Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Bogusław Dauter po rozpoznaniu w dniu 18 września 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia L. K. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Gd 834/16 odmawiającego sporządzenia uzasadnienia wyroku w sprawie ze skargi L. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 23 maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 rok z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych postanawia: oddalić zażalenie.
1. Postanowieniem z 7 czerwca 2017 r., I SA/Gd 834/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odmówił sporządzenia uzasadnienie wyroku w sprawie ze skargi L. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z 23 maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 rok z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.
W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia sąd pierwszej instancji wskazał, iż wniosek o sporządzenie uzasadnienia został złożony już po śmierci strony skarżącej. Sąd pierwszej instancji stwierdził, że z art. 34 w zw. z art. 43 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369; dalej: p.p.s.a.) wynika, iż w razie śmierci strony pełnomocnictwo wygasa, a pełnomocnik uprawniony jest jedynie do podejmowania tylko takich czynności, które zmierzają do zawieszenia postępowania. W ocenie sądu pierwszej instancji wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku nie stanowi takiej czynności, a zatem podlegał on oddaleniu.
2. W zażaleniu na powyższe postanowienie pełnomocnik skarżącego wniósł o jego uchylenie w całości, podnosząc zarzuty naruszenia art. 141 § 3 w zw. z art. 34 i 43 p.p.s.a. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie oraz art. 43 poprzez jego błędną wykładnię. W ocenie pełnomocnika skarżącego złożenie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku jest czynnością zmierzającą do zawieszenia postępowania, która w ocenie pełnomocnika strony może nastąpić dopiero na etapie postępowania kasacyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
3. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 43 p.p.s.a. w razie śmierci strony albo utraty przez nią zdolności sądowej pełnomocnictwo wygasa. Jednakże pełnomocnik procesowy działa aż do czasu zawieszenia postępowania.
Wskazany przepis dopuszcza warunkowo działanie pełnomocnika strony, także po śmierci mocodawcy, jednak wyłącznie w zakresie czynności zmierzających do zawieszenia postępowania. Oznacza to, że nie może podejmować innych niż zmierzających do zawieszenia postępowania czynności procesowych, bowiem w ich zakresie nie posiada pełnomocnictwa, które wygasło (por. wyrok NSA z 19 czerwca 2008 r., II OSK 1864/06).
Prawidłowo uznał sąd pierwszej instancji, iż w pojęciu czynności zmierzających do zawieszenia postępowania, o których mowa w art. 43 p.p.s.a. nie mieści się złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Nietrafnie w tym zakresie podnosi pełnomocnik skarżącego, iż wystąpienie z ww. wnioskiem jest niezbędne dla późniejszego wniesienia skargi kasacyjnej, które to czynności umożliwią następnie zawieszenie postępowania kasacyjnego.
Należy wskazać, iż zgodnie z art. 124 § 1 pkt 1 z zastrzeżeniem § 3 p.p.s.a. śmierć strony stanowi obligatoryjną przesłankę zawieszenia postępowania sądowego. Jednak dla zastosowania tej przesłanki konieczne jest pozostawanie postępowania w toku.
W rozpatrywanej sprawie postępowanie przed sądem pierwszej instancji zostało zakończone wyrokiem z 17 maja 2017 r., I SA/Gd 834/16, a postępowanie kasacyjne nie zostało do momentu śmierci mocodawcy skutecznie wszczęte. Jak już wskazano powyżej, po śmierci mocodawcy pełnomocnik uprawniony jest jedynie do podjęcia czynności zmierzających do zawieszenia postępowania. Do czynności tych nie można jednakże zaliczyć wnoszenia skargi kasacyjnej w imieniu zmarłego. W analizowanym stanie faktycznym można było uzyskać pełnomocnictwo od następców prawnych zmarłego, a następnie występować w sprawie w ich imieniu, np. wnieść wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji w celu podjęcia dalszych czynności procesowych w sprawie.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 1 i 2 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.