszula Zięba po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2012r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 5 stycznia 2012r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiąc październik 2007r. postanawia: oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy.
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wpłynął wniosek A. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 5 stycznia 2012r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiąc październik 2007r.
Jak wynika z uzasadnienia wniosku, zawartego w nim "oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach" oraz nadesłanego pisma A. S. prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z żoną A. S. ur. w 1949r, z którą od 2005r. pozostaje w rozdzielności majątkowej, w związku z czym ta nie udostępnia mu informacji dotyczących swej sytuacji finansowej. Wnioskodawca nie posiada rachunków bankowych ani samochodu, prowadzi działalność gospodarczą , która nie przynosi dochodu. Małżonkowie mieszkają w domu położonym w M. przy ul. S.[...], o pow. 60 m2, którego właścicielem jest ich syn - S. S.
Postanowieniem z dnia 21 maja 2012r. Referendarz sądowy oddalił wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy.
W sprzeciwie od tego postanowienia skarżący zarzucił Referendarzowi, iż ten nie uwzględnił trudnej sytuacji życiowej w jakiej znajduje się jego rodzina. Dodatkowo podkreślił, że nie był w stanie zadośćuczynić wezwaniu Referendarza do sporządzenia i przedłożenia spisu miesięcznych wydatków rodziny, gdyż nie uzyskuje obecnie żadnego dochodu, a koszty jego niezbędnego utrzymania ponoszą żona i syn. W jego ocenie nieprzedłożenie żądanych dokumentów nie może stanowić podstawy dla oddalenia jego wniosku, a przy tym żądanie udzielenia informacji dotyczących członków jego rodziny przekracza ustawowe umocowanie Sądu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm., powoływanej dalej jako "p.p.s.a."), w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Stosownie do treści art. 245 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 2), natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3).
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej, zgodnie z art. 246 § 1 p.p.s.a. następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania; zaś w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Regulacja ta stanowi odstępstwo od zasady ustanowionej w art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W konsekwencji, przytoczone we wniosku okoliczności, jak i przedstawione przez wnioskodawcę dokumenty, powinny uzasadniać jego żądanie. Oznacza to, iż na wnioskodawcy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej do skorzystania z tego prawa, przy czym do Sądu należy ocena tych dowodów w świetle spełnienia przesłanek przyznania prawa pomocy. Stwierdzenie przez Sąd sprzeczności w składanych przez stronę wyjaśnieniach oraz przedkładanych dokumentach, a następnie powzięcie uzasadnionych wątpliwości co do rzeczywistej sytuacji finansowej wnioskodawcy nie pozwalają na przeniesienie na budżet państwa kosztów sądowych obciążających podatnika.