Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie Andrzej Tokarz po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2018 r. w Rzeszowie na posiedzeniu niejawnym wniosku JP - Syndyka Masy Upadłości U. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skarg U. (obecnie Syndyka Masy Upadłości U.) na decyzje Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w [.] z dnia [.] lipca 2017 r. - nr [.] - nr [.] w przedmiocie podatku od towarów i usług z tytułu importu towaru - p o s t a n a w i a - odmówić przyznania prawa pomocy.
Wyrokiem z dnia 23 listopada 2017 r. I SA/Rz 634/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie oddalił skargi U. sp. z o.o. w likwidacji z/s w [.] (w dniu wydania wyroku reprezentowane przez Syndyka masy upadłości U.sp. z o.o. w upadłości) na opisane w sentencji decyzje.
Wnosząc skargę kasacyjną od ww. wyroku Syndyk wystąpił o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych, precyzując w treści skargi kasacyjnej, że domaga się zwolnienia od opłat sądowych w całości.
W złożonym na urzędowym formularzu PPPr oświadczeniu podał, że Spółka od października 2017 r. znajduje się w stanie upadłości, co samo w sobie świadczy o złym stanie finansów masy upadłości. Podstawą ogłoszenia upadłości jest bowiem stan niewypłacalności, a celem postępowania upadłościowego spłata wierzycieli. Z udziałem Spółki, a obecnie Syndyka, toczy się wiele postępowań w różnych sądach i przed organami administracji skarbowej. Przez około 2 miesiące doręczono mu około 340 decyzji administracyjnych pierwszej instancji dotyczących należności celno-podatkowych, przy czym nie ma on pełnej wiedzy na temat liczby toczących się postępowań, ale przewidywana, według informacji uzyskanych od organów podatkowych, przekracza tysiąc. Przed WSA w Rzeszowie w listopadzie i grudniu 2017 r. zakończono postępowania w 46 sprawach. Wartość opłat sądowych we wszystkich szacuje na około milion złotych, którym nie dysponuje. Według bilansu sporządzonego na 30 października 2017 r. strata w działalności Spółki wynosiła 438 193,22 zł. Stan rachunku bankowego wynosi około 50 000 zł, wartość kapitału zakładowego 500 000 zł. Syndyk posiada też środki zdeponowane u notariusza. W niniejszej sprawie reprezentowany jest przez zawodowego pełnomocnika, adwokata.
Stosownie do art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) zwanej dalej: "Ppsa", osobie prawnej prawo pomocy w zakresie częściowym może być przyznane, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Nie ulega wątpliwości, że Spółka postawiona została w stan upadłości. Pomimo tego, że o prawo pomocy ubiega się Syndyk, oceny wniosku dokonać należało przez pryzmat sytuacji materialnej masy upadłości. Syndyk winien zatem przedstawić aktualną sytuację materialną i zdolności płatnicze reprezentowanej Spółki, które w obiektywny sposób wykazałyby, że nie będzie w stanie ponieść kosztów postępowania związanych z udziałem w nim, czyniąc zadość dyspozycji art. 199 Ppsa. Podkreślić przy tym należy, że instytucja prawa pomocy nie może być wykorzystywana do ochrony prywatnego majątku, ponieważ służyć ma zapewnieniu dostępu do sądu tym podmiotom, którym brak środków finansowych dostęp ten by uniemożliwiał. Ponadto, w przypadku osób prawnych, wykazanie przesłanek określonych w art. 246 § 2 Ppsa nie obliguje do uwzględnienia wniosku (por. postanowienie NSA z dnia 30 września 2014 r. sygn. I FZ 325/14).