Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska (spr.) Sędzia del. WSA Maria Jagielska Protokolant Ewa Babik po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2010 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej wniosku Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w G. z dnia [...] lutego 2010 r. nr [...] o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Dyrektorem Okręgowego Urzędu Górniczego w G. a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Ś. w przedmiocie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości postanawia: odrzucić wniosek
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ś. postanowieniem z dnia [...] listopada 2008 r., nr [...], wydanym na podstawie art. 65 § 1 k.p.a., przekazał Dyrektorowi Okręgowego Urzędu Górniczego w G. "...sprawę związaną z szybem nr III nieistniejącej kopalni w rejonie ul. K. 21 w Ś. i zabezpieczeniem pozostałych szybów (dot. szybu I, II i Lokomobil w tym rejonie)".
Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w G. złożył wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Ś. a Dyrektorem Okręgowego Urzędu Górniczego w G. w sprawie związanej z szybem nr III nieistniejącej kopalni w Ś. i zabezpieczeniem pozostałych szybów, poprzez wskazanie jako organu właściwego do prowadzenia sprawy Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ś.
W uzasadnieniu Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w G., powołał się na przepis art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 ze zm.), wywodząc, że omawiana sprawa nie należy do zakresu jego kompetencji. W myśl wymienionego przepisu, o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej, organy nadzoru górniczego sprawują nadzór i kontrolę nad ruchem zakładów górniczych, a w szczególności w zakresie: 1) bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa pożarowego; 2) ratownictwa górniczego; 3) gospodarki złożami kopalin w procesie ich wydobywania; 4) ochrony środowiska, w tym zapobiegania szkodom; 5) budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów po działalności górniczej Szyb nr III nieistniejącej kopalni w rejonie ul. K.21 w Ś.oraz szyby I, II i Lokomobil w tym rejonie, znajdują się poza granicami obszaru i terenu górniczego czynnych zakładów górniczych. Pochodzą one z XIX wieku zostały ostatecznie zlikwidowane w latach 60-tych XX wieku. Z tych względów Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w G., nie jest organem właściwym do zabezpieczenia szybów górniczych wskazanych w postanowieniu z [...] listopada 2008 r., albowiem jest on uprawniony do działania wyłącznie przy nadzorze czynnych ewentualnie likwidowanych zakładów górniczych.
Wnioskodawca wskazał, że art. 96 i 99 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, przewidują odpowiedzialność Skarbu Państwa (reprezentowanego przez Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego) za szkody wyrządzone ruchem zakładu górniczego, przy czym jest to odpowiedzialność cywilna względem właściciela nieruchomości na której została wyrządzona szkoda. Kwestia naprawienia szkody (cywilna), nie ma nic wspólnego z nadzorem organów bądź to budowlanych, bądź to nadzoru górniczego (administracyjna).
W odpowiedzi na wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ś. podtrzymał dotychczasowe stanowisko, że organem właściwym jest Okręgowy Urząd Górniczy. W uzasadnieniu podniósł, że zgodnie z art. 96 i art. 99 ustawy Prawo geologiczne i górnicze właściwy miejscowo organ nadzoru górniczego odpowiada za szkody i jest odpowiedzialny za zapobieganie tym szkodom, w przypadku gdy brak jest przedsiębiorcy prowadzącego eksploatację górniczą. Powołane przepisy przewidują odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone ruchem zakładu górniczego. Ponadto art. 109 pkt 1 ust. 5 ustawy Prawo geologiczne i górnicze stanowi, że organy nadzoru górniczego sprawują nadzór i kontrolę nad ruchem zakładów górniczych w zakresie budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów po działalności górniczej. Organy nadzoru budowlanego realizują obowiązki wynikające z przepisów Prawa budowlanego i nie posiadają odpowiedniej wiedzy w zakresie budownictwa górniczego ani nie zatrudniają kadry technicznej w zakresie wyrobisk i budowli górniczych.