Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Krystyna Anna Stec po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skarg kasacyjnych I. S.A. w W. i Prezesa Narodowego Banku Polskiego od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 31 października 2013 r., sygn. akt VI SA/Wa 794/13 w sprawie ze skargi I. S.A. w W. na postanowienie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] w przedmiocie opinii w sprawie wydania zezwolenia na prowadzenie izby rozrachunkowej postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Postanowieniem objętym skargami kasacyjnymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. odrzucił skargę I. S.A. w W. na postanowienie Prezesa Narodowego Banku Polskiego w W. z dnia [...] stycznia 2013 r. w przedmiocie opinii w sprawie wydania zezwolenia oraz zwrócił skarżącej uiszczony wpis sądowy.
Przedstawiając stan sprawy Sąd I instancji wskazał, że skarżąca pismem z dnia 10 czerwca 2010 r. zwróciła się do Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: KNF) o wydanie zezwolenia na prowadzenie izby rozrachunkowej, której działalność będzie koncentrowała się na prowadzeniu rozrachunku instrumentów finansowych na regulowanych rynkach praw pochodnych. Mając na uwadze, że zgodnie z treścią art. 68a ust. 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 ze zm.; dalej: u.o.i.f.), zezwolenie KNF na prowadzenie izby rozrachunkowej jest wydawane po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego (dalej: Prezes NBP), KNF zwróciła się do Prezesa NBP o wyrażenie opinii w przedmiocie wniosku Spółki.
Prezes NBP postanowieniem z dnia [...] listopada 2012 r. wyraził negatywną opinię w przedmiocie wniosku skarżącej ze względu na uchybienia i braki w zakresie zapisów regulaminu, ustanawiających zasady dokonywania przez nią rozrachunku transakcji oraz prowadzenia rachunków pieniężnych.
Po rozpoznaniu wniosku Spółki o ponowne rozpatrzenie sprawy, Prezes NBP postanowieniem z dnia [...] stycznia 2013 r. utrzymał w mocy opinię negatywną wyrażoną w postanowieniu z dnia [...] listopada 2012 r.
Skargę na to postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. wniosła I. S.A.
Sąd I instancji uzasadniając odrzucenie tej skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.), stwierdził, że zaskarżone postanowienie zostało wydane m.in. na podstawie art. 68a ust. 5 u.o.i.f. oraz art. 106 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 267; dalej: k.p.a.). Dalej wskazał, że zaskarżona czynność, wyrażona w formie postanowienia z dnia [...] stycznia 2013 r., podobnie jak postanowienie z dnia [...] listopada 2012 r., nie jest czynnością z zakresu administracji publicznej, ponieważ powszechnie obowiązujące przepisy prawa nie dają uprawnienia Prezesowi NBP do wydawania rozstrzygnięć o takim charakterze. W ocenie Sądu I instancji Prezes NBP przy wyrażaniu opinii na podstawie art. 68a ust. 5 u.o.i.f. nie sprawuje władztwa administracyjnego, a opinia ta nie jest aktem administracyjnym. Może jedynie stanowić jeden z dowodów zgromadzonych w ramach postępowania prowadzonego przez KNF. W ocenie WSA w W. w sytuacji gdyby ustawodawca zamierzał przyznać Prezesowi NBP prawo do wyrażania opinii, o której mowa w 68a ust. 5 u.o.i.f., w formie rozstrzygnięcia o charakterze władczym i wiążącym, to wprost uregulowałby to w stosownym akcie prawnym.
Skoro wyrażenie opinii przez Prezesa NBP na podstawie art. 68a ust. 5 u.o.i.f. nie jest władczym rozstrzygnięciem organu administracji, a jedynie jednym z etapów proceduralnych w postępowaniu prowadzonym przez KNF na podstawie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, to brak jest podstaw prawnych do nadawania jej formy zaskarżalnego aktu administracyjnego w postaci postanowienia, gdyż w odniesieniu do tej opinii przepisy k.p.a. nie mogą mieć zastosowania. Przepisy te znajdują zdaniem WSA zastosowanie jedynie do postępowania o wydanie zezwolenia na prowadzenie izby rozrachunkowej prowadzonego przez KNF.