O nieuzasadnionej zwłoce, o której mowa w art. art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843), można mówić wówczas, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzucała przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stanisław Bogucki (sprawozdawca) Sędziowie: Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak Sędzia WSA (del.) Stefan Kowalczyk po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2012 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi P. B. o stwierdzenie przewlekłości postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie o sygn. akt II FSK 2859/11 ze skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w W., działającego z upoważnienia Ministra Finansów, od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2011 r., sygn. akt VIII SA/Wa 374/11, w sprawie ze skargi P. B. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w W., działającego z upoważnienia Ministra Finansów, z dnia 21 grudnia 2010 r., nr [...], w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych postanawia: oddalić skargę.
1. Pismem z dnia 2 kwietnia 2012 r. P. B. (powoływany dalej jako: "skarżący") wniósł na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843) skargę na naruszenie jego prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym przed Naczelnym Sądem Administracyjnym bez nieuzasadnionej zwłoki. W skardze wniósł: (1) o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt II FSK 2859/11, toczącej się przed NSA, (2) o zlecenie Sądowi podjęcie odpowiednich czynności w najszybszym możliwym terminie, (3) o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kwoty 20.000 zł.
2. Skarżący podał, że skarga dotyczy postępowania w sprawie skargi na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w W. (powoływanego dalej jako: "Dyrektor IS"), działającego z upoważnienia Ministra Finansów, z dnia 21 grudnia 2010 r., nr [...]. WSA w Warszawie wyrokiem z dnia 24 sierpnia 2011 r., VIII SA/Wa 374/11, stwierdził, że organ interpretacyjny zastosował zawężającą, a tym samym niedopuszczalną wykładnię przepisów art. 30e ust. 1-2, art. 19 ust. 1 i art. 22 ust. 6c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.; dalej powoływanej jako: "u.p.d.o.f."). Dyrektor IS wniósł do NSA skargę kasacyjną od ww. wyroku, w związku z czym dalsze postępowanie w sprawie prowadzone jest przez Naczelny Sąd Administracyjny pod sygn. akt II FSK 2859/11 (od listopada 2011 r.).
Powołując się na niepodejmowanie jakichkolwiek działań przez Naczelny Sąd Administracyjny, zmierzających do zakończenia postępowania (w tym przypadku wyłącznie rozpatrzenia skargi kasacyjnej), skarżący w dniu 26 marca 2012 r. wystąpił drogą elektroniczną do Wydziału Informacji Sądowej NSA z wnioskiem o określenie przybliżonego terminu na rozpoznanie sprawy przez ten Sąd. Pracownik NSA poinformował skarżącego drogą elektroniczną o przybliżonym terminie rozpoznania sprawy, który przypada na III kwartał 2013 r., czyli blisko 2 lata od chwili wpłynięcia sprawy do Sądu. Dodatkowo, skarżący wnioskował o określenie przyczyn długiego oczekiwania na rozpoznanie sprawy. W odpowiedzi otrzymał informację, że długi czas oczekiwania spowodowany jest wyłącznie dużą liczbą spraw wpływających do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Ponadto, skarżący zaznaczył, że to po stronie Sądu leży odpowiedzialność za organizację pracy w taki sposób, aby toczące się sprawy rozpatrywane były bez zbędnej zwłoki. Obowiązek taki określa Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 45. Jest to m.in. szczególnie ważne w przypadku rozstrzygania spraw z zakresu podatkowego, który wiąże się w sposób znaczący z płynnością finansową strony postępowania. Przy tak długim, wskazanym powyżej, oczekiwaniu na rozpatrzenie sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny, istnieje duże prawdopodobieństwo, że podatek dochodowy za rok 2010 może zostać właściwie rozliczony najwcześniej w 2013 lub 2014 r. Długi, blisko dwuletni czas oczekiwania na rozpatrywanie spraw przez Naczelny Sąd Administracyjny prawdopodobnie obrazuje duże braki kadrowe, ale jednoznacznie wskazuje na brak podejmowania przez Sąd działań zmierzających do ich wyeliminowania. Skarżący zaznaczył, że tak długi czas na podjęcie jakichkolwiek działań jest niedopuszczalny zwłaszcza w świetle obowiązujących przepisów, w tym Konstytucji RP. Wyznaczenie przybliżonego terminu sprawy po upływie blisko 24 miesięcy od daty wpływu sprawy do Sądu w sposób oczywisty wskazuje na przewlekłość postępowania w ww. sprawie. Należy dodać, że zgodnie z interpretacją indywidualną z dnia 21 grudnia 2010 r., w dniu 29 kwietnia 2011 r. skarżący dokonał rozliczenia podatkowego za rok 2010. Podatek należny z tytułu sprzedaży nieruchomości wyniósł 17.872 zł. Zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2011 r., VIII SA/Wa 374/11, wysokość podatku od sprzedaży nieruchomości powinna wynieść ponad dwukrotnie mniej niż w rzeczywistości pobrano. Przewlekłość postępowania, w tym przypadku blisko 2-letni okres na rozparzenie skargi kasacyjnej przez NSA w sposób bezpośredni wpływa na wysokie straty finansowe skarżącego, w tym brak możliwości prawidłowego rozliczenia podatkowego za rok 2010. Naraża to również Skarb Państwa na wysokie straty finansowe, spowodowane np. ewentualną koniecznością wypłat odszkodowań lub zwrotu odsetek za okres trwania postępowania.