Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA : Aleksandra Wrzesińska - Nowacka po rozpoznaniu w dniu 29 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia J. P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 31 lipca 2009 r., o sygn. akt I SA/Lu 414/09 w przedmiocie przywrócenia terminu w sprawie ze skargi J. P. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 29 kwietnia 2009 r., nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 31 lipca 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w sprawie o sygn. akt I SA/Lu 414/09 odmówił skarżącej J. P. przywrócenia terminu do wniesienia skargi.
Jak wynika z uzasadnienia postanowienia decyzją z dnia 29 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w L. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji ustalającą skarżącej zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn. Decyzję tę doręczono pełnomocnikowi podatniczki w dniu 5 maja 2009 r.
Pełnomocnik skarżącej, będący adwokatem, złożył w jej imieniu skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, nadając ją bezpośrednio do Sądu w dniu 3 czerwca 2009 r. Sąd, do którego wpłynęła ona 8 czerwca 2009 r. w dniu następnym wysłał ją zgodnie z właściwością do Dyrektora Izby Skarbowej w L. 19 czerwca 2009 r. pełnomocnik skarżącej złożył do Sądu wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi, uzasadniając uchybienie terminu nadzwyczajną pomyłką pracownika kancelarii pełnomocnika.
Oceniając zasadność wniosku Sąd I instancji wskazał, że bez wątpliwości skarga została złożona po terminie do jej wniesienia, za datę jej złożenia należy bowiem uznać dzień nadania jej przez Sąd na adres organu odwoławczego. Sąd przywołał dalej art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153,poz. 1270 ze zm., powoływanej dalej jako p.p.s.a.) i odwołując się do poglądów doktryny i judykatury wskazał, iż o braku winy w uchybieniu terminu można mówić wówczas, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Pojęcie winy strony obejmuje przy tym także winę osób trzecich, które strona upoważniła do dokonania czynności w jej imieniu. Tym samym stronę obciążają skutki działania pełnomocnika, którego ustanowiła do działania w postępowaniu sądowym oraz osób, którymi posługuje się tenże pełnomocnik przy wykonywaniu powierzonych mu czynności. Przy ocenie winy nie ma znaczenia ani staż pracy tych osób, ani nienaganny do tej pory sposób wykonywania przez nie obowiązków. Standardy rzetelności w stosunku do profesjonalnych pełnomocników są podwyższone. Oznacza to, że nawet w sytuacji zlecania przez nich pewnych czynności swoim pracownikom nie są oni zwolnieni z obowiązku starannego ich wykonania. Błędy i zaniechania pracowników, którymi się posługuje, obciążają samego pełnomocnika.
W tym przypadku wina spowodowana była zarówno brakiem staranności pracownika kancelarii, jak i pełnomocnika. Niezrozumiałe jest zatem tłumaczenie, że błąd nastąpił wskutek omyłki nadzwyczajnej, której nie da się racjonalnie wyjaśnić. Zaadresowanie przesyłki do sądu zamiast do organu można wytłumaczyć brakiem dbałości i staranności przy wykonywaniu czynności, co może oczywiście się zdarzyć, ale nie może automatycznie stanowić podstawy do przywrócenia terminu. Nie wystąpiła bowiem żadna nagła i nie do przezwyciężenia przeszkoda, której strona nie mogła usunąć przy dołożeniu największego w danych warunkach wysiłku.
W zażaleniu na to postanowienie strona skarżąca wniosła o jego uchylenie i ponowne rozpoznanie sprawy przez przywrócenie terminu do wniesienia skargi. Pełnomocnik skarżącej zarzucił naruszenie art. 86 § 1 p.p.s.a. poprzez uznanie, że oczywista omyłka doświadczonego pracownika kancelarii w nadaniu prawidłowo sporządzonego przez adwokata pisma procesowego nie stanowi niedokonania czynności w terminie bez winy strony.