Referendarz Sądowy Aneta Wirkowska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku A.T. i H.L. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi A.T. i H.L. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] kwietnia 2010 r., nr [...] w przedmiocie wpisu do rejestru zabytków postanawia odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata.
A.T. i H.L. wnioskiem z dnia 30 lipca 2010 r., złożonym na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy, wystąpili do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi A.T. i H.L. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] kwietnia 2010 r., nr [...] w przedmiocie wpisu do rejestru zabytków.
Z oświadczenia o stanie rodzinnym, majątkowym i uzyskiwanych dochodach zawartego we wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że wnioskodawcy prowadzą wspólne gospodarstwo domowe wraz z córką A.. Źródłem utrzymania rodziny jest emerytura wnioskodawczyni w wysokości [...] zł, wynagrodzenie ze stosunku pracy wnioskodawcy w wysokości [...] zł, czynsz z tytułu najmu dwóch mieszkań w wysokości [...] zł oraz dochód za reklamę (tablicę) w wysokości [...] zł (łącznie [...] zł). Posiadany majątek to - domu o powierzchni [...] m-, mieszkanie o powierzchni [...] m- oraz - działki o powierzchni [...] ha.
W uzasadnieniu wniosku skarżący wskazali, że ponoszą wysokie koszty związane z utrzymaniem posiadanych nieruchomości, leczeniem oraz nauką córki. Zaznaczyli dodatkowo, że spłacają kredyt zaciągnięty w 2009 r. na naprawę i modernizację domu. W tej sytuacji nie są oni w stanie ponieść kosztów postępowania. Wnioskodawcy oświadczyli ponadto, że nie zatrudniają i nie pozostają w innym stosunku prawnym z adwokatem lub radcą prawnym. W odpowiedzi na wezwanie z dnia 6 sierpnia 2010 r. nadesłane zaś zostały liczne dokumenty dotyczące sytuacji majątkowej skarżących.
W tym stanie sprawy stwierdzono, co następuje:
W myśl art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.
Zgodnie zaś z art. 245 § 1 - 3 powołanej ustawy prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 1 i 2).
Podkreślić należy, że instytucja przyznania prawa pomocy jest rozwiązaniem szczególnym. Udzielenie prawa pomocy powinno sprowadzać się do przypadków, gdy sytuacja majątkowa strony jest wyjątkowo ciężka. Instytucja powyższa ma na celu umożliwienie dochodzenia swoich praw przed sądem osobom najuboższym. Każdy wnoszący sprawę do sądu administracyjnego powinien zaś liczyć się z koniecznością ponoszenia kosztów postępowania zgodnie z przepisami obowiązującego prawa. Występując natomiast z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku ponoszenia tych kosztów musi uprawdopodobnić okoliczności przemawiające za uwzględnieniem złożonego w tym przedmiocie wniosku.
Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy uznać należy, że wnioskodawcy nie wykazali, iż znajdują się w sytuacji materialnej kwalifikującej ich do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Zauważyć trzeba, że z danych zawartych we wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż skarżący uzyskują stosunkowo wysoki dochód ([...] zł miesięcznie), posiadają - domu o powierzchni [...] m-, mieszkanie o powierzchni [...] m- oraz dwa mieszkania, które wynajmują. Nie można zatem uznać, że wnioskodawcy są osobami ubogimi, pozbawionymi środków do życia, co uzasadniałoby ewentualne uwzględnienie złożonego wniosku. Sytuacja materialna skarżących nie jest szczególnie trudna i z posiadanych środków pieniężnych są oni w stanie - bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny - ponieść koszty postępowania. Sytuacji majątkowej wnioskodawców nie można bowiem utożsamiać z sytuacją osób pozbawionych zupełnie środków do życia lub posiadających środki niewielkie, wystarczające jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że w sprawie nie zaistniały przesłanki uzasadniające uwzględnienie złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy.
W tej sytuacji w oparciu o powołane wyżej przepisy oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi postanowiono jak w sentencji.