Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie Andrzej Tokarz po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2018 r. w Rzeszowie na posiedzeniu niejawnym wniosku WB o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi WB na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w [.] z dnia [.] listopada 2017 r. nr [.] w przedmiocie podatku od towarów i usług za maj 2012 r. - p o s t a n a w i a - odmówić przyznania prawa pomocy.
WB wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W złożonym na urzędowym formularzu oświadczeniu o stanie rodzinnym i majątkowym podał, że utrzymuje się z żoną z wynagrodzeń za pracę w kwotach 2150 zł i 1800 zł. Są współwłaścicielami domu jednorodzinnego o pow. 170 m2 i szacunkowej wartości 500 000 zł, działki rolnej o pow. 10 ar i szacunkowej wartości 30 000 zł, lokali handlowo-usługowych o pow. 270 m2 oraz 550 m2 i szacunkowej wartości wynoszącej odpowiednio 500 000 zł i 1 000 000 zł, dwóch samochodów: Nissan Murano z 2003 r. o wartości 20 000 zł i Audi Q5 z 2011 r. o wartości 50 000 zł. Na rachunku bankowym posiadają 15 000 zł oszczędności. W ocenie wnioskodawcy, ze względu na zobowiązania związane z prowadzoną działalnością i brak dochodu nie będzie w stanie ponieść kosztów opłaty od skargi. Odnośnie podatku VAT za 2012 r. wydanych zostało wobec jego osoby 10 decyzji, a łączny koszt ich zaskarżenia ma wynieść 5 000 zł. Wśród zobowiązań wymienił: kredyt (15 000 zł), zobowiązania podatkowe (150 000 zł), pozostałe zobowiązania związane z działalnością gospodarczą (50 000 zł).
Wartość przedmiotu zaskarżenia Przewodniczący Wydziału I określił na 2 120 zł. Należny wpis od tej wartości wynieść powinien 100 zł.
Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) zwanej dalej: "Ppsa", przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. W ocenie referendarza sądowego przesłanek tych nie wykazano.
Wnioskodawca z żoną mają zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, posiadają także stałe źródła dochodu; łącznie miesięcznie zadeklarowano z tego tytułu 3 950 zł, a ponadto oszczędności pieniężne w kwocie 15 000 zł. Już tylko to oznacza, że wnioskodawca posiada możliwość wygospodarowania środków na pokrycie kosztów sądowych bez uszczerbku dla swojego podstawowego utrzymania, a poniesienie kosztów niniejszego postępowania nie wpłynie w żaden negatywny sposób na codzienne bytowanie rodziny, skoro wpis od skargi ma wynieść 100 zł, a ewentualne kolejne opłaty sądowe nie przekroczą jednostkowo takiej kwoty (np. tytułem wpisu od skargi kasacyjnej czy opłaty kancelaryjnej za wniosek o uzasadnienie wyroku oddalającego skargę, której nie pobiera się w przypadku wyroku uwzgledniającego skargę). Posiadają także majątek o znacznej wartości (deklarowane składniki o wartości 2 100 000 zł), w tym dwa samochody, które trudno (zwłaszcza oba) uznać za służące zaspokajaniu podstawowych potrzeb bytowych mających na celu zapewnienie im minimum egzystencjalnego. Ich posiadanie świadczy raczej o pewnym stopniu zamożności, a pojazd nabyty w 2017 r. o deklarowanej obecnie wartości 50 000 zł tylko potwierdza dobrą kondycję finansową strony, a nie cierpienie niedostatku. Z danych CEiDG wynika ponadto, że prowadzi działalność gospodarczą (z którą sprawa ma związek), wcześniej wraz z żoną na podstawie umowy spółki cywilnej, która stanowi dla niego, poza stosunkiem pracy, dodatkowe źródło dochodu (potwierdza to także materiał z akt sprawy - zestawienie dochodów za lata 2014-2016). Z akt wynika również, że w latach 2005-2016 był stroną wielu odnotowanych przez organy podatkowe czynności majątkowych o znacznej wartości, w tym darowizn. W razie niedostatku może więc, powołując się na art. 897 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 459), domagać się od obdarowanego, w granicach posiadanego wzbogacenia, dostarczenia środków utrzymania odpowiadającego usprawiedliwionym potrzebom albo wypełnienia ustawowego obowiązku alimentacyjnego. Wprawdzie nie wskazano w formularzu żadnych wydatków związanych z codziennym utrzymaniem, ale w świetle art. 255 Ppsa zbędne było wzywanie strony o takie dane, ponieważ zadeklarowane dochody i zasoby okazały się wystarczające do oceny wniosku.
W przedstawionych okolicznościach nie można wnioskodawcy uznać za osobę ubogą, której należałoby przyznać wsparcie ze środków publicznych, aby zapewnić mu dostęp do sądu. Ma bowiem obiektywną możliwość zapewnienia sobie tego dostępu przy wykorzystaniu swoich możliwości i środków, nawet przy uwzględnieniu pozostałych 9 spraw z jego udziałem, bez uszczerbku dla podstawowego utrzymania. Wartość kosztów sądowych w tych sprawach, wbrew twierdzeniu wnioskodawcy, nie osiągnie podanej przez niego wartości, ale nawet ich suma (w przypadku wpisów od skarg we wszystkich 10 sprawach chodzi o kwotę 1199 zł, a ewentualnych skarg kasacyjnych 1014 zł) znajduje pokrycie w posiadanych przez rodzinę oszczędnościach, nie wspominając o posiadanym majątku i bieżących dochodach. Prawo pomocy nie służy zaś ochronie prywatnego majątku, ponieważ zasadą wynikającą z art. 199 Ppsa jest ponoszenie przez strony kosztów postępowania związane z ich udziałem w sprawie. Z instytucji tej można skorzystać dopiero wtedy, gdy posiadane przez stronę środki okażą się niewystarczające do obrony swoich praw przed sądem (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 listopada 2015 r. I OZ 1455/15; opublikowane na stronie internetowej "http"//orzeczenia.nsa.gov.pl").
Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 i art. 258 § 2 pkt 7 Ppsa, postanowiłem odmówić przyznania wnioskodawcy prawa pomocy.