Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA: Stefan Babiarz Sędzia NSA: Bogusław Dauter (spr.) Sędzia WSA del. Anna Dumas po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi M. P. o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie o sygn. akt II FSK 1095/09 ze skargi kasacyjnej M. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 lutego 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 2899/08 w sprawie ze skargi M. P. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 23 lipca 2008 r., nr [...] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie w sprawie nałożenia kary porządkowej postanawia: oddalić skargę.
W skardze z 15 czerwca 2010 r., M. P. wniosła o stwierdzenie przewlekłości postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie II FSK 1095/09 ze skargi kasacyjnej M. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 20 lutego 2009 r., III SA/Wa 2899/08, oddalającego skargę M. P. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w W. z 23 lipca 2008 r., w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia zażalenia oraz o przyznanie od Skarbu Państwa kwoty 10 000 zł.
Skarżąca wskazała, iż 29 kwietnia 2009 r., wniosła za pośrednictwem WSA w Warszawie skargę kasacyjną, którą 17 czerwca 2009 r., przekazano do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Pomimo upływu ponad roku od dnia jej wniesienia, nie wyznaczono terminu rozprawy. Tak długi czas oczekiwania na rozpoznanie sprawy uzasadnia przyjęcie, że nastąpiło naruszenie prawa skarżącej do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Strona podniosła, iż ustawa nie określa wprost, jaki okres oczekiwania na rozpoznanie sprawy należy uznać za nieuzasadnioną zwłokę. Pewna wskazówka wynika z art. 14 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, dalej ustawa), oznacza to, że co do zasady postępowanie sądowe jest przewlekłe, jeżeli toczy się ponad 12 miesięcy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Jak wynika z treści art. 2 ust. 1 ustawy strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania może być uwzględniona, jeżeli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 ustawy). Wskazać należy, iż o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzucała przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach. Szybkość orzekania nie może bowiem stanowić przeszkody we właściwym funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Ocena czy wystąpiła przewlekłość postępowania jest dokonywana na podstawie obiektywnych i ustawowych kryteriów w odniesieniu do realiów faktycznych i prawnych danej sprawy. Na marginesie wskazać należy, iż o naruszeniu jednej z podstawowych zasad postępowania (rozpatrzenie sprawy w rozsądnym terminie), określonej w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP decyduje nie sam upływ czasu, ale nieuzasadnione przewlekanie procesu (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 15 stycznia 2003 r., II AKz 3/03, Wokanda 2004/3/44).