Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Katarzyna Radom po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. K. o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w sprawie ze skargi M. K. i H. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2004 rok postanawia: przywrócić termin do uiszczenia wpisu sądowego od skargi.
Pismem z dnia [...], uzupełnionym pismem z dnia [...], M. K. wniósł o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w wysokości [...] podnosząc, iż ze względu na trudną sytuację finansową, powstałą na skutek zajęcia (od [...]) przez komornika sądowego wszelkich przysługujących mu wierzytelności, nie był w stanie uzbierać w wyznaczonym terminie wymaganej kwoty. Wskazał, że kwotę wpisu uzyskał dopiero w dniu złożenia wniosku. Na poparcie, iż znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, wnioskodawca przedłożył postanowienie Sądu Rejonowego dla [...] z dnia [...] o wpisaniu do rejestru dłużników niewypłacalnych oraz postanowienie Sądu Rejonowego w W. z dnia [...] o umorzeniu kosztów sądowych. W ocenie wnioskodawcy, okoliczność pozostawania w trudnej sytuacji finansowej, wyłącza jego winę w uchybieniu terminowi do uiszczenia wpisu sądowego.
Postanowieniem z dnia 21 lipca 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu nie uwzględnił przedmiotowego wniosku. Na skutek zażalenia wnioskodawcy od tego rozstrzygnięcia, Naczelny Sąd Administracyjny, postanowieniem z dnia 27 stycznia 2009 r. o sygn. II FZ 15/09, uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji. W uzasadnieniu postanowienia, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż Sąd I instancji niewyczerpująco wyjaśnił motywy swojego rozstrzygnięcia i przy ponownym rozpoznaniu sprawy, winien dodatkowo rozważyć, czy trudna sytuacja ekonomiczna strony, poparta stosownymi oświadczeniami przedstawionymi w toku postępowania oraz związane z nią trudności w zgromadzeniu w ustawowym terminie środków na pokrycie wpisu, nie stanowi okoliczności przemawiających za uznaniem, że do uchybienia terminu doszło z przyczyn obiektywnych, to jest niezawinionych przez skarżącego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 190 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym (Dz. U. Nr 153, poz. 1270), zwanej dalej: ppsa, Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Oznacza to, iż dokonując badania zasadności wniesionego wniosku, wojewódzki sąd administracyjny związany jest ustaleniami poczynionymi przez Naczelny Sąd Administracyjny w przedmiocie naruszenia prawa i wynikającymi z niej wnioskami co do dalszego postępowania.
Mając zatem powyższe na względzie, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu ponownie rozpoznał wniosek skarżącego o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi.
Kwestię przywrócenia terminu do dokonania czynności procesowej regulują przepisy art. 86 i 87 ppsa, które przewidują możliwość przywrócenia terminu w sytuacji, gdy strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy i gdy uprawdopodobni okoliczności wskazujące na brak jej winy w uchybieniu terminu oraz gdy wniosek o przywrócenie terminu zostanie złożony w ciągu siedmiu dni od ustania przyczyny uchybienia terminu i wraz z tym wnioskiem zostanie dopełniona czynność, dla której termin był wyznaczony. Podstawowym kryterium przy rozpoznawaniu wniosku o przywrócenie terminu są okoliczności uprawdopodabniające brak winy w uchybieniu terminu. Zarówno w nauce prawa, jak i orzecznictwie sądowym przyjęte jest, iż wskazane kryterium jako przesłanka zasadności wniosku o przywrócenie terminu, wiąże się z obowiązkiem strony do szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej oraz, że uchybiony termin nie może zostać przywrócony, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa (por. postanowienie NSA z dnia 24 marca 2004 r., sygn. akt FZ 13/04, niepubl.). O braku winy w niedopełnieniu obowiązku można mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody nie do przezwyciężenia (por. postanowienie NSA z dnia 18 sierpnia 2000 r., sygn. akt III SA 1716/99, LEX nr 45409). Przywrócenie terminu ma charakter wyjątkowy, w każdej sprawie należy brać pod uwagę indywidualne okoliczności. Przy ocenie winy strony lub jej braku w uchybieniu terminu do dokonania czynności procesowej należy brać pod rozwagę nie tylko czynności, które uniemożliwiły stronie dokonanie tej czynności ale także okoliczności świadczące o podjęciu lub nie przez stronę działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu. Uprawdopodobnienie braku winy w niezachowaniu terminu dla dokonania czynności należy zawsze do strony, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.
Skarżący upatruje brak swojej winy w uchybieniu terminowi do uiszczenia wpisu od skargi, w złej sytuacji finansowej, która uniemożliwiła mu zgromadzenie w terminie siedmiu dni środków na opłacenie skargi. Zła sytuacja finansowa spowodowana jest, jak wskazał skarżący, prowadzonym od [...] przez komornika sądowego postępowaniem egzekucyjnym, w wyniku którego zajmowane są wszelkie przysługujące skarżącemu wierzytelności. Niewątpliwie, dokonywane przez komornika sądowego czynności egzekucyjne, uniemożliwiają skarżącemu na pełne korzystanie z uzyskanych dochodów, co bezpośrednio przekłada się na trudności w zgromadzeniu środków na koszty postępowania sądowego. W ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że okoliczność ta ekskulpuje winę skarżącego w uchybieniu terminowi do uiszczenia wymaganego wpisu, bowiem jest ona obiektywna, a więc niezależna od skarżącego. Nie bez znaczenia w sprawie jest, jak wskazał Sąd II instancji, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu przyznał stronie skarżącej prawo pomocy obejmujące zwolnienie od kosztów sądowych.
Zatem uznając, iż wnioskodawca nie ponosi winy w uchybieniu terminu, o przywrócenie którego wniósł, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu na podstawie art. 86 § 1 ppsa, postanowił jak w sentencji.