Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Antoni Hanusz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia K. L. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 6 października 2008 r. sygn. akt I SA/Rz 714/06 w zakresie oddalenia wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi K. L. na trzy decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia 4 września 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku od środków transportowych za lata 2001 - 2003. postanawia: oddalić zażalenie.
II FZ 619/08
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 6 października 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w sprawie o sygnaturze akt I SA/Rz 714/06, oddalił wniosek K.L. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skarg na trzy decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia 4 września 2007 roku w przedmiocie zobowiązania w podatku dochodowym od środków transportowych za lata 2001, 2002 i 2003. W formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy z 23 czerwca 2008r. skarżący K.L. zwrócił się o zwolnienie od kosztów sądowych. Wniosek w takim zakresie obejmował żądania zgłoszone w piśmie z dnia 6 maja 2008r. - o zwolnienie od uiszczenia wpisu od zażaleń jako środka odwoławczego od postanowień z dnia 10 kwietnia 2008r. (sygn. I SA/Rz 714, 715, 716/ 08) oddalających wnioski o wstrzymanie wykonania trzech decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. Natomiast w piśmie z dnia 9 czerwca 2008r., skarżący zawnioskował o zwolnienie z opłaty kancelaryjnej za sporządzenie uzasadnienia od wyroku w sprawie z jego skarg. Podał, że pobiera emeryturę w kwocie 1413, 19 zł, która zaspokaja wyłącznie jego potrzeby życiowe gdyż jak podał, nie pozostaje z nikim we wspólnym gospodarstwie domowym. Ponosi także koszty ochrony zlicytowanej przez komornika nieruchomości (stan po przybiciu) i dlatego nie jest w stanie udźwignąć kosztów postępowania sądowego w sprawach zawisłych przed sądem administracyjnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie ocenił, że skarżący nie wykazał, że zachodzą przesłanki zwolnienia go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych we wnioskowanym przez niego zakresie. Sąd argumentował, że skarżący pobiera emeryturę (przychód z tego tytułu - 19.281,12 zł), której wysokość nie odbiega od przeciętnego tego typu świadczenia, z załączonego zestawienia wydatków wynika, że pokrywa wszystkie niezbędne wydatki. Ponadto skarżący prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu uzyskał według zeznania podatkowego przychód w kwocie 3.982 zł, co również stanowiło okoliczność wyłączającą przyznanie w rozpoznawanej sprawie prawa pomocy. W zażaleniu na powyższe postanowienie K.L. wniósł o jego uchylenie oraz zwolnienie go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Argumentował, iż w jego ocenie spełnione zostały przesłanki przyznania mu prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie, a zatem należało je oddalić. Stosownie do art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej u.p.p.s.a.), osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Wykazanie okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, z punktu widzenia treści art. 246 § 1 u.p.p.s.a. należy do obowiązku podmiotu ubiegającego się o przyznanie tego prawa. Strona ma zatem obowiązek wykazania, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania lub ich części albo że nie ma adekwatnych środków na poniesienie tych kosztów. Sąd natomiast rozpoznając wniosek zobowiązany jest wskazać z jakich względów uznał, że żądanie strony zasługuje bądź nie zasługuje na uwzględnienie. Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy należy z jednej strony uwzględnić wysokość kosztów postępowania, jakie strona musi ponieść, a z drugiej jej sytuację finansową, na którą składają się przede wszystkim uzyskiwane przez stronę dochody. Informacje niezbędne dla oceny zasadności wniosku o przyznanie prawa pomocy strona postępowania ma obowiązek przedstawić w urzędowym formularzu wniosku, wykazując tym samym, że spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy wynikające z art. 246 u.p.p.s.a. Zasadą bowiem jest, że wniosek o przyznanie prawa pomocy składa się na urzędowym formularzu według ustalonego wzoru (art. 252 § 2 u.p.p.s.a.). Jeśli natomiast w ocenie sądu informacje w nim zawarte okażą się niewystarczające lub wzbudzą wątpliwości, sąd może w trybie art. 255 u.p.p.s.a. wezwać stronę do złożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów. Niezłożenie ich przez skarżącego skutkuje rozpoznaniem wniosku na podstawie informacji zebranych w aktach sprawy. Sąd administracyjny pierwszej instancji rozpoznał wniosek K.L. o przyznanie prawa pomocy w prawidłowy sposób. Uwzględnił bowiem dane wskazane przez skarżącego we wniosku o przyznanie prawa pomocy dotyczące jego stanu majątkowego i rodzinnego oraz słusznie uznał, że z punktu widzenia norm art. 246 § 1 u.p.p.s.a. wniosek skarżącego o zwolnienie go z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania nie był uzasadniony. Z uwagi na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.