Sygn. II FZ 1590/13 P O S T A N O W I E N I E Dnia 5 marca 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia C. sp. z o.o. z siedzibą w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 października 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1107/13 w przedmiocie prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi C. sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej we Wrocławiu z dnia 15 kwietnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie podatku od gier za grudzień 2011 r. postanawia oddalić zażalenie.
II FZ 1590/13
U Z A S A D N I E N I E
Postanowieniem z dnia 21 października 2013 r., I SA/Wr 1107/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (dalej: WSA) odmówił C. sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej jako: Spółka bądź skarżąca) przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wskazano, że Spółka złożyła skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej we Wrocławiu w przedmiocie podatku od gier za grudzień 2011 r. W skardze zawarto także wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Spółka podała przy tym, że nie prowadzi już salonów gier i nie posiada środków finansowych na podstawowe potrzeby związane z bieżącą działalnością. Zgodnie z oświadczeniem o majątku i dochodach, kapitał zakładowy spółki wynosi 4.000.000,00 zł, środki trwałe wynoszą natomiast 5.841.741,70 zł. Strata, którą Spółka poniosła za ostatni rok obrotowy, tj. 2012 r., wynosi 4.341.561,56 zł. Strona podała w oświadczeniu, że posiada nieruchomość, która obciążona jest hipoteką na kwotę 1.200.000,00 zł. Na wezwanie referendarza sądowego, skarżąca przedłożyła dokumenty, z których wynika, że za 2012 r. spółka uzyskała przychody netto w kwocie 209.445.238,25 zł, zaś do czerwca 2013 r. przychody wyniosły 48.698.130,12 zł. Odnotowana została także strata w kwocie 3.600.963,04 zł. Strona uzyskuje przychody, poza branżą gier losowych, także ze sprzedaży walut w kantorze i z najmu lokali. Spółka ma liczne niezapłacone zobowiązania o charakterze prywatnoprawnym, jak i publicznym. Zobowiązania w podatku od gier są egzekwowane w postępowaniu egzekucyjnym przez zajęcie rachunków bankowych i rzeczy ruchomych, tj. automatów do gier. Mimo wezwania, strona nie przedłożyła wydruków historii posiadanych rachunków bankowych. Postanowieniem z dnia 9 września 2013 r. referendarz sądowy odmówił przyznania skarżącej spółce prawa pomocy w żądanym zakresie. W sprzeciwie od tego postanowienia skarżąca podniosła, że Minister Finansów prowadzi szereg postępowań o cofnięcie skarżącej zezwoleń na prowadzenie salonów gier oraz kasyna gry na automatach. Mimo, iż decyzje o ich cofnięciu nie stały się ostateczne, jak i nie nadano im rygoru natychmiastowej wykonalności, urzędnicy odmówili opieczętowania druków raportów dziennych/miesięcznych wpłat, wypłat i rezultatów gier. W efekcie skarżąca nie prowadzi obecnie żadnej działalności gospodarczej, zaś jej działalność ogranicza się wyłącznie do prowadzenia szeregu spraw sądowych, administracyjnych i sądowo-administracyjnych. Skarżąca zwróciła też uwagę na wzrost stawki podatku od gier, wskutek którego jej działalność stała się nieopłacalna. Podkreśliła, że nową stawkę wprowadzono z naruszeniem wymaganych procedur notyfikacyjnych. Skarżąca liczyła się z możliwością zaistnienia sporów sądowych, w związku z czym posiadała środki na ten cel. Nie miała jednak żadnego wpływu na pozaprawne działania organów celnych, które dokonały zamknięcia salonów gier na podstawie niewykonalnych decyzji wydanych w I instancji. W rezultacie skarżąca nie posiada obecnie oszczędności, ani realnego majątku do sprzedaży pozwalającego na uregulowanie wpisów sądowych. Mimo zamknięcia salonów gier musiała bowiem zapłacić wynagrodzenia pracownikom, a także uregulować składki ubezpieczeniowe ZUS oraz podatek od wynagrodzeń pracowniczych. Skarżąca wskazała, iż poniosła gigantyczne nakłady na inwestycje w pomieszczenia salonów gier, które wynajmowała od kontrahentów. Nakładów tych nie da się odsprzedać, zaś posiadane automaty są bezwartościowe. Próby ich spieniężenia przyniosły zaledwie kilka tysięcy złotych. Skarżąca podkreśliła, że prowadzona przez nią działalność nie jest "znacznych rozmiarów". Jakkolwiek w latach poprzednich osiągała ona spore przychody, to jednak wskutek zwiększenia podatku od gier działalność ta przynosiła straty. Obecnie przychody ze sprzedaży usług na automatach od kilku miesięcy są równe zeru. Zdaniem skarżącej, analiza dokumentów za 2012 r. jest bezcelowa, gdyż większość salonów została przymusowo zamknięta w 2013 r. Natomiast przychód za maj 2013 r. w kwocie 65.094 zł oraz za czerwiec 2013 r. w kwocie 10.770 zł nie świadczy o możliwości poniesienia kosztów sądowych. Do sprzeciwu strona załączyła wydruki z posiadanego rachunku bankowego za miesiące czerwiec, lipiec i sierpień, a także kserokopię postanowienia Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim z dnia 11 czerwca 2013 r. (II Kp 134/13). WSA w zaskarżonym postanowieniu, uznając że Spółka nie spełnia przesłanki z art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270, dalej p.p.s.a.) wskazał, że ze złożonych przez skarżącą dokumentów wynika, że do końca 2012 r. prowadziła ona działalność gospodarczą o dużych rozmiarach - jej przychody netto ze sprzedaży wyniosły za 2012 r. 209.445.238,25 zł. Skarżąca posiada kapitał zakładowy w kwocie 4.000.000 zł, aktywa trwałe o wartości 7.388.635,16 zł, w tym budynki i lokale - 1.316.268,79 zł oraz środki trwałe w budowie - 311.442,96 zł. Na koniec 2012 r. skarżąca posiadała ponadto aktywa obrotowe w wysokości 2.608.180,22 zł, zaś na dzień 30 czerwca 2013 r. w wysokości 332.693,37 zł. Jak dalej wywodził WSA, analiza sytuacji finansowej skarżącej w 2012 r. i w 2013 r. daje podstawę do przyjęcia, że z uwagi na wysokie przychody w 2012 r. oraz z uwagi na posiadanie majątku sporych rozmiarów, skarżąca powinna dysponować środkami pozwalającymi jej na uiszczenie kosztów sądowych. W przypadku przedsiębiorców miarodajną dla oceny zdolności płatniczych podmiotu nie jest kategoria "dochodu", lecz "przychodu", gdyż istnieją legalne instrumenty podatkowe pozwalające na równoważenie kosztów i przychodów tak, by w końcowym rozliczeniu minimalizować bądź w ogóle eliminować obciążenia podatkowe. Strata jest wyłącznie wynikiem bilansowym i nie stanowi automatycznie o braku środków finansowych. W kontekście powyższego WSA podkreślił również, że spółka uzyskuje przychody nie tylko z prowadzenia salonów gier, ale także ze sprzedaży walut w kantorze i z wynajmu lokali. Zdaniem WSA nie bez znaczenia jest również fakt, że mimo trudnej sytuacji finansowej, na którą się powołuje, skarżąca w dalszym ciągu prowadzi działalność gospodarczą. Nie jest to wprawdzie działalność o tak znacznych rozmiarach, jak w latach poprzednich, jednak okoliczności te nie skłoniły skarżącej do zakończenia działalności. Na powyższe postanowienie Spółka wniosła zażalenie zarzucając naruszenie art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. poprzez błędną ocenę dołączonych do wniosku dokumentów, co w połączeniu z brakiem należytej analizy sytuacji finansowej i faktycznej Spółki, doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a dotyczących: błędnego przyjęcia, że skarżąca miała i ma możliwość uzyskania środków celem pokrycia kosztów związanych z udziałem w sprawie; bezzasadnego uznania, iż skarżąca dysponuje środkami które może poznaczyć na uiszczenia wpisu w przedmiotowej sprawie; bezzasadnego uznania, iż sama wysokość środków trwałych Spółki w oderwaniu od sytuacji finansowej jak i sytuacji gospodarczej i prawnej branży w której prowadzi działalność gospodarczą, wystarcza do przyjęcia że może ona ponieść koszty sądowe; błędnego przyjęcia, że odmowa przyznania zwolnienia od kosztów nie pozbawi skarżącej prawa do sądu. Uzasadniając zażalenie Spółka wywiodła, że Minister Finansów prowadzi szereg postępowań o cofnięcie skarżącej zezwoleń na prowadzenie salonów gier oraz kasyna gry na automatach. Mimo, iż decyzje o ich cofnięciu nie stały się ostateczne, jak i nie nadano im rygoru natychmiastowej wykonalności, urzędnicy odmówili opieczętowania druków raportów dziennych/miesięcznych wpłat, wypłat i rezultatów gier. Skarżąca zwróciła też uwagę na wzrost stawki podatku od gier, wskutek którego jej działalność stała się nieopłacalna. Podkreśliła, że nową stawkę wprowadzono z naruszeniem wymaganych procedur notyfikacyjnych. Skarżąca wskazała, iż poniosła ogromne nakłady na inwestycje w pomieszczenia salonów gier, które wynajmowała od kontrahentów. Nakładów tych nie da się odsprzedać, zaś posiadane automaty są bezwartościowe. Próby ich spieniężenia nie przyniosły rezultatu. Skarżąca podkreśliła, że prowadzona przez nią działalność nie jest "znacznych rozmiarów". Jakkolwiek w latach poprzednich osiągała ona spore przychody, to jednak wskutek zwiększenia podatku od gier działalność ta przynosiła straty. Obecnie przychody ze sprzedaży usług na automatach od kilku miesięcy są równe zero.