Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Czarnik po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej M Z od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 20 lutego 2017 r. sygn. akt III SAB/Kr 75/16 w zakresie odrzucenia skargi w sprawie ze skargi M Z na bezczynność Komisji Egzaminacyjnej do spraw aplikacji notarialnej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Krakowie w przedmiocie nierozpatrzenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu wstępnego na aplikację notarialną postanawia: oddalić skargę kasacyjną
Postanowieniem z dnia 20 lutego 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (dalej: WSA w Krakowie lub Sąd I instancji) odrzucił skargę M Z (dalej: skarżący) na bezczynność Komisji Egzaminacyjnej do spraw aplikacji notarialnej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Krakowie (dalej: Komisja) w przedmiocie nierozpatrzenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu wstępnego na aplikację notarialną.
Przedstawiając stan sprawy Sąd I instancji wskazał, że skarżący wniósł do WSA w Krakowie skargę na bezczynność Komisji w przedmiocie nierozpatrzenia jego wniosku z dnia 28 kwietnia 2016 r. o dopuszczenie do egzaminu wstępnego na aplikację notarialną wraz z wnioskiem o zwolnienie od opłaty za egzamin.
WSA odrzucając skargę wskazał, że akt lub czynność z zakresu administracji publicznej poddana jest kontroli sądowoadministracyjnej na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.), dalej: p.p.s.a., gdy jej przedmiotem jest ustalenie, stwierdzenie czy potwierdzenie uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisu prawa służącego temu podmiotowi, który skarży akt czy czynność. To z przepisu prawa ma wynikać obowiązek ustalenia, stwierdzenia lub potwierdzenia obowiązku lub uprawnień.
W ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 1796 ze zm.), dalej: p.n. zostały wskazane rodzaje spraw, które mogą się zakończyć wniesieniem skargi do sądu administracyjnego. W takich sprawach organy samorządu notarialnego podejmują akty o charakterze indywidualnym, władczym i jednostronnym, oparte wprost na przepisach ustawy, które podlegają kontroli sądów administracyjnych. Analiza p.n. prowadzi do wniosku, że ustawa nie przewiduje instytucji zwolnienia od opłaty za egzamin wstępny na aplikację notarialną. Skoro Komisja Egzaminacyjna nie ma kompetencji do rozpoznania wniosku w przedmiocie zwolnienia od opłaty za egzamin wstępny na aplikację, to skarga na bezczynność dotycząca rozpoznania takiego wniosku nie przysługuje w takiej sprawie.
M Z zaskarżył postanowienie w całości domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:
I. Przepisów prawa procesowego:
a) art. 1 § 1 i 2 p.p.s.a. oraz art. 3 § 1 p.p.s.a. poprzez nienależyte wykonanie obowiązku kontroli w zw. z art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez wadliwe uzasadnienie zaskarżonego postanowienia, nie odpowiadające wymogom art. 141 § 4 p.p.s.a., polegające na całkowitym braku rozpoznania i dokonania oceny prawnej podniesionego przez skarżącego w skardze zarzutu niewydania postanowienia stanowiącego merytoryczne rozstrzygnięcie w przedmiocie wniosku o zwolnienie od opłaty za egzamin wstępny na aplikację notarialną, a także nieustosunkowanie się przez WSA w Krakowie w uzasadnieniu postanowienia do tych zarzutów i nieskonfrontowanie ww. zarzutów ze stanowiskiem Komisji oraz zgromadzonym materiałem dowodowym;