Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Tadeusz Cysek po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej M. B. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. z dnia 2 września 2013 r. sygn. akt I SAB/Bd 32/13 w sprawie ze skargi M. B. na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie niepodjęcia postępowania odwoławczego w sprawie dotyczącej stwierdzenia nieważności decyzji o objęciu ubezpieczeniami społecznymi postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Postanowieniem z dnia 2 września 2013 r., sygn. akt I SAB/Bd 32/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w B., działając na podstawie art. 58 § 1 i § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), odrzucił skargę M.B. na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie niepodjęcia postępowania odwoławczego w sprawie objęcia ubezpieczeniami społecznymi. Ponadto Sąd zwrócił skarżącej uiszczony wpis sądowy od skargi.
Sąd wskazał, że skarga M. B. dotyczyła nieprzekazania Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odwołania strony od decyzji ZUS z dnia [...] października 2012 r., wydanej na podstawie art. 83, art. 83a ust. 2, art. 83b ust. 1 i art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) w związku z art. 61a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.; dalej: k.p.a.), a odmawiającej wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Zakładu nr [...] z dnia [...] stycznia 2011 r. o objęciu J. D. ubezpieczeniami społecznymi z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o świadczenie usług na rzecz płatnika - M,. R. (obecnie B.) oraz ustalił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia z powyższego tytułu. Od wspomnianej decyzji z dnia [...] stycznia 2011 r. M. B. złożyła wcześniej odwołanie do Sądu Okręgowego Wydział VI Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji, wniesienie przedmiotowej skargi na bezczynność ZUS było niedopuszczalne. Bezczynność organu podlega bowiem kognicji sądu administracyjnego jedynie w takim przypadku, gdy organ nie podejmuje czynności, czy też nie wydaje orzeczenia, które mogłoby być zaskarżone do sądu administracyjnego. W sprawie kończącej się wydaniem decyzji na podstawie art. 83a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przysługuje odwołanie do sądu powszechnego a nie skarga do sądu administracyjnego. Przyjmując takie stanowisko, Sąd pierwszej instancji odwołał się do treści uchwały Naczelnego Sąd Administracyjnego z dnia 11 czerwca 2013 r., sygn. akt I OPS 1/13 (publ. OSP 2013/12/118). W konsekwencji Sąd uznał, że skarga M. B. została wniesiona w sprawie, która nie należy do właściwości sądu administracyjnego i z tego powodu podlegała odrzuceniu.
Skargę kasacyjną od postanowienia Sądu pierwszej instancji złożyła M. B. Zaskarżyła to orzeczenie w całości. Wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
1) przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, to jest:
a) art. 134 § 1 p.p.s.a. w związku z art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. poprzez nierozpatrzenie sprawy przez Sąd pierwszej instancji z punktu widzenia zgodności z prawem całego postępowania administracyjnego i uznanie, że zaistniała w przedmiotowej sprawie bezczynność organu nie stanowiła rodzaju bezczynności objętej ww. przepisem, podlegającej kognicji sądu administracyjnego,