Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA : Małgorzata Wolf-Kalamala po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia S. "N." w P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 15 października 2013 r. sygn. akt II SA/Ke 650/13 oddalające wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi S. "N." w P. na uchwałę Rady Gminy w P. z dnia 29 kwietnia 2013 r. nr ... w przedmiocie wyboru i ustalenia opłaty za wywóz odpadów komunalnych postanawia oddalić zażalenie.
Zażalenie S. "N." w P. dotyczy postanowienia z dnia 15 października 2013 r., sygn. akt II SA/Ke 650/13, w którym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 w zw. z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270), zwanej dalej jako "Ppsa", oddalił wniosek strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.
Przedstawiając stan sprawy Sąd pierwszej instancji podniósł, że strona w złożonym wniosku o przyznanie prawa pomocy wskazała, iż nie prowadzi działalności gospodarczej i finansowej, nie posiada konta bankowego, ani jakiegokolwiek majątku, a jego członkowie pracują społecznie na rzecz mieszkańców gminy P..
Na kolejnym etapie postępowania, argumentując sprzeciw od postanowienia referendarza, strona dodała, że rejestracja S. nastąpiła w dniu 25 marca 2013 r. Ponadto regulamin S. nie przewiduje pozyskiwania środków finansowych w drodze darowizn, a złożenie skargi stanowi jeden z niewielu przypadków, gdy S., mając na uwadze dobro mieszkańców gminy, zmuszone jest zwrócić się o pomoc do Sądu. Wskazano także, że działalność Stowarzyszenia ma jedynie za zadanie "wyprzedzać" bezprawne decyzje władz Gminy P.
Wskazując na motywy oddalenia wniosku o przyznanie prawa pomocy Sąd pierwszej instancji podniósł, że z nadesłanego przez stronę statutu wynikało, iż majątek S. stanowią darowizny, spadki i zapisy dokonane na jego rzecz, środki pieniężne pochodzące z ofiarności publicznej, dotacje i subwencje oprocentowanie rachunków bankowych i lokat inne źródła dopuszczone przez przepisy prawa z zastrzeżeniem przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariatu.
Odwołując się do orzecznictwa Sąd stwierdził ponadto, że prowadzenie przez stowarzyszenie, jako organizację non profit, działalności statutowej nie jest automatyczną przesłanką do zwolnienia jej od kosztów postępowania sądowego. Stowarzyszenie ma bowiem obowiązek zapewnienia środków na prowadzenie takiej działalności, w zakres której wchodzą również spory sądowe.
Sąd skonstatował, że strona skarżąca, posiada możliwości uzyskania środków finansowych na prowadzenie działalności statutowej, obejmującej również prowadzenie procesów sądowych. Natomiast fakt, że świadomie z nich nie korzysta nie może przemawiać za uprzywilejowanym traktowaniem wniosków tego podmiotu o przyznanie prawa pomocy, z czego władze S. powinny sobie zdawać sprawę.
Zdaniem Sądu, argumentacja o tym, że S. zostało zarejestrowane prawie pół roku temu i w związku z tym nie posiada jeszcze żadnych środków finansowych jest zupełnie niezasadna. Skoro bowiem S. zakładane było w określonym celu, to jego forma prawna, zakres działalności, a przede wszystkim podstawy finansowania powinny zostać tak określone, by cel ten mógł być samodzielnie realizowany.
Sąd dodał, że w określonym momencie może się okazać, iż stowarzyszeniu, które zapewniło środki finansowe na realizację swoich celów, z przyczyn od niego niezależnych, rzeczywiście zabraknie środków na poniesienie pełnych lub częściowych kosztów postępowania. W ocenie Sądu, taka sytuacja nie miała jednak miejsca w rozpoznawanej sprawie, albowiem strona skarżąca nie podjęła żadnych starań mających na celu zgromadzenie jakichkolwiek środków pieniężnych, które umożliwiłby prowadzenie statutowej działalności.