Zażalenie na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału WSA w Szczecinie w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej w S. nr ... w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od gier za listopad 2010 r.
Uzasadnienie strona 2/3

W sytuacji więc gdy WSA uzyskał informację o ogłoszeniu upadłości likwidacyjnej spółki, a w rozpatrywanej sprawie ziściły się określone w art. 124 § 1 pkt 4 p.p.s.a. przesłanki zawieszenia postępowania sądowoadministracyjnego, to Sąd ten zobligowany był, wobec jednoznacznej treści przywołanego przepisu, zawiesić postępowanie ze skargi kasacyjnej strony z dniem ogłoszenia upadłości spółki, co znajduje swoje potwierdzenie w art. 124 § 2 p.p.s.a. Zgodnie bowiem z tym przepisem, zawieszenie postępowania w przypadku wymienionym w § 1 pkt 4 skutkuje od dnia zdarzenia, który go spowodował (vide postanowienie NSA z 9 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 512/13, orzeczenia dostępne w serwisie orzeczenia.nsa.gov.pl).

3.2. Postępowanie upadłościowe toczy się na podstawie Prawa upadłościowego i naprawczego. Masą upadłości staje się majątek upadłego z dniem ogłoszenia upadłości. Stosownie do art. 61 p.u.n. masa upadłości służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się, że art. 124 § 1 pkt 4 p.p.s.a. znajdzie zastosowanie w razie ogłoszenia upadłości strony w trakcie postępowania sądowoadministracyjnego. Nie może mieć natomiast zastosowania w sytuacji, gdy upadłość podmiotu ogłoszono przed wszczęciem postępowania sądowego, a skarga została wniesiona przez syndyka (vide postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 maja 2004 r., sygn. akt FZ 12/04).

W wyroku z 20 lutego 2008 r., sygn. akt I FSK 135/07 Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że postępowanie nie ulegnie także zawieszeniu w razie ogłoszenia upadłości po wniesieniu skargi, jeżeli w danym postępowaniu sądowoadministracyjnym występuje syndyk masy upadłości popierający stanowisko upadłego. Celem art. 124 § 1 pkt 4 p.p.s.a. jest bowiem umożliwienie syndykowi masy upadłości wstąpienia do postępowania sądowego. Nie może ono być dłużej zawieszone niż do czasu zgłoszenia udziału przez syndyka (vide R. Hauser, M. Wierzbowski [red.], Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2013, str. 521). Zawieszenie postępowania na podstawie art. 124 § 1 pkt 4 p.p.s.a. ma skutek od dnia zdarzeń, które je spowodowały, a zatem jest skuteczne ex tunc (art. 124 § 2 p.p.s.a.). W razie podejmowania czynności procesowych w czasie od nastąpienia przedmiotowych zdarzeń do ogłoszenia lub podpisania postanowienia o zawieszeniu postępowania uważa się je za niebyłe (vide A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, B. Dauter, B. Gruszczyński, "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz" Warszawa 2011, str. 373).

Zgodnie z art. 144 ust. 1 p.u.n. jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, postępowania sądowe i administracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i dalej prowadzone jedynie przez syndyka lub przeciwko niemu. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wielokrotnie już stwierdzano także (vide wyrok NSA z 15 października 2009 r., sygn. akt I FSK 1033/08), że przepisy p.u.n. stanowiące o pozbawieniu upadłego prawa do rozporządzania majątkiem, mają charakter bezwzględnie obowiązujący i są przepisami szczególnymi w stosunku do przepisów Ordynacji podatkowej, które dotyczą strony postępowania w znaczeniu formalnym. Wyłączną zatem legitymację procesową w zakresie postępowań podatkowych dotyczących masy upadłości ma syndyk. W tym kontekście należy zauważyć, że art. 145 p.u.n. stanowi, że postępowanie sądowe lub administracyjne w sprawie wszczętej przeciwko upadłemu przed dniem ogłoszenia upadłości o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, może być podjęte przeciwko syndykowi tylko w przypadku, gdy w postępowaniu upadłościowym wierzytelność ta po wyczerpaniu trybu określonego ustawą nie zostanie umieszczona na liście wierzytelności. Użycie w przepisie wyrażenia "podjęcie postępowania" jest skorelowane z tymi regulacjami, które przewidują w razie ogłoszenia upadłości strony zawieszenie postępowania. Obecnie dotyczy to w szczególności postępowania sądowoadministracyjnego oraz administracyjnego (vide A. Jakubecki, Komentarz do art. 145 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, LEX 2010). Autor ten podkreśla, że zawieszenie przede wszystkim ma na celu umożliwienie syndykowi wstąpienia do postępowania ze względu na fakt, że jemu zgodnie z art. 144 p.u.n. przysługuje legitymacja w sprawach dotyczących masy upadłości. Jednakże z art. 145 tej ustawy wynika, że podjęcie zawieszonego postępowania staje się możliwe tylko wówczas, gdy należność nie została umieszczona na liście wierzytelności. Do podjęcia zawieszonego postępowania nie wystarcza zatem fakt zgłoszenia się w sprawie syndyka, lecz staje się to możliwe dopiero po wykazaniu faktu odmowy wciągnięcia wierzytelności na listę.

Strona 2/3